ABD saldırısında ölen İran Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani kimdir?

İran Devrim Muhafızları ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani / Tahran
İran Devrim Muhafızları ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani / Tahran © AP
By Mustafa Bag
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

ABD'nin Irak'ın başkenti Bağdat'ta öldürdüğü İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü komutanı Kasım Süleymani (62) kimdir?

REKLAM

İran'da 1979'da gerçekleştirilen İslam Devrimi'nden bu yana adı gündemden hiç düşmeyen ve devrimin "şahin" isimlerinden olan Kasım Süleymani, Irak'ın başkenti Bağdat'ta ABD tarafından düzenlenen saldırıda 62 yaşında öldürüldü.

Kasım Süleymani, İran'ın Kirman eyaletinde 1957'de fakir bir ailede dünyaya geldi.

Yoksul olan ailesine destek olmak için 13 yaşında inşaatlarda çalışmaya başladı.

İlkokulu bitirdiği yıl köyünü terk ederek Devrim Muhafızları Ordusuna katılan Süleymani'nin bütün eğitim hayatı 5 yıllık ilkokul tecrübesiyle sınırlı kaldı.

Askeri kariyerine 1979 İran Devrimi sonrasında başlayan Süleymani, 45 günlük bir eğitimle orduya kabul edildi.

Kasım Süleymani, ilk cephe deneyimini, ülkenin batısındaki Mahabad'da, İran devriminden sonra ayaklanan silahlı Kürt gruplara karşı yaşadı.

Devrimden sonra İran-Irak savaşında gösterdiği çabalarla dikkatleri çeken Süleymani, cephe gerisinde birçok operasyonu yönetti.

Henüz 20 yaşındayken Teğmen rütbesiyle 41'inci Sarullah Birliği'nin komutanlığını üstlenen Süleymani'nin bu savaşta gösterdiği başarılarla askeri kariyerinin basamaklarını hızla tırmanmaya başladı.

1980-1988 yılları arasında yaşanan İran-Irak savaşında aktif rol aldı.

Savaşlardan sağ kurtulmayı başaran Süleymani, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanlığı görevine getirildi.

Doğrudan İran lideri Hamaney'e bağlı hareket eden Süleymani, 1998'den bu yana İran'ın ülke dışındaki askeri istihbari operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanlığını yürütüyordu.

Irak'ın 2003'te ABD tarafından işgalinin ardından adı en sık duyulan kişilerden biri oldu.

ABD ve müttefikleri açısından bakıldığında İran'ın Ortadoğu'da yürüttüğü vekalet savaşlarının askeri lideriydi.

Suriye'de Devlet Başkanı Beşşar Esad'ı desteklerken Irak'taki Amerikan askerlerinin ölümünden sorumlu tutuldu.

Amerikalı yetkililer zaman zaman hedef alınması gerektiği yönünde açıklamalar yaptı.

Aradan geçen yıllar boyunca İran'da itibarı sürekli artan, "sert yüzlü komutan" sınırları aşan üne kavuştu.

Siyasete girme çağrılarını görmezden geldi ancak adı muhafazakar kanatta, 2021 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için geçti.

Eski Cumhurbaşkanları Haşimi Rafsancani ve Muhammed Hatemi ile geçen 90’lar boyunca kurumsal yapısı tartışılan Devrim Muhafızları, 2000’lerde varlık nedenini ispat edecek çeşitli fırsatlar buldu.

REKLAM

Kasım Süleymani de bu sürecin önemli bir parçası oldu.

Destekçileri, Süleymani'yi ülkenin önemli muhafızlarından ve "sınır dışı direniş hattının" bekçisi olarak görüyordu.

Irak'ta Saddam'a karşı mücadele

Süleymani, savaş sırasında Saddam Hüseyin'e karşı mücadele eden Iraklı Kürt liderlerle iyi ilişkiler kurdu.

1991'deki Körfez Savaşı'nda silahlı Şii gruplar ile ilişkiler geliştiren Süleymani, bu grupların ayaklanmalarını organize etti.

Saddam'ın 2003'te ABD'nin Irak'ı işgali sonucu devrilmesinden sonra ABD ordusuna karşı savaşan Şiileri perde arkasından yönetti.

REKLAM

Bazı Sünni grupların da eğitim ve silahlandırılmasında rol üstlendi.

Süleymani, bir yandan ABD ile savaşan grupları komuta ederken bir yandan da Irak'ta ABD ve İran arasındaki pazarlıklarda en önemli söz sahiplerindendi.

Bu nedenle Süleymani, askeri kimliğinin yanında diplomat kimliğine de sahip bir komutan olarak öne çıktı.

Irak savaşında Kürt liderlerle yakın çalışması, Saddam sonrasında Irak'taki politikacılarla özel ilişkiler kurması için Süleymani'ye iyi bir zemin hazırladı.

Lübnan'da Hizbullah'ı silahlandırdı

Lübnan'da Şii Hizbullah ile çalışan Kasım Süleymani, 2006'da İsrail'in Hizbullah'ın bir İsrail askerini kaçırdığı gerekçesiyle Lübnan'a saldırmasıyla başlayan "33 Günlük Temmuz Savaşı'nda da Hizbullah'ın eğitim ve silahlandırılması sorumluluğunu yürüttü.

REKLAM

Suriye ve Irak'taki rolü

Suriye içerisinde savaşan Hizbullah ve diğer Şii milis güçlerine sağladığı askeri strateji sayesinde Beşşar Esad'a bağlı ordu güçlerinin takviye edilmesi sağladı.

Muhalifler tarafından ele geçirilen bazı şehirler ve kasabalar da yeniden Şam yönetiminin kontrolüne geçti.

Kasım Süleymani'nin yardımcısı Hüseyin Hemedani, Ekim 2015'te Halep'te IŞİD tarafından öldürüldü.

Süleymani, Irak'ta IŞİD'e karşı mücadele için kurulan Şii milis gücü Haşdi Şabi'nin oluşturulmasında ve yönetilmesinde de ön plandaydı.

"Kasım Süleymani liderimizdir" yazılmıştı

ABD'nin Haşdi Şabi üslerine saldırısının ardından hafta başında ABD'nin Bağdat Büyükelçiliğini basan gruplar duvarlara "Kasım Süleymani liderimizdir" şeklinde yazılar yazmıştı.

REKLAM

ABD'nin Bağdat Büyükelçiliğinin belgelerine göre ise Süleymani, İran'ın Irak'taki her türlü politikasını formüle eden ve hayata geçiren kişiydi.

Kasım Süleymani arada hiçbir kişi ya da birim olmadan, doğrudan İran devletinin en üst otoritesi lider Ali Hamaney'e bağlıydı.

Ek kaynaklar • AP, AA

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

İran ABD Başkanı Donald Trump hakkında tutuklama emri çıkardı; Interpol'den yardım istedi

Trump: Süleymani yıllar önce yok edilmeliydi. İran halkı, liderleri kadar üzgün değil

İran lideri Reisi'den ABD'ye: Tahran bir savaş başlatmaz ama zorbalara güçlü karşılık verir