Euro, ABD doları karşısında Kasım 2022'den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Fed'in yılın üçüncü faiz indirimini yapmasının ve 2025'te yavaş bir gevşeme döngüsü öngörmesinin ardından dolar yükseldi.
REKLAM
Euro, ABD doları karşısında Kasım ayı sonlarında kısa bir süreliğine ulaştığı ve son iki yılın en düşük seviyesi olan 1,03'ün ortalarına kadar geriledi. Düşüş, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) çarşamba gecesi yaptığı şahin faiz indirimi ile tetiklendi. EUR/USD paritesi perşembe günü Asya seansında hafif bir toparlanmadan önce yüzde 1'den fazla ya da Euro başına 1,4 ABD senti düştü.
Fed'den şahin faiz indirimi
Fed beklendiği gibi faiz oranını 25 baz puan indirdi. Ancak banka, gelecek yılki gevşeme döngüsü konusunda çok daha şahin bir duruş sergileyeceğinin sinyalini verdi. Fed'in faiz oranlarının gelecekteki seyrini tahmin eden nokta grafiği, eylül ayında öngörülen bir tam puanlık indirime kıyasla 2025 yılında yarım puanlık bir faiz indirimine işaret etti.
Fed'in politika duruşundaki beklenmedik değişim küresel piyasalarda tedirginliğe yol açmış, ABD doları yükselirken ABD devlet tahvili getirileri de artmıştır. ABD dolar endeksi önemli bir teknik direnç olan 108'in üzerine çıkarak Kasım 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. ABD 10 yıllık devlet tahvili getirisi 11 baz puan artarak altı buçuk ayın en yüksek seviyesi olan yüzde 4,51'e yükseldi.
ECB nispeten güvercin kalabilir
Buna karşın, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) önümüzdeki yıl faiz oranını en az bir tam puan daha düşürmesi bekleniyor ki bu Fed'e kıyasla çok daha güvercin bir gevşeme politikası. Analistler, Euro Bölgesi'nin karşı karşıya olduğu zorlukların devam etmesi nedeniyle ECB'nin 2025 yılında faiz indirimlerini hızlandırmak zorunda kalabileceğini öngörüyor. Siyasi istikrarsızlık, Çin'in yavaşlaması ve Trump'ın başkanlığı, bölgenin ekonomik görünümünün kasvetli olmasına katkıda bulunuyor.
Banka geçtiğimiz hafta faiz oranını bu yıl dördüncü kez 25 baz puan düşürdü. ECB Başkanı Christine Lagarde, kısıtlayıcı bir politikayı yinelerken, gelen verilerin beklentilerle uyumlu olması halinde faiz oranlarının daha da düşeceğini belirtti. Lagarde ayrıca Trump'ın korumacı önlemlerinin Euro Bölgesi'nin ekonomik büyümesini etkileyebileceğine dikkat çekti.
Olumsuzluklara ek olarak, S&P Global'in tahminlerine göre, öncü imalat PMI hem Almanya hem de Fransa için sektörde derinleşen bir durgunluğa işaret etti. Fransa Merkez Bankası, Moody's'in Fransa'nın kredi notunu düşürmesinin ardından ülkenin ekonomik büyüme tahminini 2025 yılı için yüzde 1,2'den yüzde 0,9'a indirdi.
Küresel piyasalarda riskten kaçış hakim
Fed'in şahin bir tutum sergilemesi küresel piyasalarda riskten kaçış eğilimini önemli ölçüde tetiklemiş, korku göstergesi CBOE volatilite endeksi (VIX) yüzde 74 artışla 27'nin üzerine çıkarak Japonya Merkez Bankası'nın faiz artırımı nedeniyle küresel hisse senedi piyasalarında panik satışların yaşandığı ağustos ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştır.
Para birimlerinde, Fed'in şahin tutumundan sadece euro etkilenmekle kalmadı. ABD dışındaki diğer para birimleri de dolar karşısında sert düşüşler yaşadı. Özellikle Kanada doları, Avustralya doları ve Yeni Zelanda doları gibi emtia para birimleri güçlü dolardan olumsuz etkilenerek son yılların en düşük seviyelerine geriledi. Kanada doları, pandeminin başladığı Mart 2020'den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Daha önce Trump, Kanada mallarının ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulama sözü vermişti.
Dow Jones Industrial, S&P 500 ve Nasdaq dahil olmak üzere üç büyük gösterge çarşamba günü yüzde 2 ila yüzde 3 arasında değer kaybederek Wall Street'te düşüşe geçti. Dow 1.000 puandan fazla düşerek dokuz günlük kayıp serisini uzattı. Bu hareketin bir yansıması olarak, Avrupa borsalarının da yaygın riskten kaçış hissiyatından etkilenmesi muhtemeldir.
Emtia, metal ve ham petrol fiyatlarında düşüşler yaşandı. Ancak altın fiyatları perşembe günü Asya seansında, büyük olasılıkla riskten kaçış hissiyatı nedeniyle hızlı bir toparlanma kaydetti.
Kripto para birimleri geniş tabanlı bir satış dalgasıyla düştü ve Bitcoin fiyatları salı günü kısa bir süre 108.000 doları aştıktan sonra bir noktada 100.000 doların altına geriledi.