Türkiye'de gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu şehir İstanbul oldu. Geçen seneye göre yıllık ortalama iş gelirinde en yüksek artış inşaat sektöründe yaşandı.
REKLAM
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı 2024 yılı gelir dağılımı istatistiğine göre en yüksek yüzde 20'lik gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay yüzde 48,1 olurken, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun payı ise yüzde 6,3 oldu.
'Gelir Dağılımı İstatistikleri, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2024' yılı verileri bir önceki takvim yılı olan 2023 yılı referans alınarak hazırlandı.
Buna göre Türkiye'de en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,6 puan azalarak yüzde 48,1 oldu. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,2 puan artarak yüzde 6,3 oldu. Ayrıca bu grubun geliri asgari ücret düzeyinde kaldı.
Gini katsayısı 0,413 olarak tahmin edildi
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade ediyor. Bu araştırmada Gini katsayısının bir önceki yıla göre 0,007 puan azalış ile 0,413 olarak hesaplandığı bildirildi. Ancak sosyal yardımlar hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,476'e yükseliyor.
Üniversite mezunları daha fazla kazanıyor
Yıllık ortalama iş gelirlerinde üniversite mezunlarının 309.721 TL, lise ve dengi okul mezunlarının 240.470 TL, lise altı eğitimlilerin 168.407 TL, bir okul bitirmeyenlerin 106.478 TL kazandığı hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama iş gelirinde en yüksek artış yüzde 110,2 ile lise ve dengi okul düzeyli eğitimlilerde, en düşük artış ise yüzde 88,2 ile bir okul bitirmeyenlerde oldu.
Sektörel inceleme
İş gelirleri sektörel olarak incelendiğinde en yüksek yıllık ortalama gelirin 242.299 TL ile hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 153.773 TL ile tarım sektöründe olduğu görüldü. Bir önceki yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 115,4 ile inşaat sektöründe gözlendi. Tarım sektöründeki artış ise yüzde 66.
En düşük gelir Van, Muş, Bitlis, Hakkari'de
Araştırma sonuçlarına göre Türkiye'de 'yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri' 2024 yılında 187.728 TL oldu.
Bu gelirin en yüksek olduğu yer 257.891 TL ile İstanbul oldu. En düşük yıllık ortalama gelir ise 91.818 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illeri için hesaplandı.
TÜİK'in 'yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri' kavramı bir ailenin yıllık ortalama gelirinin ailedeki kişi sayısına göre düzenlenmesiyle hesaplanıyor.
Gelir eşitsizliği en fazla İstanbul'da
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre gelir eşitsizliğini hesaplamak için kullanılan P80/P20 oranı Türkiye'de 7,7 oldu. Bu değerin en düşük olduğu yerler Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli oldu. Gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu yer ise İstanbul. Mega kenti Ankara, Antalya, Isparta ve Burdur takip ediyor.
P80/P20 oranı toplumdaki yüzde 80'lik dilim ile yüzde 20'lik dilim arasındaki gelir farkını veya dağılımdaki uç noktaları karşılaştırmak için kullanılan bir kavram.