Avrupa Komisyonu ihracat için yeni yollar bulmaya çalışırken, Donald Trump'ın uygulamakla tehdit ettiği gümrük vergileri karşısında AB'nin stratejisinin yeterli olup olmayacağı sorusu belirsizliğini koruyor.
REKLAM
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Salı günü Davos'ta yaptığı açıklamada, AB'nin Hindistan ile stratejik ortaklığını kısa bir süre içerisinde yeniden başlatacağını duyurdu ve Komisyon Üyelerinin tamamının ilkbaharda ülkeyi ziyaret edeceğini teyit etti.
Avrupa Komisyonu son birkaç gün içerisinde Meksika ile ticaret anlaşmasının güncellendiğini, Malezya ile müzakerelerin yeniden başlatıldığını ve Hindistan ile ticaret görüşmelerinin başlayacağını duyurdu.
Tüm bunlar, Noel'den önce Mercosur ülkeleriyle (Brezilya, Arjantin, Uruguay ve Paraguay) varılan bir anlaşmanın ve İsviçre ile bir başka anlaşmanın üzerine geldi.
Donald Trump'ın Avrupa'dan ithal edilen malları yüzde 20 gümrük vergisiyle tehdit etmesi karşısında AB acilen ihracat pazarlarını çeşitlendirmeye çalışıyor.
AB-Mercosur serbest ticaret anlaşması AB'nin bugüne kadar imzaladığı en büyük ticaret anlaşmasıdır. Yaklaşık 800 milyonluk bir pazar yaratacak ve gümrük tarifelerini düşürerek AB şirketlerine yılda 4 milyar euro tasarruf sağlayacak. İsviçre kapsamlı ikili ticaret anlaşması 550 milyar euro değerindedir.
Donald Trump'ın doğrudan gümrük vergileriyle tehdit ettiği Meksika ile yapılan ticaret anlaşması, peynir, kümes hayvanları, domuz eti, makarna, elma, reçel ve marmelatların yanı sıra çikolata ve şarap gibi önemli AB ihracat ürünlerinde yüzde 100'e varan gümrük vergilerini ortadan kaldırıyor. Ayrıca Avrupa ürünleri için coğrafi menşe etiketlerinin korunmasını da genişletiyor.
AB-Meksika mal ticareti 2023 yılında 82 milyar euro'ya, iki yönlü hizmet ticareti ise 2022 yılında 22 milyar euro'ya ulaşmıştır.
Aralık ayında varılan Mercosur serbest ticaret anlaşmasının planladığı gibi, Meksika anlaşması da kamu ihalelerini Avrupalı şirketlere açıyor.
"AB bir blok olarak ihracat odaklı bir ekonomidir. Bu nedenle serbest ticaret anlaşmaları yoluyla yabancı ortaklarıyla arasındaki tarife engellerini azaltmaktan fayda sağlıyor," diyen Berlin'deki Delors Enstitüsü'nden Arthur Leichthammer sözlerine şöyle devam etti: "Serbest ticaret anlaşmalarının Alman sanayisine, özellikle de otomotiv sektörüne fayda sağladığı sık sık söylenir, ancak Avrupa'nın derinlemesine entegre olmuş değer zincirleri nedeniyle ekonomik faydalar çok daha dağınıktır."
Peki bu anlaşmalar ABD'nin olası gümrük vergilerinin etkilerini telafi edebilecek mi?
2023 yılında ABD, AB'nin mal ihracatında en büyük ortağı olurken, AB 2022 yılında 131,3 milyar dolarlık bir ticaret fazlasından yararlandı. ABD'nin yüksek gümrük vergileri AB'yi bu nimetten mahrum bırakma riski taşıyor.
Avrupa Parlamentosu Ticaret Komitesi Başkanı Bernd Lange (Almanya/S&D) Euronews'in Radio Schuman Podcast'ine verdiği demeçte, "ABD ile bir anlaşmaya varmalıyız çünkü kısa vadede ABD ile olan ticaretimizi başka ülkelerle telafi edemeyiz" dedi ve "Şu anda ihracatımızın yaklaşık yüzde 20'si ABD'ye gidiyor," diyerek ekledi.
Almanya'da Hristiyan Demokratların (CDU) başbakan adayı Friedrich Merz ABD ile ticaret anlaşması yapılmasından yana ancak Fransa buna şüpheyle yaklaşıyor.
"Amerikalılar Avrupalıların özellikle savunma ve güvenlik alanında daha fazla sorumluluk almasını istiyor. Trump yönetiminin en büyük talebi, Avrupalıların güvenliği için para ödemeyi bırakmak" diyen üst düzey bir AB yetkilisi, bunun ancak "Avrupalılar için uygun ekonomik koşullarda" yapılabileceğini söyledi. Yetkiliye göre Avrupalılar ABD'ye şunu söylemelidir: "Rusya ile sınır, Ukrayna'nın yeniden inşası ve güvenliğimizle ilgileniyoruz ama bunu ABD'den gelecek bir ticaret savaşıyla yapamayız."
İklim değişikliğinin fırtına bulutları için olmasa da AB için bir umut ışığı, Joe Biden'ın yeşil endüstriler için amiral gemisi ABD Enflasyon Azaltma Yasası (Inflation Reduction Act-IRA) vergi teşvik programının Trump tarafından hurdaya çıkarılması olabilir. Yeni ABD Başkanı, ABD federal kurumlarına Enflasyon Azaltma Yasası'ndan gelen paranın harcanmasını "derhal durdurma" talimatı verdi. Bu durumda Avrupalı endüstrilerin IRA'dan faydalanmak üzere ABD topraklarına taşınması tehdidi ortadan kalkabilir.