Trump'ın yüzde 25 gümrük vergisine ilişkin yorumları, ülkeleri ithalat vergileri ile tehdit etme ve bazı durumlarda uygulama konusundaki istekliliğinin son örneği.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Washington'un Kanada ve Meksika da dahil olmak üzere tüm çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını ve diğer ithalat vergilerini de hafta içinde duyuracağını bildirdi.
Pazar günü Super Bowl'a katılmak üzere Florida'dan New Orleans'a uçarken Air Force One'da gazetecilere yaptığı açıklamada, "Amerika Birleşik Devletleri'ne gelen her çeliğe yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacak," dedi.
Alüminyum sorulduğunda ise "Ona da" yanıtını vererek, alüminyumun da ticari yaptırımların bir parçası olacağını ima etti.
Trump ayrıca, "muhtemelen salı ya da çarşamba günü" "karşılıklı gümrük vergileri" açıklayacağını yineledi. Bu, başka bir ülkenin ABD mallarına vergi koyduğu durumlarda ABD'nin ürünlere ithalat vergisi uygulayacağı anlamına geliyor.
Gazetecilere verdiği demeçte, "Eğer onlar bizden yüzde 130 alıyorsa ve biz onlardan hiçbir şey almıyorsak, bu böyle kalmayacak," dedi.
Trump'ın yorumları, ithalat vergileri ile ülkeleri tehdit etme ve bazı durumlarda uygulama konusundaki istekliliğinin son örneği. Gümrük vergileri, vergi indirimleri ve deregülasyona öncelik verdiği Beyaz Saray'daki önceki dört yılına kıyasla başkanlığının çok daha erken bir döneminde geliyor.
Trump daha önce ithalat vergilerini göçmenlik gibi konularda taviz vermeye zorlayacak bir araç ve aynı zamanda hükümetin bütçe açığını kapatmaya yardımcı olacak bir gelir kaynağı olarak gördüğünü söylemişti.
ABD Başkanı, çelik ve alüminyum vergileri ya da karşılıklı tarifeler hakkında herhangi bir ayrıntı vermedi. Trump daha önce Kanada ve Meksika'dan gelen tüm mallar için yüzde 25 ithalat vergisi tehdidinde bulunmuş ancak bunu bir hafta önce 30 günlüğüne durdurmuştu. Aynı zamanda Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 ek vergi uygulamaya devam etti.
Bazı çelişkili mesajlar
Ancak cuma günü gümrük yetkilileri, gümrük vergilerini uygulamanın yollarını bulana kadar, genellikle Temu ve Shein gibi hızlı moda firmalarından gelen milyonlarca küçük paket üzerindeki gümrük vergilerini de erteleyeceğini belirtti. Küçük paketler daha önce gümrük vergilerinden muaf tutuluyordu.
Trump'ın son açıklamaları bazı küresel ticaret ortaklarını endişeye sevk etti.
Güney Kore'nin başkan vekili Choi Sang-mok, Trump'ın çelik ve alüminyum için önerdiği gümrük vergilerinin endüstrilerini nasıl etkileyeceğini incelemek üzere pazartesi günü ülkenin üst düzey dış politika ve ticaret yetkilileriyle bir toplantı düzenledi.
Aynı zamanda ülkenin maliye bakanı olarak da görev yapan Choi'nin ofisinden yapılan açıklamada, yetkililerin potansiyel etkiyi ve Seul'ün olası tepkilerini ele aldığı belirtildi ancak toplantının ayrıntılarına yer verilmedi.
Aralarında POSCO ve Hyundai Steel'in de bulunduğu Güney Koreli büyük çelik üreticilerinin hisse senedi fiyatları pazartesi günü piyasa açılırken düştü. Güney Kore, geçen yılın ocak ayından kasım ayına kadar ABD'ye yaklaşık 4,8 milyar dolar (4,65 milyar euro) değerinde çelik sevk etti ve bu miktar, söz konusu dönemde küresel ihracatının yüzde 14'ünü oluşturdu.
Piyasa tepkileri ve gümrük vergilerinin etkisi
Trump'ın karşılıklı gümrük vergileri uygulayacağını açıklamasının ardından cuma günü finans piyasaları düştü. Hisse senedi fiyatları da cuma günü tüketici duyarlılığını ölçen bir anketin büyük ölçüde birçok katılımcının gümrük vergilerini artan bir endişe kaynağı olarak göstermesi nedeniyle düşmesinin ardından geriledi. Anket ayrıca, Amerikalıların gümrük vergileri nedeniyle önümüzdeki aylarda enflasyonun yükselmesini beklediğini ortaya koydu.
Pazartesi günü, Trump'ın çelik ve alüminyum ithalat tarifelerine ilişkin planlarını paylaşmasının ardından küresel piyasalar hala zayıftı. S&P 500 pazartesi sabahı yüzde 0,95 düşerken, Dow Jones Endüstriyel Ortalaması da yüzde 0,99 ve Nasdaq Bileşik endeksi yüzde 1,36 geriledi.
STOXX 600 endeksi pazartesi sabahı yüzde 0,22 yükselirken, DAX da yüzde 0,30 artış gösterdi.
Güvenli liman altın yükselmeye devam ediyor
Altın pazartesi sabahı, artan güvenli liman talebi ve para politikasında gevşeme beklentileriyle yüzde 1,20 yükselerek ons başına 2.893 dolar (2.806,5 euro) ile yeni bir rekor kırdı. ABD doları da kazançlarını güçlendirerek pazartesi sabahı 108,3 seviyesine yükseldi.
Tarifelerin etkisiyle ilgili olarak IG şunları söyledi: "Enflasyonist olarak görülen bu hareket, Federal Rezerv'in faiz oranlarını daha da düşürme kabiliyetini sınırlayabilir. Gümrük vergileri, özellikle Çin'in misilleme tarifelerinin yürürlüğe girmesi ve AB'nin hızlı yanıtlar verme sözü vermesiyle, tırmanan bir ticaret savaşı korkularını artırdı."
"Yatırımcılar temkinli tepki verdi, Avustralya doları ve euro düşerken, Wall Street vadeli işlemleri başlangıçta düştü ancak daha sonra toparlandı. Bu arada, küresel ekonomik büyümeye ilişkin endişeler devam etse de petrol fiyatları son dönemdeki kayıplarının ardından yükselişe geçti."
Ticaret savaşının etkileri endişelere neden oluyor
Trump'ın planladığı çelik ve alüminyum vergileri, ABD çelik ve alüminyum endüstrisi üzerindeki etkileri ve iş kayıpları potansiyeli konusunda endişelerin artmasına neden oldu. Tarifelerin uygulanması halinde, diğer ülkelerin de misilleme eylemlerine yol açarak küresel bir ticaret savaşı potansiyelini artırabilir.
Halihazırda Kanada ve Meksika, ABD'nin en büyük iki çelik ticaret ortağı. Kanada aynı zamanda ABD'nin en büyük alüminyum tedarikçisi.
Kanada'nın Ontario eyaletinin başbakanı Doug Ford, çelik ve alüminyum tarifeleriyle ilgili olarak, X'te (eski adıyla Twitter) yaptığı çevrimiçi bir paylaşımda şunları söyledi: "Bu önümüzdeki dört yıl. Değişen kale direkleri ve sürekli kaos, ekonomimizi riske atıyor."
"Halktan, Ontario'yu korumak için her zaman hazır olmak üzere ne gerekiyorsa yapmak üzere Trump yönetiminden daha uzun sürecek güçlü, istikrarlı, dört yıllık bir yetki istiyorum."