Özbekistan, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in New York ziyareti sırasında Boeing ile 8 milyar dolarlık Dreamliner anlaşması imzaladı. Donald Trump, anlaşmanın ABD’de 35 bin kişiye istihdam sağlayacağını belirtti. Anlaşma, ABD–Özbekistan ekonomik iş birliğinin güçlendiğini gösteriyor.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump, Boeing ile imzalanan tarihi havacılık anlaşmasının ardından Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’i övdü.
Trump, 8 milyar doların (6,78 milyar euro) üzerindeki değere sahip anlaşmayı “harika bir anlaşma” olarak nitelendirdi. Anlaşma kapsamında Özbekistan Havayolları’nın 22 adet 787 Dreamliner satın alacağını, bu alımın ABD’de 35 binden fazla kişiye istihdam sağlayacağını belirtti.
Trump sosyal medya paylaşımında, “Cumhurbaşkanı Mirziyoyev sözünün eri bir liderdir, birçok konuda birlikte çalışmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Açıklama, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in New York’taki iş programı kapsamında geldi. Mirziyoyev, BM Genel Kurulu marjında küresel şirket liderleri, Amerikalı yetkililer ve yatırımcılarla görüşerek Özbekistan’ın uluslararası ekonomik ortaklıklarını derinleştirmeyi hedefliyor.
Boeing ile iş birliği güçlendi
Ziyareti kapsamında Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, Boeing Global Başkanı Brendan Nelson ile bir araya geldi. Görüşmede, Özbekistan ile dünyanın önde gelen havacılık ve uzay teknolojisi üreticilerinden Boeing arasındaki uzun vadeli stratejik ortaklık vurgulandı.
Taraflar, yeni imzalanan uçak tedarik sözleşmesinin hızlı bir şekilde hayata geçirilmesinin önemine dikkat çekerek, uzun vadeli iş birliğine bağlılıklarını ifade etti.
Özbekistan Havayolları’nın Boeing Dreamliner alımı, yalnızca ABD imalat sanayisine güçlü bir katkı sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda Özbekistan’ın havacılık sektörünü modernize etme ve uluslararası bağlantılarını genişletme çabalarının da bir göstergesi oldu.
New York programı kapsamında Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, önde gelen Amerikan şirketleri, yatırım fonları ve finans kuruluşlarının liderleriyle üst düzey bir yuvarlak masa toplantısı da düzenledi.
Etkinlikte dikkat çeken isimler arasında ABD Başkanı’nın Güney ve Orta Asya Özel Temsilcisi Sergio Gor, Küresel Ortaklıklardan Sorumlu Özel Temsilci Paolo Zampolli, Ticaret Bakan Yardımcısı William Kimmitt ve Amerika-Özbekistan Ticaret Odası Başkanı Carolyn Lamm yer aldı.
Toplantıya ayrıca Franklin Templeton, Citigroup, BNY Mellon, NASDAQ, Mastercard, Visa, General Motors, Nvidia, Oppenheimer, Jefferies, Air Products ve Cargill gibi önde gelen şirketlerin yöneticileri ile büyük Özbek şirketlerinin başkanları da katıldı.
ABD–Özbekistan ekonomik iş birliği genişliyor
Konuşmasında Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, Donald Trump ile kısa süre önce yaptığı görüşmeye değindi.
İki liderin de ekonomik ilişkileri genişletme konusundaki kararlılıklarını yeniden teyit ettiğini aktardı. Mirziyoyev, gerçekleştirilen toplantının, uzun vadeli ve sağlam bir ortak proje portföyünün oluşturulmasında kilit rol oynadığını vurguladı.
Son sekiz yılda Özbekistan ile ABD arasındaki ticaret dört katına çıktı ve şu anda 300'den fazla Amerikan şirketi Özbekistan'da yatırım yapıyor. Franklin Templeton ile birlikte, iki ülke bir Ulusal Yatırım Fonu bile kurdu.
Gelecekteki iş birliğinin anahtar alanları, kritik mineral işleme, sürdürülebilir tedarik zincirleri, bilgi teknolojisi, yapay zekâ, dijitalleşme, ulaşım, enerji, altyapı geliştirme ve akıllı tarım olarak belirlendi.
ABD şirketleriyle anlaşmalar
Amerikalı iş dünyası temsilcileri, Özbekistan’ın yatırım için elverişli koşullar oluşturma çabalarını övdü ve çeşitli sektörlerde hayata geçirilecek projelere aktif katılım sözü verdi.
Etkinlik, yeni ticaret, ekonomi ve yatırım anlaşmalarının imza töreniyle sona erdi. Bu adım, Özbekistan’ın ABD şirketleri için güvenilir bir ortak olarak artan itibarını pekiştirdi.
Trump’ın sosyal medyadaki açıklamasının da gösterdiği gibi, Boeing anlaşması yalnızca Taşkent ile Washington arasındaki bağları güçlendirmekle kalmadı, aynı zamanda ekonomik diplomasinin iki taraf için de nasıl istihdam ve fırsata dönüşebileceğinin bir vitrini oldu.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ve ABD Başkanı’nın Güney ve Orta Asya Özel Temsilcisi Sergio Gor’un katılımıyla, önde gelen Amerikan şirketleri, yatırım fonları ve finans kuruluşlarının yöneticileriyle yapılan yuvarlak masa toplantısının ardından ikili anlaşmaların imza töreni gerçekleştirildi.
Bu kapsamda ticaret, ekonomi ve yatırım iş birliği projelerinin hayata geçirilmesi için şu belgeler imzalandı:
Ulaştırma Bakanlığı ile Boeing arasında ulaşım alanında uzun vadeli iş birliği anlaşması.
Technopark LLC ile FLSmidth arasında madencilik ve işleme ekipmanları üretimi için ortak girişim kurulmasına ilişkin anlaşma.
Akfa Group ile Cleveland Clinic arasında çok disiplinli bir klinik ve eğitim kurumu kurulmasına dair anlaşma.
Centrum Air ile Oppenheimer yatırım şirketi arasında karşılıklı ortaklık ve iş birliği anlaşması.
Ekonomi ve Maliye Bakanlığı ile Citigroup arasında iş birliği anlaşması.
Uzbekhydroenergo JSC ile Cargill Financial Services International arasında mali iş birliği anlaşması.
Uztransgaz JSC ile Pangea Filtration Technology arasında iş birliği anlaşması.
Maden Sanayi ve Jeoloji Bakanlığı ile Cove Capital arasında potansiyel sahalarda jeolojik keşif yapılmasına dair anlaşma.
Yangi Kon LLC ile SLB şirketi arasında iş birliği anlaşması.
Özbekistan İmar ve Kalkınma Fonu ile Biologic International arasında yapay zekâ ve biyoteknoloji alanlarındaki projeleri finanse edecek fonların kurulmasına ilişkin iş birliği anlaşması.
Boeing anlaşması
Özbekistan’ın ulusal havayolu şirketi Uzbekistan Airways’in resmi açıklamasına göre, 14 adet Boeing 787-9 Dreamliner alımı için Boeing ile kesin sözleşme imzalandı. Ayrıca 8 uçak için opsiyon hakkı da anlaşmaya dahil edildi.
Bu anlaşma, şirketin uzun vadeli filo modernizasyon programının ve uzun menzilli kapasitesini artırma stratejisinin bir parçası. Teslimatlar 2031 yılında başlayacak.
Geniş gövdeli uçak filosunun büyütülmesi, Uzbekistan Airways’in önemli hatlarda kapasiteyi artırmasına, uçuş güvenilirliğini güçlendirmesine ve merkez Asya’yı Kuzey Amerika, Avrupa, Orta Doğu ve Asya-Pasifik bölgesiyle bağlayarak ağını esnek biçimde genişletmesine imkân sağlayacak.
Proje, Özbekistan–2030 ulusal kalkınma programıyla uyumlu olarak Taşkent’i önde gelen uluslararası bir transit merkezi haline getirmeyi, turizmi, yatırımları ve küresel ortaklıkları güçlendirmeyi hedefliyor.
Uzbekistan Airways, Boeing 787 uçaklarını yaklaşık on yıldır başarıyla işletiyor. Havayolu, ilk 787-8 Dreamliner uçağını 2016 yılında teslim almıştı.
Uzbekistan Airways Yönetim Kurulu Başkanı Shukhrat Khudaykulov şunları söyledi:
“Bu yeni sözleşmeyle hem havayolumuzun hem de ülkemizin Orta Asya’nın önde gelen havacılık merkezlerinden biri olarak konumunu daha da güçlendiriyoruz. Yolcularımıza daha geniş küresel bağlantılar sunarken sürdürülebilir büyüme hedefimize ve stratejik kararlılığımıza bağlılığımızı bir kez daha teyit ediyoruz.”
Boeing Ticari Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Brad McMullen ise şu ifadeleri kullandı:
“Uzbekistan Airways ile yaklaşık 30 yıla dayanan ortaklığımızı çok değerli buluyoruz ve bölgeyi dünyaya bağlama stratejilerini desteklemeye devam edeceğiz. 787 Dreamliner, yakıt verimliliği ve operasyonel esnekliği sayesinde, havayolunun yeni pazarlara açılmasına ve daha fazla yolcuyu ülkenin zengin kültürüyle buluşturmasına yardımcı olacak.”