Ancak Temu, yalnızca 18 milyon dolar vergi ödedi. Bu tutarın yaklaşık 3 milyon doları, AB’nin 2023 sonunda yürürlüğe koyduğu küresel asgari vergi uygulaması kapsamındaki ek ödemeden oluşuyor.
Çin merkezli çevrimiçi alışveriş platformu Temu, Avrupa’daki faaliyetlerinden elde ettiği vergi öncesi kârını 2024'te ikiye katlayarak 120 milyon dolara yükseltti. Şirketin bu kazancı yalnızca sekiz çalışanla elde etmesi dikkat çekti.
Mali kayıtlara göre Temu’nun AB’deki ana şirketi Whaleco Technology, 2024’ün Aralık ayına kadar olan 12 ayda karını bir önceki yıla göre yüzde 171 artırdı. Aynı dönemde geliri de 758 milyon dolardan 1,7 milyar dolara çıktı.
Ancak Temu, yalnızca 18 milyon dolar vergi ödedi. Bu tutarın yaklaşık 3 milyon doları, AB’nin 2023 sonunda yürürlüğe koyduğu küresel asgari vergi uygulaması kapsamındaki ek ödemeden oluşuyor.
Şirketin AB genelinde 115 milyondan fazla müşterisi olduğu tahmin ediliyor. Bu, Avrupa nüfusunun dörtte birine denk geliyor.
Temu’nun satışlarındaki büyük artış, AB’nin 150 euro altı siparişlerde gümrük vergisi muafiyetini kaldırmaya hazırlanmasından önce geldi. 2023 yılında AB’ye giren 4,6 milyar düşük değerli paketin yüzde 91’i Çin’den geldi. Bu paketlerin çoğu Temu ve bir diğer dev düşük maliyetli satıcı Shein’e ait.
AB, Temmuz 2025’ten itibaren bu kontrolü sıkılaştırmaya başladı; gümrük vergisinin 2028’den itibaren uygulanması bekleniyor.
ABD bu yaz, Temu ve Shein’in yükselişini sınırlamak için 800 dolar altı ithalatlarda vergi muafiyetini kaldırdı. İngiltere de benzer bir adımı değerlendirdiğini açıkladı.
Fair Tax Foundation CEO’su Paul Monaghan, Temu’nun İrlanda merkezli varlığı üzerinden AB’de yaklaşık 10 milyar dolarlık satışa aracılık ettiğini tahmin ediyor. Monaghan, “Temu’nun Avrupa’da devasa satış hacmine rağmen neredeyse görünmez bir vergi izi bırakması ciddi bir soru işareti,” diyerek şirketin vergi cennetlerinde kurulu karmaşık yapısıyla Avrupa’daki vergi yükünü minimize ettiğini öne sürdü.
Monaghan’a göre Avrupa hükümetleri, bu tür dev şirketlerle rekabet edebilmek için dijital hizmet vergisini güçlendirmeli, vergi şeffaflığını artırmalı ve gümrük muafiyetlerini gözden geçirmeli.
Temu: Milyarlarca euro vergi ödedik
Temu ise iddiaları reddetti: “Yapımızın vergi kaçırmak amacıyla oluşturulduğu iddiasını kesinlikle reddediyoruz. Henüz yatırım aşamasında olan genç bir şirket olarak Avrupa genelinde milyarlarca euro vergi ödedik ve bu miktar faaliyetlerimiz büyüdükçe artacak.”
Daha sonra Temu'dan Euronews'e iletilen açıklamada ise şöyle dendi: “İrlanda’daki şirketlerimiz, gerçek çalışanları olan, Avrupa’daki geniş operasyonlarımızı destekleyen ve gerçek faaliyet gösteren kuruluşlardır. Platformumuz aynı zamanda lojistik, depolama ve ilgili sektörlerde binlerce dolaylı istihdam yaratmıştır. 90’dan fazla pazarda aktif olan küresel bir şirket olarak Temu, Avrupa dâhil olmak üzere dünyanın dört bir yanında personel istihdam etmektedir. Herhangi bir tekil tüzel kişilikteki çalışan sayısı, bölgedeki operasyonel varlığımızın, yatırımlarımızın veya ekonomik etkimizin tamamını yansıtmamaktadır. Ayrıca bahsi geçen rakam güncel değildir ve mevcut istihdam düzeyimizi doğru biçimde temsil etmemektedir.”