ABD'nin 22 Haziran'da İran'a yönelik saldırı başlatmasının ardından uçuş iptalleri ve hava sahasının kapatılması Orta Doğu ülkelerine yayıldı.
REKLAM
ABD'nin İsrail'in İran'la çatışmasına dahil olması küresel seyahat aksaklıklarının artmasına neden oldu.
Başkan Donald Trump'ın hafta sonu İran'ın üç nükleer ve askeri tesisini bombalama emri vermesinin ardından, İran pazartesi günü Katar'ın Al Udeid Hava Üssü'ndeki ABD güçlerine füze saldırısı düzenledi.
Saldırıların ardından Katar, hava sahasını kapattığını duyurdu.
ABD'nin hafta sonu gerçekleştirdiği saldırıların ardından ve İsrail'in bu ayın başlarında İran'a yönelik sürpriz bir bombardımanla çatışmayı başlatması ve İran'ın da buna kendi füze ve insansız hava aracı saldırılarıyla karşılık vermesinden bu yana bölge diken üstünde.
İsrail ve İran arasında çatışmalar tırmanırken, bölgedeki hava sahası ve havaalanlarının bazı bölümleri geçici olarak kapatıldı.
Havayolu şirketleri de son günlerde daha fazla uçuşu iptal etti ve bazıları hafta ortasına kadar, özellikle de Basra Körfezi'nin hemen karşısında yer alan Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki belirli rotaları durdurdu.
Dubai ve Doha'ya uçuşlar iptal edildi mi?
FlightAware'den alınan hava takip verileri salı sabahı itibarıyla 243 uçuşun iptal olduğunu gösterdi.
Dubai Uluslararası Havalimanı, TSİ 09:00 itibarıyla havalimanı içinde ve dışında gerçekleşen 26 iptalle listenin başında yer aldı. Air India havayolu şirketi ise saat 09:00 itibarıyla toplamda 25 iptalle taşıyıcılar arasında en yüksek iptal sayısına sahip oldu.
Orta Doğu merkezli havayolu şirketleri iptal ve gecikmelerden ciddi şekilde etkilendi. Qatar Airways, Katar'daki hava trafiğinin kapatılması nedeniyle uçuşlarının askıya alındığını söyledi.
"Havayolu, etkilenen yolcuları desteklemek için hükümet paydaşları ve ilgili makamlarla yakın bir şekilde çalışmaktadır ve hava sahası yeniden açıldığında operasyonlara devam edecektir" denilirken, operasyonlar devam ettikten sonra bile gecikmelerin olabileceği uyarısında bulunuldu.
Etkilenen yolculara yardımcı olmak üzere Hamad Uluslararası Havalimanı ve diğer önemli havalimanlarına ilave yer personeli gönderildiği belirtildi.
Emirates, Bağdat ve Basra seferleri de dâhil olmak üzere İran ve Irak'a yönelik tüm uçuşlarını 30 Haziran 2025 Pazartesi gününe kadar askıya aldı. Belirtilmeyen sayıda diğer Emirates uçuşlarının yönü değiştirildi, ancak çatışma bölgelerinden oldukça uzak uçuş yollarını kullanarak uçuşları planlandığı gibi gerçekleştirmeye devam etti. Bazı uçuşlarda gecikmeler yaşanabilir.
Birleşik Arap Emirlikleri'nin iki bayrak taşıyıcısından diğeri olan Etihad Havayolları, Abu Dabi ve Tel Aviv arasındaki tüm uçuşları 15 Temmuz'a kadar askıya aldı ve ayrıca Abu Dabi'yi Kuveyt, Doha, Dammam ve Muscat'a bağlayanlar da dahil olmak üzere pazartesi ve salı günleri için birçok bölgesel uçuş iptalini duyurdu.
Bahreyn Krallığı'nın havayolu şirketi Gulf Air, Ürdün'e tarifeli uçuşların iptalini 27 Haziran'a kadar uzattı.
"Yolcularının ve mürettebatının güvenliği birinci önceliği olmaya devam ettiğinden, Gulf Air bölgedeki gelişmeleri yakından izlemeye devam edecek ve bu uçuş iptallerinden etkilenen yolcuların yerleştirilmesine ve yeniden yönlendirilmesine yardımcı olmak için ortaklarıyla birlikte çalışacaktır," denildi.
Örneğin Singapur Havayolları, "Orta Doğu'daki jeopolitik duruma ilişkin güvenlik değerlendirmesini" gerekçe göstererek pazar gününden başlayarak çarşamba gününe kadar Dubai'ye ve Dubai'den bazı uçuşlarını iptal etti. British Airways de benzer şekilde çarşamba gününe kadar Doha'ya ve Doha'dan uçuşlarını askıya aldı.
British Airways, Associated Press haber ajansına (AP) iptalleri teyit eden bir açıklama yaparak, "Güvenlik, her zaman en yüksek önceliğimizdir" dedi ve "Durumu gözden geçireceğiz" diye ekledi.
Air India pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Bölgeye ve Kuzey Amerika ve Avrupa'nın doğu kıyılarına yönelik tüm operasyonlarını" bir sonraki duyuruya kadar derhal durdurduğunu açıkladı.
Bu ayın başlarında en az 270 kişinin ölümüne neden olan uçak kazasının yaralarını sarmaya devam eden havayolu, Kuzey Amerika'dan Hindistan'a giden uçuşların kapalı hava sahalarından başka bir yere yönlendirildiğini ya da yönlendirileceğini de sözlerine ekledi.
Filipin Havayolları, salı günü Doha, Dubai ve Riyad'a ve çarşamba günü Doha'ya yapılacak olanlar da dahil olmak üzere Orta Doğu'ya yapılacak birçok uçuşu iptal etti. Japan Airlines, Tokyo'nun Haneda Havaalanı'ndan Doha'ya giden bir uçuşun pazartesi günü geri dönmek zorunda kaldığını ve ardından 27 Haziran'a kadar tüm tarifeli uçuşların iptal edildiğini söyledi.
Yolcuları güvende tutmak
Bu tür aksaklıklar, özellikle Orta Doğu'daki merkezler genellikle dünya çapındaki uçuşları birbirine bağladığı için seyahatleri aksatıyor, ancak uzmanlar bu tür hava sahası kapatmalarının ve uçuş sapmalarının, özellikle de gelecekte aniden bir tırmanma ortaya çıkarsa, güvenliği sağlamak için kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor.
Uçuş Güvenliği Vakfı Başkanı ve CEO'su Hassan Shahidi, "Hava sahalarının uçakların geçişi için güvenli olmasını sağlamak devletlerin, ülkelerin sorumluluğudur," dedi.
Shahidi, pazartesi günü "Katarlıların çatışma tehdidi nedeniyle hava sahalarını kapatmakla kesinlikle doğru olanı yaptıklarını" sözlerine ekledi.
Flightradar24, Katar hava sahasının ötesinde, BAE hava sahasının da pazartesi günü kapatıldığını bildirdi. Birkaç saat süren yönlendirmelerin ardından, uçuşların ülkeye yeniden iniş ve kalkış yaptığı görüldü.
Flightradar24'ün iletişim direktörü Ian Petchenik, pazartesi gününün bu tür etkilerde yaşanan son "dramatik artışa" işaret ettiğini söyledi.
Gelecek bilinmemekle birlikte, hava sahasının kapatılması ve uçuş iptallerinin "havayolları, hava trafik kontrolörleri ve uçuş ekiplerinin herkesi güvende tutmak için ellerinden geleni yaptıklarını" yansıttığını hatırlamanın önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
Shahidi, yolcuların ülkelerinin dışişleri bakanlığından gelen güvenlik bildirimleri gibi hükümet rehberliklerini takip etmelerinin önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
Çatışmanın ne kadar süreceği ve gelecekte yaşanacak bir tırmanma daha geniş çaplı sonuçlar doğurabilir. Shahidi, küresel uçuş ağlarını daha da bozmanın ötesinde, çatışmadan etkilenen ülkeleri tahliye etmesi gereken ya da tahliye etmek isteyen insanların ticari uçuşlara erişimi olmadan bunu yapmalarının çok zor olduğunu vurguluyor.
Aynı zamanda, devlet yetkililerinin gökyüzünü güvende tutmaya odaklanmasının kritik önem taşıdığını da sözlerine ekleyen Shahidi, geçmişte saldırılar sonucu düşürülen yolcu uçaklarına ilişkin trajedilere işaret ediyor. Buna 2014 yılında Ukrayna üzerinde uçarken Rus destekli güçler tarafından düşürülen ve 298 kişinin ölümüne neden olan Malezya Havayolları'nın 17 sefer sayılı uçağı da dahil.
Shahidi, "Hepimiz bu çatışmanın çözülmesi için dua ediyor ve çağrıda bulunuyoruz - özellikle de sivil hava yolculuğunun korunmasıyla ilgili olarak," dedi. "Bir füze saldırısında masum hayatların kaybedildiği bir MH17 yaşamak istemiyoruz ... Bu tarihi tekrarlamak istemiyoruz."