Yeni bir araştırma, vombatların küp şeklindeki dışkıları aslında birbirlerine mesaj bırakmak için kullandığını gösteriyor.
Avustralya’nın en kendine has canlılarından biri olan vombatların dünyada eşi benzeri olmayan küp şeklindeki dışkıları bir iletişim aracı olarak kullandığı ortaya çıktı.
Journal of Zoology adlı hakemli bilimsel dergide yayınlanan yeni bir araştırma, vombatların bu küpleri aslında birbirlerine mesaj bırakmak için kullandığını gösteriyor.
Vombatlar, küp şeklindeki dışkılarını çevrelerindeki kaya veya kütüklerin üzerine titizlikle istifleyerek küçük kuleler oluşturuyor. Bilim insanları uzun zamandır bu küp şeklinin, dışkıların yuvarlanıp gitmesini engellediğini biliyordu.
Ancak Georgia Üniversitesi'nden Profesör Scott Carver liderliğindeki ekip, bu durumun sadece kulelerin bir arada durmasıyla değil, koku temelli bir iletişimle de ilişkili olduğunu keşfetti.
Araştırmacılar, vombatların koku alma sistemlerini incelediklerinde, tıpkı kedilerde olduğu gibi ilginç kokuları algılamaya yarayan vomeronazal organa sahip olduklarını gördü. Ardından laboratuvar ortamında yapılan kimyasal analizler (gaz kromatografisi ve kütle spektrometrisi), dışkıların içinde feromon görevi gören 44 farklı bileşik olduğunu gösterdi.
IFL Science'a konuşan Profesör Carver, bulguları şöyle özetliyor:
"Vombat dışkılarında her bireye özgü kimyasal imzalar, yani kişisel kokular olduğunu kanıtladık. Bu hayvanlar gelişmiş koku duyuları sayesinde, dışkı kulelerine bakarak hangi komşusunun orada olduğunu, bölgeye yeni birinin gelip gelmediğini anlayabiliyor."
Bir çeşit 'flört uygulaması'
Doğaları gereği yalnız yaşamayı tercih eden vombatlar için bu dışkı alanları, bir nevi telefon kullanmadan yönetilen bir sosyal ağ veya flört uygulaması işlevi görüyor.
Bir vombat, bu "tuvaletleri" ziyaret ederek çevredeki diğer bireylerin yaşını, cinsiyetini, çiftleşmeye uygun olup olmadığını kolayca anlayabiliyor.
Araştırma, insanların anlamakta zorlandığı bu karmaşık koku dünyasını köpeklerin ve kedilerin bir çalıyı dakikalarca koklamasına benzetiyor.
Bizim için sadece bir "atık" yığını gibi görünen bu küp kuleler, vombatlar için bölgedeki tüm sosyal hareketliliğin kaydedildiği karmaşık ve etkileşimli bir veri merkezi niteliğinde.
Nasıl küp şeklini alıyor?
Georgia Üniversitesi'ndeki bilim insanları vombatların bu sıra dışı dışkılama yöntemi üzerinde uzun süredir çalışıyor.
2021'de yapılan bir çalışmada atık maddenin dışarı çıkmak üzere bağırsaktan geçerken nasıl şekillendiğine dair model oluşturmuştu.
Bulgulara göre, vombat dışkısı bağırsağın kolon bölümünde kurutuluyor ve bu da kasılmalar sayesinde dışkının küçük küplere dönüşmesini sağlıyor.
Ayrıca, vombatların günde 100 küp dışkı üretebildikleri tespit edilmişti.