Avustralya'da yılın kelimesi seçilen 'Enshittification' ne anlama geliyor?

REKLAM

Avustralya İngilizcesi konusunda standart referans olarak kabul edilen Macquarie Sözlüğü, "enshittification" tabirini 2024 Yılının Kelimesi olarak seçti.

Enshittification, genellikle teknoloji platformları ve sosyal medya şirketleri bağlamında kullanılan bir terimdir.

Bu kelime, bir platformun veya hizmetin, ilk başta kullanıcıların ilgisini çekmek için cazip özellikler sunarken, zamanla daha fazla kâr elde etmek amacıyla kullanıcı deneyimini ve değerini düşürmesini ifade eder.

Kelimenin kökeni, teknoloji yazarı Cory Doctorow'a atfedilir ve büyük platformların önce kullanıcıyı, sonra reklamverenleri, en sonunda ise platformu kendilerinin zararına olacak şekilde tüketmelerine dair bir eleştiriyi içerir.

Özetle, "kullanıcı dostu" olan bir hizmetin, şirketin büyümesiyle birlikte daha az kullanıcı dostu hale gelmesini ifade eder. Bunun Türkçedeki karşılığı "değer yitimi" tümcesidir.

Doctorow bu bozulmayı üç aşamalı bir süreç olarak tanımlıyor: "Platformlar önce kullanıcılarına iyi davranıyor; sonra ticari müşterileri için işleri daha iyi hale getirmek için kullanıcılarını istismar ediyor; son olarak da kendileri için tüm değeri geri almak için bu ticari müşterileri istismar ediyorlar. Bu sinir bozucu. Moral bozucu. Hatta dehşet verici."

Kelime, hem halk hem de sözlük komitesi tarafından yılın kelimesi olarak seçildi.

Komiteden yapılan açıklamada, kelimenin "çok basit bir Anglo-Sakson terimi olduğu ve neredeyse resmi eklerle sarıldığını" söyledi.

"Bu kelime, çoğumuzun şu anda dünyada ve hayatımızın pek çok alanında yaşananları hissettiği durumu özetliyor."

Macquarie dışında Collins Dictionary ("Brat"), Cambridge Dictionary ("Manifest") ve Oxford Dictionary de yılın kelimesini seçiyor.