Berlin Film Festivali'nin yeni başkanı Tricia Tuttle, kısa süre önce verdiği bir röportajda, Almanya'nın İsrail-Gazze çatışması konusundaki tutumunun sanatçıları festivalden 'uzaklaştırdığını' söyledi.
REKLAM
Almanya'nın İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü savaş konusundaki tutumu, sanatçıların Avrupa'nın en iyi film festivallerinden birinden uzak durmasına mı neden oluyor?
Berlin Film Festivali'nin yeni direktörü Tricia Tuttle'a göre böyle bir tehlike olabilir.
Daha önce BFI Londra Film Festivali'ni yöneten ve Almanya Kültür Bakanı Claudia Roth tarafından atandıktan sonra Carlo Chatrian ve Mariette Rissenbeek'in yerini alan Tricia Tuttle, önümüzdeki Şubat ayında ilk festivalini yönetecek.
Tuttle, Almanya'nın Orta Doğu'daki çatışmalarla ilgili ifade özgürlüğünü kontrol etme konusunda verdiği izlenimin, görevdeki ilk festivalini doğrudan etkilediğini ve İsrail'e yönelik eleştirilerin Almanya'da antisemitizm olarak kınanacağından korkulduğunu belirtti.
Geçtiğimiz ay Alman Parlamentosu Yahudi yaşamının korunmasına ilişkin bir kararı kabul etmişti. Bu da karar karşıtlarının, İsrail'e yönelik eleştirilerin antisemitizmle eş tutulduğunu söylemesine yol açtı.
İlgili karar nedeniyle, festivalde yer alacak isimlerin ifade özgürlüğü konusunda kaygılanabileceğine değinen Tuttle, "İnsanlar şu konuda endişeli: 'Bu [karar] benim konuşmama izin verilmeyeceği anlamına mı geliyor? Bu, Gazze'deki kurbanlar için empati ya da sempati ifade etmeme izin verilmeyeceği anlamına mı geliyor? Bunu söylersem, aynı zamanda başka bir şey de söylemek zorunda kalacağım anlamına mı geliyor?'" akıllara gelebilecek soruları dile getirdi.
"İnsanlar bu konuda gerçekten kararsız. Gelip gelmemek konusunda kararsız olan sanatçılarla konuştum" diye ekledi.
Tuttle, ismini vermediği bazı film yapımcılarının çatışma konusunda kendilerini ifade etmekte ne kadar özgür olacaklarını sorguladıklarını da sözlerine ekleyerek, ekibinin sanatçılara "her zaman bildikleri, sevdikleri, çoğulcu ve pek çok farklı bakış açısını kucaklayan Berlinale'yiz [Berlin Film Festivali] -" güvencesini vermek için çalıştığını söyledi.
Bu yılki ödül töreninde "Dahomey" belgeseliyle Altın Ayı kazanan Mati Diop'un ödülünü kabul ederken "Filistin'in yanındayım" diyerek doğrudan siyasi bir açıklama yapması da endişeleri artırıyor.
Encounters bölümündeki filmi "Direct Action" ile ödül alan Amerikan film yapımcısı Ben Russell, kabul konuşmasından önce Filistin dayanışmasının bir işareti olan kefiye giyerken görüldü.
Başka bir yerde, Amerikalı film yapımcısı Eliza Hittman sahnedeki zamanını Gazze'de ateşkes çağrısı yapmak için kullandı: Hittman, "2020'de Gümüş Ayı ödülünü kazanan Yahudi bir film yapımcısı olarak burada olmak benim için önemli," dedi.
Hittman, "Adil bir savaş yoktur ve insanlar kendilerini adil bir savaş olduğuna ne kadar ikna etmeye çalışırlarsa, o kadar gülünç bir kendini aldatma eylemi gerçekleştirmiş olurlar," sözlerini ekledi.
Berlinale'de ödül kazanan "No Other Land" ("Başka Ülke Yok") belgeselinin arkasındaki Filistinli-İsrailli film yapımcısı ikili Basel Adra ve Yuval Abraham da vardı.
Filistinli Basel Adra kabul konuşmasında Gazze'deki Filistinli yurttaşları "katledilirken ve kıyıma uğrarken" kutlama yapmanın zor olduğunu söyleyerek, Almanya'yı "BM çağrılarına uymaya ve İsrail'e silah göndermeyi durdurmaya" çağırdı.
Daha sonra sahneye çıkan Abraham, "Karşınızda duruyoruz. Şu anda aynı yaştayız. Ben İsrailliyim, Basel ise Filistinli. Ve iki gün sonra eşit olmadığımız topraklara geri döneceğiz," ifadelerini kullandı.
Abraham sözlerine şöyle devam etti:
"Ben sivil yasalar altındayım; Basel ise askeri yasalar altında. Birbirimizden 30 dakika uzakta yaşıyoruz ama benim oy hakkım var. Basel'in oy hakkı yok. Bu topraklarda istediğim yere gitmekte özgürüm. Basel, milyonlarca Filistinli gibi, işgal altındaki Batı Şeria'ya hapsedilmiş durumda. Aramızdaki bu ayrılık durumu, bu eşitsizlik sona ermeli."
Abraham ve Adra'nın konuşmaları Hristiyan Demokrat Birlik partili Berlin Belediye Başkanı Kai Wegner tarafından eleştirildi.
Wegner sosyal medya platformu X'te konuşmayı antisemitik bulduğunu belirterek şunları yazdı:
"Anti-Semitizmin Berlin'de yeri yoktur ve bu sanat ortamı için de geçerlidir. Berlinale'nin yeni yönetiminden bu tür olayların bir daha yaşanmamasını sağlamasını bekliyorum."
Ödül töreninin "antisemitik" olarak nitelendirilmesi Abraham'a yönelik ölüm tehditlerine yol açtı.
Berlinale'nin Instagram sayfasında yaptığı bir paylaşımda Tuttle, filmle ilgili tartışmalara değinerek "No Other Land" ("Başka Ülke Yok") film yapımcıları Abraham ile Adra'yı savunarak, "Bu filmin ya da film yapımcılarının antisemitik olduğunu öne süren söylemler Almanya içinde ve dışında herkes için tehlike yaratmaktadır. Birlikte durmamız ve onları desteklememiz önemlidir," dedi.
Berlin'de yayın yapan Berlin.de adlı internet sitesi, geçtiğimiz ay gösterime giren film için hazırladığı listede, aynı filmi "antisemitik eğilimler sergileyen" bir film olarak tanımlamıştı.
Bu durum yönetmenlerden biri olan Abraham tarafından "Sol görüşlü bir İsrailli olarak 2024 Berlin'inde kendimi güvensiz ve istenmeyen biri olarak hissediyorum ve yasal yollara başvuracağım" sözleriyle vurgulanmıştı.
Berlin.de sonunda sayfanın ifadesini şu şekilde değiştirdi:
"Metnin daha önceki bir versiyonunda bu filmin 'antisemitik eğilimler sergilediği' belirtiliyordu. Bu değerlendirme yanlıştı ve kabul edilemezdi. Bu nedenle kaldırılmıştır. Berlin.de bu hata için özür diler."
The Guardian'a konuşan Tuttle şunları söyledi:
"Festival etrafındaki söylem açısından gerçekten zor bir yıl oldu. Bu konu çok zamanımızı aldı."
Berlinale'nin 75. edisyonu 13-23 Şubat 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilecek ve ABD'li yönetmen Todd Haynes Yarışma Jürisi Başkanı olarak görev yapacak.