'Sahnelenmiş' adlı sergi 35 sanatçının 86 eseriyle doğayla bağlarımızı ve yapay gerçeklikleri felsefi bir zeminde sorgulayarak izleyiciyi iklim krizine karşı kolektif farkındalığa davet ediyor.
Arkas Sanat Alaçatı, 2025 yaz sezonunu insanlığın en büyük tehditlerinden biri olan iklim krizine odaklanan çarpıcı bir sergiyle karşılıyor. Küratörlüğünü Billur Tansel’in üstlendiği “Sahnelenmiş" ("Staged”) adlı sergi, 29 Mayıs - 4 Ocak tarihleri arasında 35 sanatçının 86 eserini bir araya getirerek, izleyicileri doğayla kopan bağlarımız ve yapay gerçekliklerimizle yüzleşmeye davet ediyor.
Disiplinler arası bir yaklaşımla hazırlanan sergi, insanın hem faili hem de mağduru olduğu iklim krizine karşı kolektif bir farkındalık yaratmayı amaçlıyor.
Arkas Sanat Merkezi Direktörü Müjde Unustası, “Sanatın toplumsal farkındalık yaratma gücüne inanıyoruz. İzleyiciyi hem etkilemeyi hem de harekete geçmeye davet etmeyi hedefliyoruz” diyerek serginin çevresel duyarlılığı teşvik eden misyonunu vurguluyor.
Doğanın yerini alan teatral kopyalar
Bilim insanlarının yıllardır yaptığı uyarılar görmezden gelinirken, insanlık, doğa felaketleri karşısında edilgen bir izleyici gibi davranmayı sürdürüyor. Sergi, bu duyarsızlığın arka planını, gerçeklik algısının nasıl manipüle edildiğini felsefi bir zeminde tartışmaya açıyor.
Arthur Schopenhauer’ın gerçekliğin öznel doğasına dair görüşleriyle, Jean Baudrillard’ın simülasyon teorisi bu bağlamda serginin düşünsel omurgasını oluşturuyor. Serginin ilham kaynağı ise "Yoksul Sanat" ("Arte Povera") akımının öncülerinden ve ekoloji aktivisti Piero Gilardi.
1960’lı yıllardan itibaren doğanın yok oluşunu sezerek uyarı niteliğindeki yapıtlar üreten Gilardi, poliüretan gibi malzemelerle oluşturduğu "Doğa Halıları" ("Tappeto-Natura") serisiyle tanınıyor. Yapay doğa manzaralarıyla insanın gelecekte doğaya olan özlemini bir dekorasyon unsuru olarak yaşamak zorunda kalacağı distopik bir dünyayı öngören sanatçı, sergide "Kiraz Çiçeği" isimli poliüretan ve sünger malzemeleriyle ürettiği eseriyle yer alıyor.
Sergide, 2022 yılında Magazzino Italian Art müzesinde gösterilen ve Elena Re'nin küratörlüğünü üstlendiği, Gilardi'nin retrospektif sergisi için Domenico Palma tarafından hazırlanan Gilardi: Tappeto-Natura isimli belgesel niteliğinde bir video da yer alıyor. Arkas Sanat Alaçatı, mimarisi ve doğal çevresiyle bu çok katmanlı sergilemeye ev sahipliği yapmak için ideal bir zemin sunuyor. Mekâna özgü yerleştirmelerle şekillenen sergi, izleyiciyi hem fiziksel hem zihinsel bir yolculuğa çıkarıyor.
Küratör, sergide farklı kültürlerden sanatçıların kimi zaman mizah gücü, kimi zaman çarpıcı vurgularla yapaylık konusunu irdeleyen ve iklim krizi meselesine referansta bulunan söylemlerine yer veriyor ve değişik malzemeler ve mekâna özgü yerleştirmeler aracılığıyla doğa fenomenlerini bir tiyatro sahnesindeymişçesine büyülü bir kurgu olarak ortaya koymayı amaçlıyor.
Sergideki bazı sanatçılar, iklim meselesini farklı bakış açılarıyla yorumlarken, bazıları da doğanın iyileştirici gücünden ilham alarak yaşanabilir ve sürdürülebilir bir dünya modeli önerisinde bulunan eserlerle alternatif bir dünyanın mümkün olacağına dair önerilerini ortaya koyuyor.
Sergide yer alan sanatçılar
Ahmet Doğu İpek, Ali Borovalı, Ali Kanal, Antonio Riello, Azade Köker, Bengü Karaduman, Berndnaut Smilde, Borga Kantürk, Burçak Bingöl, Danielle Kwaaitaal, Ergin Çavuşoğlu ve Konstantin Bojanov, Ferhat Özgür, Gözde Mimiko Türkkan, Gül Ilgaz, Hayal İncedoğan, Henri Ferdinand Bellan, Ilgın Seymen, İsmail Eğler, Murat Germen, Murat Morova, Murat Yıldız, Nancy Atakan, Nazif Topçuoğlu, Nermin Er, Özgür Demirci, Paul Hodgson, Piero Gilardi, Rose Morant, Selçuk Demirel, Sibel Horada, Silva Bingaz, T. Melih Görgün,Tufan Baltalar, Willem De Haan.