Venedik’in ünlü opera binası La Fenice’de müzisyenler ve işçiler, 'yetersiz referanslar' ve 'aşırı sağ bağlantılar' nedeniyle Venezi’nin müzik direktörlüğüne atanmasına karşı ayaklandı.
İtalya’nın en prestijli sanat kurumlarından birini son iki aydır sarsan tartışma, sahnelerin değil, sokakların gündeminde.
Venedik’in ünlü opera binası La Fenice, 20 Kasım’da Wolfgang Amadeus Mozart’ın "La Clemenza di Tito" adlı eseriyle yeni sezonunu açtı. Ancak asıl sahne, tiyatronun kapısının önündeydi: onlarca işçi ve Venedikliler, 2026-2027 sezonunda kurumun müzik direktörlüğünü üstlenecek Beatrice Venezi’nin istifasını bir kez daha talep etmek üzere toplandı.
La Fenice’nin müzisyenleri ve çalışanları, Eylül ayının sonundan bu yana Venezi’nin göreve getirilmesini yetersiz sanatsal referansları ve Başbakan Giorgia Meloni’nin aşırı sağcı hükümetiyle olan yakın ilişkileri nedeniyle protesto ediyor.
La Fenice’nin mevcut şefi Nicola Colabianchi ise Venezi’nin “çok iyi bir orkestra şefi olduğu, bir kadın olduğu ve henüz 35 yaşında olmasına rağmen uluslararası alanda saygı gördüğü” için seçildiğini savundu.
Başbakan Meloni'nin favorisi
Karar, Venezi'nin mesleki deneyim eksikliğinden yakınan opera çalışanları arasında öfkeye neden oldu.
Operanın orkestrası açık bir mektupta, "Venezi dünyanın önde gelen opera evlerinde hiç şeflik yapmadı ve adı en önemli uluslararası müzik festivallerinin programlarında da geçmiyor" dedi.
"O halde La Fenice'yi yönetmesi gereken sözde 'uluslararası yetenek' nerede?"
Venezi aynı zamanda Italya Başbakanı Giorgia Meloni'nin de favorilerinden biri. Meloni'nin 2022'de iktidara gelmesinden kısa bir süre sonra İtalyan hükümetine müzik danışmanı olarak atandı.
Orkestra şefi bir yıl önce de Meloni'nin aşırı sağcı partisi İtalya'nın Kardeşleri'nden bir ödül almıştı. Ayrıca Venezi'nin babası da neofaşist Yeni Güç (Forza Nuova) partisinin eski bir üyesi.
Venezi'nin aşırı sağcılarla olan bağlantıları, 2023 yılında Limoges ve Nice orkestralarında konuk şef olarak görev yaptığı dönemde Fransa'da protestolarla karşılanmıştı.
İtalya'da ise sendikalar onun La Fenice'ye atanmasını "yukarıdan dayatılan" bir seçim ve "kaçınılması gereken otoriter bir sürüklenme" örneği olarak kınamıştı.
Tiyatroyla dayanışma içinde olan sanatçılar için bu dava, Meloni'nin İtalyan kültür kurumları üzerindeki sıkılaşan kontrolünü yansıtıyor.
Tıkanan arabuluculuk
La Fenice müzisyenleri ve çalışanlarının Ekim ayında greve gitmesiyle tırmanan anlaşmazlık, 2024/2025 sezonunun son gösterilerinden birinin iptal edilmesine neden oldu.
Sendikalar ayrıca opera müdürünün istifasını isteyerek, müdürün yönetimini "tiyatronun değerleri, tarihi ve prestijiyle bağdaşmadığı" gerekçesiyle eleştirdi.
Ancak Colanbianchi krizden zirvede çıkmaya kararlı görünüyor. Geçtiğimiz hafta sezon açılış konseri öncesinde işçiler protesto gösterisi yaparken, tiyatronun profesörleri ile Venezi arasında bir toplantı organize etmeyi teklif etti.
"Bu toplantı tüm bunlardan çok önce yapılmalıydı. İki ay sonra, bu artık ne yapacağını bilmeyen müfettişin bir başka alay konusu," diyen çellist ve sendika lideri Marco Trentin La Nuova di Venezia'ya konuştu.
Venezi'nin görevden alınmasını talep eden bir online dilekçe 16,000'den fazla imza aldı. Ekim ayında yayınlanan bir mektupta, 140 kombine bilet sahibi, Venezi'nin atanmasının onaylanması halinde aboneliklerini yenilemeyeceklerini söyledi.
Beatrice Venezi, tiyatronun yönetimi onun adına mücadele ederken çoğunlukla spot ışıklarının dışında kaldı. La Fenice'deki müzik direktörlüğü görevine Ekim 2026'da başlaması bekleniyor.