Eski bayram klasiklerinden sıkıldıysanız, bu liste tam size göre. İşte Noel ruhunu alışılmışın dışında biçimlerde yakalayan, tatil döneminde izlemeye değer en iyi alternatif Noel filmleri rehberimiz.
Noel yaklaşırken, geleneksel yılbaşı filmleri bir kez daha ekranları dolduruyor. Her yıl olduğu gibi, izleyiciler sofradan kalkıp kanepeye gömülerek klasiklere yöneliyor.
"Şahane Hayat," "The Muppet Christmas Carol" ve "Evde Tek Başına" gibi yapımlar, hâlâ Noel ruhunu yaşatan başlıca seçenekler arasında. Bazıları için "Evde Tek Başına 2" birincisinden bile daha iyi bir tercih olurken, tartışmalar sürse de "Zor Ölüm" pek çok sinemasever tarafından “kesinlikle bir Noel filmi” olarak kabul ediliyor.
Romantik Noel komedilerinin klişeleri — küçük kasabaya dönen işkolik kadın, eski aşk, oduncu kollarında yeniden keşfedilen Noel ruhu — izleyicilerin gözünde cazibesini yitirmeye başlasa da, tatil döneminde izlenebilecek alternatif filmler de artıyor.
Sinema eleştirmenleri, bu yıl Noel neşesini klişelerden uzak yaşamak isteyenler için, klasiklerin yanına eklenmeyi hak eden sekiz farklı filmi öneriyor.
'Kara Noel' (1974)
Noel filmleri denince akla genellikle sıcak ve neşeli hikâyeler gelse de, bazı izleyiciler için tatil sezonu biraz korku olmadan eksik kalıyor. Bu türün en etkileyici örneklerinden biri ise Bob Clark’ın yönettiği Kara Noel (Black Christmas).
1974 yapımı film, Noel döneminde bir kız öğrenci yurdunu hedef alan gizemli telefonlarla başlıyor ve kısa sürede en unutulmaz yılbaşı 'slasher’larından birine dönüşüyor. Kanlı cinayet sahneleri, karlı atmosferiyle öne çıkan yapım, türün öncülerinden biri olarak kabul ediliyor.
Uzmanlar, filmi izlerken özellikle 2006 yapımından uzak durulması gerektiği konusunda uyarıyor — çünkü o versiyon, bayram ruhunu tamamen yok ediyor.
'Los Angeles Sırları' (1997)
James Ellroy’un epik kara romanından uyarlanan "Los Angeles Sırları," yönetmen Curtis Hanson’ın elinde bir başyapıta dönüştü. Film, “Kanlı Noel” olarak anılan bir polis şiddeti skandalıyla açılıyor. Bu olay, Los Angeles’ta yolsuzluk, cinayet ve fuhuş ağını ortaya çıkaran karanlık bir soruşturmanın fitilini ateşliyor.
Noel döneminde geçen hikâye, parlak ışıkların ardındaki yozlaşmış şehir atmosferini ustalıkla yansıtırken, Kevin Spacey, Russell Crowe, Guy Pearce ve Kim Basinger gibi isimlerden oluşan güçlü bir kadroyla dikkat çekiyor.
Neşeyle bağdaştırılan Noel ruhunun aksine, "Los Angeles Sırları" izleyiciyi ışıltılı vitrinlerin ardında saklı karanlık bir dünyanın içine çekiyor. Tıpkı Los Angeles’ın kendisi gibi.
'Gözleri Tamamen Kapalı' (1999)
Klasik Noel korkuları arasına girebilecek karla kaplı bir aile filmi “Krampus”un aksine, Stanley Kubrick’in “Gözleri Tamamen Kapalı”ı adeta bir anti-Noel filmidir. Ancak tam da bu yüzden yılın bu döneminde izlenmeye değerdir.
Sonuçta, Noel herkesin neşeli olma maskesini takmak zorunda hissettiği tuhaf bir zamandır. Bu da çoğu zaman kaygı, kıskançlık ve karmaşık ilişkilerle sonuçlanır. Kubrick’in son filmi tam da bu ruh halini yakalar: Maskelerin, arzuların ve bastırılmış dürtülerin arasında dolaşan hipnotik bir psikoseksüel masal. Tom Cruise’un canlandırdığı karakter, karısının (Nicole Kidman) arzularıyla yüzleşirken Venedik maskeleri ardında kaybolur.
Burjuva günahları, gizli seks partileri ve kırmızı-yeşil ışıkların loş parıltısı içinde ilerleyen “Gözleri Tamamen Kapalı,” Noel’in süslü ve tüketimci yüzünü bozguna uğratır. Kubrick’in renk paleti, neredeyse her sahnedeki yılbaşı süsleri ve alt metindeki soğuk ironiyle film, “garip biçimde rahatlatıcı” bir Noel deneyimine dönüşür.
Unutmayın: Şifre “Fidelio.”
'Kiss Kiss Bang Bang' (2005)
Senarist ve yönetmen Shane Black’in filmlerini Noel dönemine denk getirme gibi bir alışkanlığı var. “Cehennem Silahı”, “The Long Kiss Goodnight” ya da “Iron Man 3” fark etmez; tatil atmosferi, onun kaotik hikâye anlatımı için mükemmel bir arka plan oluşturuyor. Hatta Black, Noel’i kimi zaman başlı başına bir karaktere dönüştürüyor.
“Kiss Kiss Bang Bang” de bu geleneği sürdürüyor. Robert Downey Jr., Val Kilmer ve Michelle Monaghan’ın başrollerini paylaştığı film, dolambaçlı bir cinayet gizeminin içinde ilerleyen bir dedektif 'neo-noir’ı. Aynı zamanda bir hatalar komedisi. Burada Noel, Hollywood’un çarklarını sert bir şekilde eleştirmek ve masumiyetin açgözlülük tarafından nasıl yozlaştırıldığını göstermek için güçlü bir araç haline geliyor.
'Brüj'de' (2008)
Martin McDonagh’ın ilk uzun metrajlı filmi “Brüj'de”, şaşırtıcı biçimde tam anlamıyla bir Noel filmi sayılabilir. Elbette, iki küfürbaz tetikçinin (Brendan Gleeson ve Colin Farrell) küçük bir çocuğun ölümüyle sonuçlanan başarısız bir işin ardından sevimli şehre saklanmak üzere gönderilmeleri kulağa pek bayram havası taşımıyormuş gibi gelebilir.
Ancak biraz düşünün: Karla kaplı sokaklar, melankolik bir yıl sonu atmosferi, stresli bir Noel dönemine yakışan bolca küfür ve “Londra’da bir yerlerde, altında asla açılmayacak bir sürü hediye olan bir Noel ağacı” detayı… Hepsi Noel ruhunun karanlık, ironik bir yansıması.
“Brüj'de”, suçluluk, affedilme ve kefaret yoluyla kurtuluş arayışı üzerine kurulu. Aynı zamanda, şehirde ölmemeyi uman iki adamın hikâyesi. Tüm bu İncil temalarıyla birleştiğinde, film farkında olmadan “adı konmamış bir Noel klasiği”ne dönüşüyor.
'Ejderha Dövmeli Kız' (2011)
David Fincher’ın Stieg Larsson’un uluslararası çok satan romanından uyarladığı “Ejderha Dövmeli Kız”, 2011’de vizyona girdiğinde “Noel’in Kendini Kötü Hissettiren Filmi” olarak tanıtılmıştı. Bu kesinlikle bir abartı değildi.
Şeker tadındaki Noel filmlerine tam bir panzehir olan yapım, zengin bir ailenin onlarca yıllık gizemini çözmekle görevlendirilen gözden düşmüş gazeteci Mikael Blomkvist’in (Daniel Craig) hikâyesini anlatıyor. Mikael, zeki ama travmatik geçmişe sahip hacker Lisbeth Salander (Rooney Mara) ile birlikte çalışırken, tecavüz, cinayet ve ensestle örülü karanlık bir sırlar zincirini ortaya çıkarıyor.
Neşeli olmaktan çok uzak olsa da film, karla kaplı İsveç manzaralarıyla izleyiciyi kasvetli bir kış harikalar diyarına sürüklüyor. Fincher’ın versiyonu, orijinal İsveç yapımından bile daha karanlık ve ustaca bir atmosfer yaratıyor. Son sahnede, karşılıksız beklentiler ve hayal kırıklığıyla dolu bir Noel sabahı hissi bırakıyor.
Sonuçta, “Ejderha Dövmeli Kız” Noel ruhunun en soğuk ama en etkileyici yansımalarından biri olarak öne çıkıyor.
'Carol' (2015)
Harika Rooney Mara'nın başrolde olduğu bir başka film, ama bu kez tamamen farklı bir tarzda. Todd Haynes'in 50'ler melodramı, sosyetik bir kadın olan Carol (Cate Blanchett) ile genç bir tezgâhtar olan Therese (Mara) arasındaki bağa odaklanan bir özlem ve şefkatli bir melankoli hikâyesi. Patricia Highsmith'in "The Price of Salt" adlı romanından uyarlanan bu Noel aşk hikayesi, tatil filmi geleneklerine zarif, yavaş yanan ve muhteşem bir meydan okuma olabilir, ancak yine de her Noel aşk hikayesinin kışkırtmak için can attığı tüm arzu ve duygusal katarsisi içeriyor.
'Phantom Thread' (2017)
Paul Thomas Anderson’ın “Phantom Thread” filmi, hem bir Sevgililer Günü filmi hem de gizli bir Noel romantik komedisi olarak her döneme uyum sağlayan nadir yapımlardan biri.
Birçok kişi filmi, aşırı titiz ve kontrolcü bir terziyle (Daniel Day-Lewis) ilişkisini ayakta tutmak için sınırlarını zorlayan kararlı bir kadının (Vicky Krieps) arasındaki zehirli güç mücadelesi olarak yorumluyor — ki bu hiç de yanlış bir tanım sayılmaz. Ancak “Phantom Thread”, bir Noel partisini ve bir Yeni Yıl kutlamasını da içeren sahneleriyle beklenmedik bir tatil atmosferi taşıyor.
2017’de 25 Aralık’ta vizyona giren film, aslında tam da bu dönemde izlenmek üzere tasarlandı. Bu yüzden Noel sabahı kendinize mantarlı bir omlet hazırlayıp, aşkın —ne kadar çarpık olursa olsun— gerçek anlamını yeniden düşünmek için ideal bir seçim olabilir.