Ağustos ayı sonunda AB Dönem Başkanı Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de yapılması planlanan gayrı resmi dışişleri bakanları toplantısı Brüksel'de gerçekleştirilecek.
REKLAMAvrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Pazartesi günü Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın birlik içinde tartışmalara yol açan Moskova ve Pekin ziyaretlerini sert sözlerle hedef aldı.
Orban'ın, ülkesinin altı aylık AB dönem başkanlığının ilk ziyaretlerini, "barış misyonu" girişimi doğrultusunda Moskova ve Pekin'e gerçekleştirmesi blok genelinde şok dalgaları yaratmaya devam ediyor.
Borrell, AB dışişleri bakanları toplantısının ardından yaptığı açıklamada, "Rusya, Birleşmiş Milletler Tüzüğünü ihlal eden bir saldırgan, Ukrayna ise meşru müdafaa hakkını kullanan bir mağdur ve bunda histerik bir durum yok, sadece gerçekler söyleniyor," dedi.
"Bu temel esasları göz ardı eden herhangi bir sözde 'barış misyonu' günün sonunda sadece Putin'e fayda sağlar ve barış getirmez."
Yüksek Temsilci, Macaristan'ın bir üye devlet olarak, tüm ülkelerin bloğun dış politikasını "sadakat ve karşılıklı dayanışma ruhu içinde aktif ve kayıtsız şartsız" desteklemesi gerektiğini ifade eden AB Antlaşmalarının 24.3 Maddesi ile bağlı olduğunu söyledi.
Bu maddenin bir "süs" ya da "boş sözler" olmadığının altını çizen Borrell, "Her üye ülke kendi dış politikası konusunda egemen, doğru; ancak bu kulübün üyeleri oldukları sürece, anlaşmalara uymak zorundalar," dedi.
Bu yükümlülüğe uymak "yapabileceğiniz ya da yapamayacağınız bir şey değil, yapmak zorundasınız," diyen Borrell, Orban'ın eylemlerinin söz konusu maddenin ihlali anlamına gelip gelmediği sorusuna ise şu yanıtı verdi: "Bana göre, yaşananların bir işbirliği eksikliği olduğu açık."
'Tamamen utanç verici'
Günlerdir süren spekülasyonların ardından Borrell, Gymnich olarak bilinen ve Ağustos sonunda Budapeşte'de yapılması planlanan gayrı resmi dışişleri bakanları toplantısının Brüksel'de yapılacağını teyit etti.
Bu değişiklik, Avrupa Komisyonu tarafından daha önce ilan edilen ve Macaristan'daki gayrı resmi toplantılara Komisyon Üyeleri yerine memurların gönderilmesini içeren boykota eklendi.
Borrell ayrıca, Orban ve Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto'nun, bloğun Kiev'e silah ve mühimmat sağlamaya devam etmesinden defalarca şikâyet ederek bunu "savaş yanlısı bir politika" olarak nitelendirmelerine karşı çıktı.
"Savaş yanlısı olan tek kişi, her türlü görüşme ve ateşkes için ön koşul olarak Ukrayna'nın bölünmesini ve idam edilmesini isteyen Putin," diyen Borrell, "Eğer 'savaş taraftarı' hakkında konuşmak istiyorsanız, Putin hakkında konuşun. Avrupa Birliği hakkında değil," diye ekledi.
Pazartesi akşamı düzenlenen basın toplantısı boyunca Borrell, kararını "boykot" olarak nitelendirmeyi reddetti ve Macar temsilcinin yine de Brüksel'deki Gymnich toplantısına davet edileceğini belirtti.
"Sembolik bir sinyal de olsa, Avrupa Birliği'nin dış politikasına karşı olmanın ve Avrupa Birliği'nin politikasını 'savaşın tarafı' olarak nitelendirmenin sonuçları olması gerektiğine dair bir sinyal göndermeliyiz," diyen Borrell, Orban'ın eylemlerine yöneltilen güçlü eleştirilerde, "tek bir istisna" dışında 25 üye ülkenin hemfikir olduğunu ifade etti.
Bu istisnanın, Budapeşte'nin bakış açısını paylaşan Slovakya olduğu düşünülüyor.
Dış politika şefi, Macaristan'ın bloğun Ukrayna'ya yönelik askeri yardımını sürekli veto etmesini bir kez daha kınayarak, "Üye devletler bunun kabul edilemez ve korkunç bir şey olduğunda ısrar etti ama ne yazık ki blokaj durumu devam ediyor," dedi.
REKLAMBorrell, Budapeşte'nin yakında fikrini değiştireceğine dair "umudunu kaybettiğini" itiraf ederek, geri ödemelerin yapılmamasının bazı başkentleri Kiev'e daha fazla askeri yardım sağlamaktan caydırabileceği konusunda uyardı.
"Bugün şunu söyledim: bu utanç verici. Tamamen utanç verici," diye ekledi.