Polonyalı yetkililer, başka bir Avrupa ülkesinin Avrupa tutuklama emri kapsamında aranan bir kaçağa sığınma hakkı vermesini yasal olarak 'eşi benzeri görülmemiş' bir durum olarak nitelendirdi.
Macaristan hükümeti Perşembe günü, bir önceki Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) hükümetinde bakanlık yaptığı dönemde yolsuzluk yaptığı iddiasıyla Polonya'da aranan eski Adalet Bakanı ve mevcut PiS milletvekili Marcin Romanowski'ye siyasi sığınma hakkı verdi.
Polonya'daki yetkililer, bir Polonya mahkemesinin milletvekilinin tutuklu yargılanması talebini onaylamasının ardından geçen haftadan bu yana Romanowski'yi arıyor. Sonuçsuz kalan aramaların ardından savcılar Romanowski'nin yurt dışında olduğuna dair kanıtları gerekçe göstererek hakkında Avrupa tutuklama emri çıkardı.
Romanowski'nin avukatının milletvekiline Macaristan'da sığınma hakkı verildiğini açıklamasından saatler önce Polonya Başbakanı Donald Tusk Budapeşte'yi "tuhaf kararlar" almaması konusunda uyardı.
Tusk, "Budapeşte, siyasi sığınma hakkı vermek ya da Avrupa Tutuklama Emri'ni görmezden gelmek gibi Avrupa hukukuna aykırı garip kararlar alırsa, zor durumda kalacak olan ben değil Viktor Orban olur," dedi.
Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, X'te yaptığı bir paylaşımda Budapeşte'nin kararını "düşmanca bir hareket" olarak gördüğünü söyledi.
Macar lider Viktor Orban Perşembe günü AB Konseyi zirvesinden ayrılırken gazetecilere devam eden bir "yasal süreç" olduğunu söyleyerek bu hamleyle ilgili soruları büyük ölçüde geçiştirdi.
Romanowski, eski milliyetçi, muhafazakâr Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) altında 2019'dan 2023'e kadar adalet bakan yardımcısıydı.
Savcılar, Romanowski'nin suç mağdurlarına yardım etmek için ayrılan Adalet Fonu'nu denetleme görevi sırasında 11 suç işlediğini iddia ediyor. Romanowski, fon tarafından finanse edilen ihaleleri, şartları yerine getirmeyen seçilmiş teklif sahiplerine vererek Polonya devletini 107 milyon euro'nun üzerinde dolandıran organize bir suç grubunun parçası olmakla suçlanıyor.
Romanowski'nin avukatı Bartosz Lewandowski, davanın 2023 seçimlerinde Sivil Platform partisinin PiS'i yendiği Tusk hükümeti döneminde açıldığı için "siyasi amaçlı" olduğunu iddia ediyor.
Lewandowski, "Marcin Romanowski, bazı yargıçların siyasete karışması nedeniyle Polonya'da adil bir yargılamaya güvenemeyeceğini belirtti" dedi. Lewandowski, müvekkilinin "Polonya'da hukukun üstünlüğü standartları yeniden tesis edildiğinde" suçlamalarla yüzleşmeye istekli olacağını da sözlerine ekledi.
Avrupa Tutuklama Emri kapsamında aranan bir kaçağa başka bir Avrupa ülkesinin sığınma vermeyi kabul etmesi nadir görülen bir durumdur.
Polonya savcılık sözcüsü Anna Adamiak, bu vakanın "eşi benzeri görülmemiş" olduğunu ve yönetmelikler hazırlanırken öngörülmediğini kabul etti.
Adamiak, Romanowski'ye Macaristan'da uluslararası koruma sağlansa bile, "Macaristan'ın bu Avrupa Tutuklama Emri ile ilgili prosedürü yürütmesini engelleyemeyeceğini" de sözlerine ekledi.
Romanowski, görevde olduğu dönemde işlediği suçlar nedeniyle savcılar tarafından aranan tek PiS politikacısı değil.
Savcılar, aralarında eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Piotr Wawrzyk'in de bulunduğu bir dizi bakan hakkında, genel seçimler öncesinde göçmen karşıtı partinin itibarını zedeleyen bir skandalda Polonya'ya para karşılığında binlerce çalışma vizesi dağıttıkları iddiasıyla suç duyurusunda bulunmaya çalışıyor.