Moskova'nın kontrolündeki ayrılıkçı Moldova bölgesi, Kremlin'in 'insani bir jesti' olarak gaz alacak, ülkenin geri kalanına ise Rusya'nın ödenmemiş borçları gerekçe göstererek 1 Ocak'ta sevkiyatı durdurmasının ardından Rus gazı tedariği sağlanamayacak.
REKLAM
Kremlin destekli ayrılıkçı lider Vadim Krasnoselsky Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Moldova'nın ayrılıkçı bölgesi Transdinyester'in Rusya'dan "insani yardım" olarak gaz tedarik edeceğini, ülkenin geri kalanının ise bu gaz tedarikinden faydalanamayacağını belirtti.
Moldova ve Transdinyester, Moldova hükümetinin şiddetle reddettiği 709 milyon dolarlık (25,1 milyar TL) geçmiş tedarik borcu iddiasını gerekçe göstererek Rusya'nın 1 Ocak'ta gaz tedarikini kesmesinin ardından acil durum ilan etti.
Ancak salı günü Krasnoselsky, Rus enerji bakanlığı ile yapılan "görüşmelerin" ardından bölgeye gaz tedarikinin yeniden sağlanacağını söyledi.
Krasnoselsky, Transdinyester'e "insani ve teknik yardım" sağlamak için tedarikin yeniden sağlanacağını açıkladı, ancak bunun ne zaman gerçekleşeceğine dair bir zaman çizelgesi vermedi.
Sıcaklıkların sık sık sıfırın altına düştüğü Transdinyester, gaz tedarikinin sonlanmasının neredeyse tüm endüstriyel faaliyetlerin durmasına ve günde sekiz saate varan elektrik kesintilerine yol açmasının ardından geçen hafta olağanüstü hal ilan etmişti.
Moldovalı yetkililer, 1992'deki kısa bir savaşın ardından tek taraflı ve uluslararası alanda tanınmayan bağımsızlığını ilan eden Transdinyester'de gaz sıkıntısının insani bir krizi tetikleyebileceği endişesiyle Pazartesi günü olağanüstü hal ilan etti.
Ancak Moldova'nın geri kalanı enerji sıkıntısı çekmeye devam edecek gibi görünüyor. AB'ye aday ülkeye gaz sevkiyatı, hem Moskova'nın ödenmemiş borçlar olduğunu söylemesi hem de Ukrayna ile Rusya arasında Kremlin'in gazının Ukrayna toprakları üzerinden Avrupa'ya akışını kesen beş yıllık anlaşmanın sona ermesi nedeniyle durduruldu.
Enerji akışı 'silahlandırıldı'
Anlaşmanın sona ermesi esas olarak Moldova genelinde elektrik üreten Transdinyester'deki Kuciurgan enerji santralini etkiliyor.
Santral 2004 yılında özelleştirildi ve daha sonra bir Rus devlet şirketine satıldı. Moldova yönetimi, bu sürecin yasa dışı olduğunu savunuyor.
Aralık ayında Moldova Başbakanı Dorin Recean ülkenin "istisnai bir durumla" karşı karşıya olduğunu söyledi ve Moskova'yı Ukraynalı ve AB'li politikacılarla birlikte enerji akışını kasıtlı olarak "silahlandırmakla" suçladı.
Moldova'nın Batı yanlısı hükümeti, Rus şirketin çoğunluk hissesine sahip olduğu Moldova'nın ana gaz operatörü Moldovagaz ile sözleşmesini fesheden Rus gaz devi Gazprom'a ödenmemiş büyük borçları olduğu iddialarına karşı çıktı.
Hükümet, İngiliz ve Norveçli denetim firmalarına atıfta bulunarak borcunun 8.6 milyon dolara yakın olduğunu ve bunun Gazprom'un kendisini suçladığı miktarın çok altında olduğunu söylüyor.
Moldova hükümeti 1 Ocak'tan itibaren enerji tüketimini azaltmak için kamu ve ticari binalarda aydınlatmanın en az yüzde 30 oranında sınırlandırılması ve enerji yoğun işletmelerin yoğun olmayan saatlerde faaliyet göstermesi de dahil olmak üzere bir dizi tedbir uygulamaya koydu.
Recean ayrıca ülkenin Kuciurgan santraline olan bağımlılığını azaltmak için doğal gaz kaynaklarını çeşitlendirmeye çalıştığını söyledi.