Euronews'e konuşan güvenlik uzmanı Claude Moniquet, İran'ın büyük bir askeri başarısızlık yaşadığını ve bunun Orta Doğu'daki güç dengelerini önemli ölçüde değiştirdiğini belirtti.
REKLAM
Bağımsız güvenlik uzmanı Claude Moniquet'ye göre İran, İsrail saldırıları sırasında büyük askeri kayıplar verdi ve karşılık vermek için daha sınırlı bir kapasiteye sahip. Moniquet Fransız istihbaratında görev yapmış ve bölge hakkında birçok kitap yazmış bir isim. Euronews'e konuşan Moniquet, İsrail'in İran'a karşı bir savaş suçu işlediğini belirtti.
"200'den fazla uçağın, füzenin, 300 saldırının, 100 mevzinin vurulduğu ve en az bir düzine ya da 15 İranlı liderin öldürüldüğü bir operasyonu sınırlı bir operasyon olarak adlandırmayacağım. Bu 25 yıldır beklenen bir savaş eylemidir. İsrailliler 25 yıldır İran'ın atom bombasına sahip olmasına müsamaha göstermeyeceklerini söylüyorlar. İran birçok kez uyarıldı."
İran büyük bir askeri başarısızlık yaşadı
Moniquet, İran'ın şu anda yanıt olarak dört seçeneği olduğunu ve bunlardan ilkinin -İsrail'e insansız hava araçları göndermek- çoktan başladığını söyledi.
"İsrail'e doğrudan saldırılar düzenlemek için insansız hava araçlarını kullanmaya başladılar bile. İkinci olasılık Yemen'deki Husiler gibi gruplarla ortak bir operasyon."
Moniquet'ye göre uzun ya da orta vadede "şu ya da bu şekilde" kullanacakları üçüncü olasılık ise "terörizm".
"İran, son 40 yılda Avrupa ve Fransa da dahil olmak üzere birçok kez saldırmış bir terörist devlettir" diyen uzman şöyle ekledi:
"Ve son olasılık, eğer bir tırmanma olursa, Hürmüz Boğazı'nın kapatılması olur ki bu da Avrupa için bir felaket olur."
Moniquet, bölgede geniş çaplı bir savaş ihtimalinin söz konusu olmadığını, İran'ın bunun için sınırlı kapasiteye sahip olduğunu ileri sürdü.
"Verecekleri tepkinin boyutu bundan sonra ne olacağını belirleyecek, topyekûn bir savaşa girebiliriz. Açıkçası İranlıların bölgede hava üstünlüğü olan İsrail'e karşı topyekün bir savaş yürütebilecek kapasiteye sahip olduklarını düşünmüyorum. İran'ın askeri-güvenlik sisteminin tamamen dağınık olduğunu gördük."
Çatışma Orta Doğu'yu değiştirecek
Moniquet'ye göre İsrail son birkaç yıldır Hizbullah ve Hamas'a karşı yürüttüğü savaşla İran'ın bölgedeki vekillerini sistematik olarak zayıflattı ve şimdi de güç dengesini değiştirecek bir darbe indirdi.
"İran bugün, kim ne derse desin, çok ama çok ağır bir askeri başarısızlığa uğradı ve bu daha bitmedi. Ancak Hizbullah'ın arkasında, Hamas'ın arkasında, Yemen'deki Husilerin arkasında kimi buluyoruz? İranlıları buluyoruz. Dolayısıyla, eğer İsrailliler yeterince ileri giderlerse, yaşananlar Orta Doğu'daki tüm jeopolitik haritayı değiştirebilir."
Uzman, bu durumun İran halkının yönetime karşı ayaklanması için de bir fırsat sunabileceğini sözlerine ekledi.
İsrail'in Avrupa'daki çıkarları saldırı riski altında olabilir
Claude Moniquet çatışmanın Avrupa'yı yüksek güvenlik riskiyle karşı karşıya bıraktığını da söyledi.
"Bir Hizbullah hücresinden ya da birkaç hafta önce Londra'da çökertilene benzer bir İran hücresinden Avrupa'da bir yere saldırmasını isteyebilirler. Bu önemli bir olasılık ve Yahudi topluluklarının, İsrail'in diplomatik ve ticari çıkarlarının, İsrail gemilerinin, İsrail uçaklarının ve muhtemelen Amerikan çıkarlarının Avrupa'da risk altında olduğu ve vurulabileceği anlamına gelir."
Moniquet, Avrupa Birliği'nin bölgedeki etkisini kaybettiğini ve Orta Doğu'nun geleceği konusunda diplomaside söz sahibi olmadığını ekledi.
"Herkes Avrupa'nın, futbolda dedikleri gibi 'yedek kulübesinde oturduğunu' görüyor. Amerikalılar ve İranlılar arasında müzakereler yapılırken Avrupalılar dışlandı. Gazze'deki savaş ya da Lübnan'daki savaşla ilgili tüm önemli diplomatik manevralarda Avrupalılar hemen hemen dışlandılar."
Moniquet'ye göre bu nüfuz kaybının ardındaki temel neden Avrupa'nın azalan askeri gücü.