Avrupa Birliği’nin 27 dışişleri bakanı, bu hafta başında Brüksel’de yapılan toplantıda, İsrail’in Gazze’deki eylemleri nedeniyle “cezalandırılmamasına” ve ülkenin Gazze Şeridi’ne yardımların akışını iyileştirmeyi hedefleyen son anlaşmayı uygulayıp uygulamadığını “yakından izlemeye” karar verdi.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar, AB’nin İsrail’in Gazze’deki savaşı konusunda adım atmama kararını bir “diplomatik zafer” olarak nitelendirirken, Filistinli mevkidaşı Varsen Aghabekian-Shahin kararı “şok edici” diye tanımladı.
Salı günü yapılan toplantıda, AB’ye üye 27 ülkenin dışişleri bakanları, İsrail’in AB ile yaptığı Ortaklık Anlaşması’nı ihlal ettiğini öne süren incelemeleri görüştü. İsrail’e karşı uygulanabilecek 10 farklı yaptırım seçeneğini değerlendirdiler ancak sonunda, herhangi bir yaptırımı erteleme kararı aldılar.
AB’nin üst düzey diplomatı Kaja Kallas, yaptırımlar arasında İsrailli vatandaşlar için vizesiz seyahatin askıya alınması ve Yahudi yerleşimlerinden gelen ithalatın engellenmesi gibi seçeneklerin “masada kalmaya devam edeceğini” ve “İsrail verdiği sözleri tutmazsa harekete geçmeye hazır olduklarını” söyledi.
Toplantının ardından Sa’ar, X hesabından yaptığı paylaşımda, ülkesinin “bazı Avrupa Birliği ülkelerinin İsrail’e yaptırım uygulama yönündeki takıntılı girişimlerini geri püskürterek önemli bir diplomatik başarı” elde ettiğini yazdı.
“Kendini yok etmeye çalışanlara karşı savunmaya çalışan demokratik bir devlete yaptırım uygulama girişimi başlı başına skandal bir durumdur,” diyen Sa’ar, “Bizi destekleyen ve İsrail’e yönelik bir saldırının — ki bu aynı zamanda AB’ye yönelik bir saldırı anlamına gelirdi — önüne geçen AB’deki dostlarımıza ve dışişleri bakanlarına teşekkür ediyorum,” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Aghabekian-Shahin, AB’nin daha önce kınadığı bir ülkeye yaptırım uygulayamamasına duyduğu hayal kırıklığını ve öfkesini dile getirdi. Mayıs ayında AB, AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın incelenmesini istemişti ve sonrasında yayımlanan bir rapor, İsrail’in Gazze’de insani yardımlara sıkı kısıtlamalar uygulaması gibi eylemlerle insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair “göstergeler” içeriyordu.
“Bu şoke edici ve hayal kırıklığı yaratıcı, çünkü her şey son derece açık. Yani, yeni bir AB raporu var ve bu rapor çok net şekilde İsrail’in ihlallerde bulunduğunu söylüyor… Raporda 38 ihlal belirtiliyor. Ve bu bir AB raporu,” dedi Aghabekian-Shahin, Euronews’a verdiği özel röportajda. “Bu ihlaller herkesin gözünün önünde yaşanıyor. Tüm dünya Gazze’de neler olduğunu görüyor. Katliamlar, vahşetler, savaş suçları,” diye ekledi.
İki bakan, AB ile İsrail arasında Gazze’ye tıbbi ve gıda yardımları taşıyan kamyon sayısının önemli ölçüde artırılmasını öngören yeni anlaşmaya da farklı tepkiler verdi. Sa’ar, ülkesinin anlaşmaya uyduğunu belirtirken, Aghabekian-Shahin, “Bu anlaşmadan bu yana daha fazla insanın öldürüldüğünü görüyoruz,” dedi.
Bu hafta başında, her iki dışişleri bakanı da Brüksel’de düzenlenen AB-Güney Komşuluk bakanlar toplantısında aynı oturumda yer aldı. Toplantı, AB’nin İsrail ve Suriye ile Libya dahil dokuz diğer güney komşu ülkeyle iş birliğini derinleştirmeyi amaçlıyordu.
Sa’ar, iki tarafın toplantıda birbirleriyle konuşmadıklarını belirtti ve Filistin Yönetimi’nin “hala terörü desteklediğini, teröristlere ve ailelerine ödeme yaptığını” iddia etti.
Bu toplantı, 7 Ekim’deki Hamas saldırıları ve ardından başlayan İsrail’in Gazze operasyonlarından sonra, İsrailli ve Filistinli yetkililerin Brüksel’de ilk kez üst düzeyde aynı toplantıya katıldığı buluşma oldu.