Göç ve Akdeniz’den sorumlu komisyon üyelerine hitaben yazılan açık mektupta, Avrupa Komisyonu’na, denizde kurtarma gemilerine ve zor durumdaki teknelere saldırmakla suçlanan Libya Sahil Güvenliği’ne yapılan mali desteğin kesilmesi çağrısı yapıldı.
Avrupa Komisyonu, 42 sivil toplum kuruluşunun, Libya kıyılarında göçmen teknelerinin yola çıkmasını engellemek için konuşlandırılan Libya Sahil Güvenliği’ne sağlanan finansmanın durdurulması talebini reddetti.
42 Avrupa sivil toplum kuruluşu, içişlerinden ve göçten sorumlu Komisyon Üyesi Magnus Brunner ile Akdeniz’den sorumlu Komisyon Üyesi Dubravka Suica’ya açık bir mektup yazarak 'finansmanı kes' çağrısı yapmıştı.
Mektupta, AB fonlarının “ihmallerin önünü açtığı ve bu uygulamalara meşruiyet kazandırdığı” savunuldu.
Ayrıca Komisyon’un, Libya projeleriyle ilgili değerlendirmeleri açıklamayı reddettiği için AB Ombudsmanı tarafından “kötü yönetim” ile suçlandığı da mektupta vurgulandı.
İmzacılar, Libya Sahil Güvenliği’nin denizdeki zor durumdaki teknelere müdahaleleri sırasında uzun süredir şiddet olayları yaşandığını, Libyalı yetkililerin ise “şiddet için cezasızlık kültürünü” sürdürdüğünü öne sürdü.
Mektuba imza atan kuruluşlar arasında, kurtarma gemisi Ocean Viking’in geçtiğimiz ağustos ayında -muhtemelen AB fonları kapsamında İtalya tarafından Libya’ya verilen bir tekne tarafından- uluslararası sularda saldırıya uğradığını açıklayan insani yardım derneği ağı SOS Mediterranee de yer aldı. Uluslararası Af Örgütü, Emergency, Medecins Sans Frontières ve ActionAid International da imzacı kuruluşlar arasında bulunuyor.
Mektupta Avrupa Komisyonu’ndan, Libya ile arama kurtarma alanındaki işbirliğini askıya alması istendi. Komisyonun bunun yerine, devletlerin Libya’dan kaçmak isteyen göçmenler için güvenli yollar açmasına destek olacak şekilde, Orta Akdeniz’de devlet liderliğinde bir Avrupa arama-kurtarma programını finanse edip koordine etmesi önerildi.
Avrupa Komisyonu mektubu aldığını doğruladı, ancak Komisyon Sözcüsü Guillaume Mercier’nin açıklamasına göre Libya ile ilişkilerini sürdürme konusundaki kararlılığını yineledi. Mercier basın toplantısında, “Yaptığımız şey bu ve bunu farklı seviyelerde yapmaya devam ediyoruz. Şimdilik politikamız bu,” dedi.
AB, Libya’ya 'göç durdurma' konusunda desteği büyük ölçüde Kasım 2015’te başlatılan Afrika Acil Yardım Fonu üzerinden verdi. Bu fon kapsamında 2021’e kadar toplam 465 milyon euro sağlandı.
Ülkeye yönelik yardım, 2021-2027 dönemi için toplam 65 milyon euro tahsis eden NDICI–Global Europe aracı kapsamında da sürüyor. Bu fon, koruma ve sınır yönetimine odaklanıyor, ancak paranın ne kadarının doğrudan Libya Sahil Güvenliği’ne aktarıldığı net değil.
BM’nin mevcut tutumuna göre, şiddet, insan hakları ihlalleri ve göçmenler için riskli koşullar nedeniyle Libya, denizde kurtarılan kişilerin bırakılabileceği “güvenli bir yer” sayılmıyor.