Sıcak hava dalgaları çocuklar, yaşlılar ve belirli sağlık sorunları olanlar için sağlık riski oluşturuyor.
REKLAM
Avrupa'nın bazı bölgeleri bu hafta sonu erken yaz sıcak dalgasının etkisi altına girmeye hazırlanırken, Fransa'da sıcaklık 35 dereceyi aştı ve İngiltere 2025 yılının en sıcak gününü yaşadı.
Çoğu bölge serinlemiş olsa da tahminciler, iklim değişikliğinin sorunu daha da kötüleştirmesi ve zaten sıcak olan bölgeleri daha da sıcak hale getirmesi nedeniyle sıcak hava dalgalarının daha da yaygınlaşmasını bekliyor.
Sıcak hava dalgaları iptal edilen etkinliklerden ziyade, özellikle çocuklar, yaşlılar ve belirli sağlık sorunları olanlar için büyük sağlık riski oluşturan olaylardır.
Sıcaklık ne zaman tehlikeli hale gelir?
Cevap sıcaklıktan daha fazlasına bağlı. En ayrıntılı ölçüm, sıcaklık, nem, bulut örtüsü ve rüzgarı içeren ıslak termometre sıcaklığı (Wet-bulb globe temperature - WBGT) olarak adlandırılır.
Sıcaklık ve nemi ölçen ısı endeksi daha az açıklayıcıdır, ancak hava durumu uygulamalarında bulunması daha kolaydır.
Yüksek sıcaklıklara uzun süre maruz kalmak tehlikeli olabilir. Örneğin, sıcaklığın 36 dereceye ve yüzde 45 neme ulaştığı bir gün, bazı genç ve sağlıklı insanlar için bile dışarıda uzun süre kalmak veya yorucu faaliyetlerde bulunmak için riskli olarak kabul edilir.
Nasıl serinlenir?
Duke Üniversitesi'ndeki ABD merkezli Isı Politikası İnovasyon Merkezi Direktörü Ashley Ward, gece boyunca düşük sıcaklıkların sıcak hava dalgasının özellikle tehlikeli bir parçası olabileceğini söyledi.
Ward, "Gece sıcaklıkları [24 derecenin] altına düşmediğinde, sıcak hastalığı ve sıcak çarpması ve hatta ölümle ilgili oldukça sıra dışı sonuçlar görmeye başlarsınız," dedi.
Ward'ın cevabı: Örneğin sinemalar, alışveriş merkezleri ve kütüphane gibi klima olan yerlerde bulunun.
"Evde 'serin bir köşe' oluşturun ve orada uyuyun. Böylece vücudunuz ertesi günle mücadele etmeye hazır olur," diyor Ward. Nemli yerlerde ise sadece bir vantilatör kullanılmasını öneriyor.
Susuz kalmamanın ve vücut ısınızı düşürmenin yollarını bulmak çok önemli. Bunu bol sıvı tüketerek, giysilerinizi ıslatarak ya da ellerinize, ayaklarınıza, koltuk altlarınıza ve boynunuza soğuk su veya soğuk bir bez koyarak yapabilirsiniz. Taşınabilir bir el vantilatörü veya serinletici bir yelek de yardımcı olabilir.
Egzersiz yapıyorsanız, günün en sıcak saatlerinden kaçının ve ihtiyacınız olduğunu düşündüğünüzden daha fazla su getirin.
Sıcak çarpması belirtilerini bilin
ABD merkezli Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles Isı Laboratuvarı Direktörü Bharat Venkat, sıcak çarpması belirtilerinin kişiye göre değişebileceğini söyledi.
İlaçlar veya altta yatan koşullar da vücut ısısını düzenlemeyi veya çok ısındığınızı fark etmeyi zorlaştırabilir.
Erken sorun belirtileri arasında aşırı terleme, kas krampları ve baş ağrısı yer alır. İşte o zaman yaptığınız işi bırakıp serinlemeniz gerekir. Örneğin, üzerinize soğuk su sıçratarak ya da klimalı bir alan bularak.
İlk olarak daha hızlı kalp atış hızı ve baş dönmesi gibi yeni semptomlar ortaya çıkar. Ardından kafa karışıklığı, ağızda geveleme ve bayılmayı da içerebilen sıcak çarpması gelir.
Ward, işte o zaman acil servislerin aranması gerektiğini söyledi.
"Sıcakta aşırıya kaçmış olabileceğinizi düşündüğünüzde [acil yardım için] aramaktan veya acil bakıma gitmekten utanmayın," dedi.