Avrupa'da grip sezonu yaklaşıyor: Uzmanlar ne diyor?

Grip sezonu yaklaşıyor.

Grip sezonunun ne kadar şiddetli geçeceğini tahmin etmek zordur. Halk sağlığı uzmanları, aşılama oranlarının gecikmesi ve Japonya ve Avustralya gibi uzak ülkelerden gelen erken sinyaller nedeniyle Avrupa'da bu yılki grip sezonunun sert geçebileceğini söylüyor.

Avrupa Birliği, İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç'teki durumları takip eden Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'ne (ECDC) göre, ekim ayı ortası itibarıyla grip benzeri solunum semptomları gösteren hasta sayısı "düşük kalmaya devam ediyor ancak yılın bu döneminde beklendiği gibi çoğu ülkede artıyor."

Avrupa'da grip mevsimi genellikle kasım ortasından mayıs sonuna kadar sürüyor ancak COVID-19 pandemisinden bu yana mevsimsel modeller değişmiş olabilir.

Amsterdam Üniversitesi Tıp Merkezi profesörü ve Avrupa Grip Bilimsel Çalışma Grubu (ESWI) başkanı Colin Russell Euronews Health'e yaptığı açıklamada, 2023-2024 yılları arasında normalden daha kısa süren grip sezonunun ardından, geçen yılki sezonun "alışılmadık derecede büyük" olduğunu söyledi.

ECDC verilerine göre 11 ülke şu anda sporadik grip vakası bildiriyor. Bu arada, İngiltere'de sağlık yetkilileri, özellikle çocuklar arasında grip belirtilerinin şimdiden yükseldiği konusunda uyardı.

İtalya'daki Pavia Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Direktörü Dr. Anna Odone Euronews Health'e yaptığı açıklamada, "Yılın bu zamanı her şeyin başladığı zaman," dedi.

Odone, sonuç olarak herhangi bir ülkede sezonun şiddetinin üç faktöre bağlı olacağını söyledi: Savunmasız insan sayısı, bu yıl yayılan virüs türü ve çevre. Örneğin, uzun ve soğuk bir kış yaşanıyorsa, insanlar kapalı mekanlarda daha fazla zaman geçirerek virüsün daha kolay yayılmasını sağlayabilir.

Sağlık uzmanları şimdi grip sezonunun gerçekten ne zaman başladığını belirlemek için okullar, yaşlı bakım tesisleri ve hapishaneler gibi insanların birbirleriyle yakın temas halinde olduğu yerlerde erken grip salgınlarının belirtilerini izliyor. Bu durum ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir.

Yetkililer ayrıca hangi grip türlerinin ortaya çıktığını da izliyor. Geçen yıl, influenza A'nın H1 ve H3 türleri ile influenza B/Victoria, Avrupa'nın büyük bölümünde başlıca türlerdi.

Dünyanın diğer bölgeleri de bazı ipuçları sunabilir. Avustralya ve Yeni Zelanda'da, H3N2 olarak adlandırılan bir influenza A türü, son iki ay içinde, kışın sonuna doğru artış gösterdi. Bu arada Japonya, bu ayın başlarında, grip sezonunun başlangıcından yaklaşık beş hafta önce bir grip salgını ilan etti.

Ancak bu yıl Avrupa'da hangi türlerin baskın olacağını kesin olarak söylemek için henüz çok erken.

Russell, "Şu anda bekle ve gör modundayız," dedi.

Grip riskleri aşılamaya bağlı

Grip genellikle genç ve sağlıklı insanlar için ciddi sağlık sorunlarına neden olmasa da, soğuk aylarda solunum sinsityal virüsü (RSV), pnömoni ve COVID-19 gibi diğer solunum yolu hastalıklarıyla birlikte tehdit oluşturuyor.

Her beş Avrupalıdan biri her kış gribe yakalanmakta ve AB genelinde yılda yaklaşık 27 bin 600 ölümle ilişkilendirilmektedir.

Grip sezonu öncesinde aşı olmak, virüse karşı korunmanın ve hastaneler üzerindeki baskıyı azaltmanın en iyi yolu. Aşı her yıl güncelleniyor çünkü aşının sağladığı koruma, muhtemelen bağışıklığın azalması ve influenza virüsünün evrim geçirmesi nedeniyle zaman içinde zayıflıyor.

Ancak son yıllarda Avrupa genelinde hem grip hem de rutin çocukluk aşıları için aşılama oranları düştü. ECDC sözcüsü bu durumu "endişe kaynağı" olarak nitelendirdi.

Aşılardan uzaklaşma yaklaşan grip sezonunu daha sert hale getirebilir.

ECDC'ye göre AB'nin grip aşısı kapsamı hedefi yüzde 75, ancak son grip sezonunda çoğu ülke yüzde 50'nin "oldukça altında" bir kapsam bildirdi. En yüksek seviyeler Danimarka (yüzde 76), İrlanda (yüzde 75), Portekiz (yüzde 71) ve İsveç'te (yüzde 68) rapor edildi.

Odone, "Bağışıklamanın sosyal ve siyasi çağrışımları var... Bu nedenle gribi kontrol altına almak için ihtiyacımız olan yüksek kapsama oranlarını elde etmek gerçekten kolay değil," dedi.

ECDC sözcüsü Euronews Health'e yaptığı açıklamada, yerel yetkililerin "halkın güvenini güçlendirmek, erişimi iyileştirmek ve ebeveynlerin ve bakıcıların zamanında aşılamanın önemi konusunda iyi bilgilendirilmesini sağlamak" için çalışması gerektiğini söyledi.

Sağlık uzmanları, aşılamanın özellikle belirli kronik rahatsızlıkları olan kişiler, hamile kadınlar, altı aylıktan beş yaşına kadar olan çocuklar, yaşlı yetişkinler ve sağlık çalışanları gibi yüksek risk grupları için önemli olduğunu söylüyor. Çoğu ülke yüksek risk grupları için özel kılavuzlar yayınlıyor.

Russell, bu kişilerin grip sezonunun başlangıcına mümkün olduğunca yakın bir zamanda aşı olmaları ve virüsün yaygın olarak dolaşıma girmesini beklememeleri gerektiğini söyledi. Vücudunuzun gribe karşı koruma geliştirmesi aşı olduktan sonra yaklaşık iki hafta sürer.

Avrupa'da grip sezonunun başlangıcı kıtanın neresinde olduğunuza bağlı olarak değişebilir, ancak Russell "Eğer henüz aşı olmadıysanız, şimdi aşı olmalısınız," dedi.