Yakın tarihli bir çalışma, düzenli portakal suyu tüketiminin bağışıklık hücrelerimizdeki binlerce genin çalışma biçimini değiştirdiğini ortaya koydu.
Portakal suyu çoğumuz için yalnızca kahvaltı alışkanlığı olsa da, bilim insanları bu basit içeceğin vücutta sandığımızdan çok daha fazla etki yarattığını söylüyor.
Yakın tarihli bir çalışma, düzenli portakal suyu tüketiminin bağışıklık hücrelerimizdeki binlerce genin çalışma biçimini değiştirdiğini ortaya koydu.
Bu genlerin önemli bir kısmı kan basıncını düzenleyen, iltihabı azaltan ve şeker metabolizmasını kontrol eden mekanizmalarda rol oynuyor. Bunlar da uzun vadeli kalp damar sağlığı için kritik süreçler.
Westminster Üniversitesi Kimyasal Patoloji alanında Kıdemli Öğretim Üyesi David C. Gaze, The Conversation'da kaleme aldığı yazıda, portakal suyu tüketiminin insan vücudunda hangi değişimlere neden olduğunu araştırmalardan örneklerle anlattı.
İltihap ve tansiyonla ilişkili genlerde düşüş
Yakın tarihli araştırmada, yetişkinler iki ay boyunca her gün 500 ml saf pastörize portakal suyu içti.
60 günün sonunda, stres sırasında aktifleşen NAMPT, IL6, IL1B ve NLRP3 gibi iltihapla ilişkili genlerin daha az çalıştığı görüldü. Böbreklerin sodyum tutma kapasitesini etkileyen SGK1 geni de daha düşük aktivite gösterdi. Bu değişimler, düzenli portakal suyu tüketiminin genç yetişkinlerde tansiyonu düşürdüğünü gösteren daha önceki bulgularla uyumlu.
Uzmanlara göre bu sonuçlar, portakal suyunun vücudun düzenleyici sistemlerinde küçük ama anlamlı değişiklikler yaratarak damarların gevşemesini, iltihabın azalmasını ve kalp sağlığının korunmasını sağladığını gösteriyor.
Hesperidin etkisi: Narenciyenin güçlü bileşiği
Portakalda bulunan hesperidin adlı flavonoidin antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleri uzun zamandır biliniyor. Yeni çalışma da, yüksek tansiyon, kolesterol dengesi ve şeker metabolizması gibi süreçlerin bu doğal bileşen tarafından etkilendiğini gösteriyor.
Ayrıca vücut tipi de tepkiyi değiştiriyor. Fazla kilolu bireylerde yağ metabolizmasıyla ilgili genler daha fazla etkilenirken, daha zayıf katılımcılarda iltihapla ilgili genlerde daha belirgin değişimler görüldü.
İnsülin direncini ve kolesterolü düşürebilir
639 kişinin incelendiği 15 kontrollü çalışmanın sistematik analizine göre, düzenli portakal suyu tüketimi insülin direncini ve LDL kolesterolüazaltabiliyor. İnsülin direnci diyabet öncesi durumun temel göstergelerinden biri; yüksek kolesterol ise kalp hastalığı riskini artırıyor.
Aşırı kilolu katılımcıların yer aldığı başka bir analizde ise birkaç haftalık günlük portakal suyu tüketiminin sistolik tansiyonu hafifçe düşürdüğü ve HDL (iyi kolesterol) seviyelerini artırdığı görüldü.
Bu değişimler küçük görünse de yıllar içinde kalp sağlığı üzerinde anlamlı bir etki yaratabiliyor.
Bağırsak sağlığı ve enerji metabolizması da etkileniyor
Metabolit çalışmalarında, portakal suyunun enerji kullanımı, hücreler arası iletişim ve iltihap yollarını etkilediği bulundu. Kan portakalı suyu içen gönüllülerde bir ay sonra, kısa zincirli yağ asidi üreten bağırsak bakterilerinin arttığı görüldü. Bu maddeler sağlıklı tansiyon ve düşük iltihap seviyesiyle ilişkilendiriliyor.
Metabolik sendromu olan kişilerde yapılan bir çalışmada ise portakal suyu, damarların gevşeme ve genişleme kapasitesini ifade eden endotelyal fonksiyonu iyileştirdi. Daha iyi endotelyal fonksiyon, kalp krizi riskinin azalmasıyla ilişkilendiriliyor.
Her çalışma aynı sonucu vermiyor
Bazı araştırmalar HDL ve trigliseritlerde büyük değişim bulmasa da, genel eğilim portakal suyunun iltihabı azalttığı, kan akışını desteklediği ve kalp hastalığı risk belirteçlerini iyileştirdiği yönünde.
Brezilya’daki bir portakal suyu fabrikasında yapılan çalışmada işçilerin apo-B düzeylerinin daha düşük olduğu belirlendi; bu belirteç, kalp krizi riskini artıran kolesterol taşıyıcı partikülleri yansıtıyor.