Polonya, savunma hazırlığını güçlendirmeye odaklanıyor. Ancak anketler, halkın savunmaya katılım konusunda farklı görüşler taşıdığını gösteriyor.
Polonya, “wGotowości” (Türkçesiyle “hazır olma”) adını verdiği yeni bir gönüllü askeri eğitim programı başlattı.
Program, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Wiesław Kukula, Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Wladyslaw Kosiniak-Kamysz ile Savunma Bakan Yardımcısı Cezary Tomczyk tarafından duyuruldu.
Basın toplantısında konuşan Kukula, programın iki ana eksen üzerinden beş temel hedefe odaklandığını açıkladı:
“Birincisi vatandaşların bireysel dayanıklılığını artırmak, ikincisi ise yedek kuvvetlerin erişilebilirliğini, direncini ve yetkinliğini güçlendirmek.”
Kukula ayrıca bu eğitimin askerlik hizmetiyle eş değer olmadığını, eğitim sonunda yemin edilmediğini veya katılımcıların yedek listesine alınmadığını vurguladı.
“Asıl amacımız caydırıcılık gücü oluşturmak,” diyen Kukuła, “Yani kimsenin Polonya’ya saldırmayı aklından bile geçirmeyeceği bir potansiyele ulaşmak istiyoruz,” ifadelerini kullandı.
Eğitim kapsamında ilk yardım, kriz anında hayatta kalma, siber güvenlik ve temel savunma bilgileri gibi pratik beceriler öğretilecek. Eğitimler hafta sonları, katılımcıların yaşadığı bölgelere yakın askeri birliklerde birer günlük oturumlar şeklinde yapılacak.
Savunma Bakanlığı ayrıca şirketleri, çalışanlarını bu eğitimlere göndermeye teşvik etmeyi planlıyor.
Savunma Bakanı Kosiniak-Kamysz, programın NATO içinde eşi benzeri olmadığının altını çizerek, “Hiçbir ülke vatandaşlarına bu kadar doğrudan ulaşarak kaynaklarını böylesine kapsamlı şekilde seferber etmiyor,” dedi.
Bu adım, hükümetin daha geniş bir savunma planının parçası. Başbakan Donald Tusk, geçtiğimiz mart ayında benzer bir girişimden söz etmiş ve Polonya’nın 2027 yılına kadar yılda 100 bin gönüllüye askeri eğitim verebileceğini söylemişti.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli işgalinden bu yana üç yılı aşkın süre geçti ve Polonya birçok olayın merkezinde yer aldı.
Eylül 2025’te Rusya’ya ait insansız hava araçlarının Polonya hava sahasını ihlali, NATO’nun tepkisini tetiklemiş ve ülkenin savunma hazırlığı üzerine tartışmaları alevlendirmişti.
Kamuoyu yoklamaları, Polonyalıların çatışma senaryosuna ne kadar hazır oldukları konusunda bölünmüş bir tablo çiziyor.
Ağustos 2025’te Radio ZET için yapılan IBRiS anketine göre, katılımcıların yüzde 44,8’i savaş çıkması halinde ülkeyi savunmak için gönüllü olacağını söylerken, yüzde 49,1’i bu fikre karşı çıktı, yüzde 6,1’i ise kararsız kaldı.
Kadınların üçte biri savaşmaya hazır olduğunu belirtirken, erkeklerde bu oran yüzde 54’e çıktı. 18–29 yaş grubundakiler ise en isteksiz gruptu. Gençlerin yüzde 69’u cepheye gitmeyeceğini söyledi.
Halkın yarısı orduya güvenmiyor
Torun’daki Nicolaus Copernicus Üniversitesi’nden psikolog Prof. Adam Tarnowski, bu sonuçlara daha iyimser bir açıdan bakıyor.
“Bu oran küçük görünse de, nüfusun dörtte biri bile savunmaya hazırsa, bundan oldukça güçlü bir ordu çıkarılabilir,” dedi.
Ancak Tarnowski, ordunun güvenilirliği konusunun ciddi bir sorun olduğunu vurguluyor:
“Polonyalıların sadece yarısı ordunun ülkeyi savunabileceğine inanıyor. Ordusuna güvenmeyen biri için askere gitmeyi reddetmek de anlaşılır bir tepki.”
“Eğer askere gideceksem, iyi eğitileceğimden ve doğru şekilde yönetileceğimden emin olmak isterim,” diye ekledi.
Ağustos 2025 tarihli Pollster araştırmasına göre, Polonyalıların yalnızca yüzde 41’i ordunun ülkeyi koruyabileceğine inanıyor. Yüzde 48’i ise şüpheli.
Bu gönülsüzlüğün zamanın bir işareti olup olmadığı sorulduğunda, Tarnowski İkinci Dünya Savaşı öncesinde de hakim olan güçlü pasifizmi hatırlatıyor.
"Belki zaman bizi şu anda farklı formatlıyor ama temelde hala aynı insanlar ve günün sonunda benzer şekilde tepki verirler. Yani, her zaman olduğu gibi yapabilenler yardım edecek. Kendi işlerine bakması gerekenler de işlerine bakacak ki bu da önemlidir."