Business Middle East Programı‘nın bu bölümünde geçen hafta küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve gelişmekte olan piyasalardaki döviz
REKLAMBusiness Middle East Programı’nın bu bölümünde geçen hafta küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve gelişmekte olan piyasalardaki döviz kurlarında meydana gelen değer kaybını ele alacağız.
Çin ve Amerikan merkez bankalarından gelen haberlerin önemli etkisine bağlı olarak küresel piyasalar geçen hafta altüst oldu.
Petrol fiyatları 2009 yılından bu yana rekor seviyelere indi. Bu yüzden de Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu’nun (OPEC) üye ülkelerinde panik yaşanmaya başladı. Ancak buna rağmen bu hafta sakin geçti ve OPEC ülkeleri sadece mevcut petrol fiyatlarıyla ilgili endişelerini belirtti.
Hisse senetleri, tahviller ve gelişmekte olan para piyasalarında ağır kayıplar yaşanırken, altın fiyatlarında toparlanma kaydedildi. Peki bu yaşananların etkileri neler? Gelin bu hafta piyasalarda yaşananlara bir göz atalım.
Çin’in dev şirketlerinin ekonomik verilerini açıklamasının ardından geçtiğimiz Cuma günü küresel piyasalar altüst oldu. Petrol fiyatları son 6 yılın en düşük seviyesini gördü. Petrolün varil fiyatı 40.4 Dolar’a kadar düşerken, Brent tipi petrolün varil fiyatı 45.4 Dolar’dan işlem gördü.
Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri borsalarında büyük kayıplar yaşandı. Bu, Wall Street için yıllardır en kötü haftaydı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s‘un (S&P) 500 Endeksi yüzde 5.6 değer kaybederken, 2011 yılından bu yana en büyük düşüş yaşandı.
Küresel piyasalardaki gerginlikten Ortadoğu da nasibini aldı. Suudi Arabistan borsası yedi ayın en düşük seviyesine geriledi. Finansal piyasalarda küresel ekonomiye yönelik endişelerin artması sonucu oluşan dalgalanmalar altına yaradı. Altın fiyatları zirve yaptı.
Daleen Hassan , euronews:“Bu konuyu daha detaylı bir şekilde masaya yatırmak üzere Abu Dabi’ye uzanıyoruz. Karşımızda ADS Menkul Değerler’den Nurettin El Hammuri bulunuyor. Hoşgeldin Nur. Geçtiğimiz hafta hareketliydi, söz konusu gerginlik piyasaların çoğunu sarstı, özellikle de petrol fiyatlarını altüst etti. Bu yaşanan gelişmeler ne anlama geliyor? Bu olanları nasıl yorumluyorsun?”
Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: “Petrol bir arz ve talep emtiası. Şu anda tedarik fazla, piyasa Çin’den gelen talebe bakıyor ve petrol fiyatları düşerken, bu talebin de azalacağı düşünülüyor. Ancak piyasanın temelleri aynı kalıyor. Petrol hala hidrokarbon seçeneği demek. Petrol için kısa vadede hiçbir değişim söz konusu değil. Bu yüzden de özellikle yaz döneminin sonuna gelirken petrol fiyatları toparlanmaya başlayacak. Mali krizden bu yana Çin küresel ekonomik toparlanmaya yön verdi. Gayrisafi Yurtiçi Hasılası yüzde 7, dolayısıyla da mevcut yavaşlama sadece normal bir ekonomik döngünün parçası ve Çin’in büyümeye devam etmeden önce geçirmesi gereken bir süreç.”
Daleen Hassan , euronews:“Altın yeniden parladı ve geçen haftanın sonunda zirvedeydi. Bu durum altın ve madenler için genel olarak devam edebilir mi?”
Nurettin El Hammuri: “Altın fiyatlarında yükselme gördük ancak yatırımcılar daha önce olduğu gibi rağbet göstermedi. Daha çok tüccarın, varlıklarını korumaya çalıştıklarını görüyoruz. Örneğin son birkaç günde Euro, Japon Yeni ve İsviçre Frank’ı güvenli birer liman gibiydi. Yatırımcılar altın yerine daha çok bu dövizlere yöneldi.”
Daleen Hassan , euronews: “Çin para biriminin değerini düşürdükten sonra gelişmekte olan ülkelerin para birimleri darbe aldı. Vietnam ve Kazakistan’daki merkez bankaları da gerginliği azaltmak için aynı önlemleri aldı. Türk Lirası da ülkede yaşanan son gelişmeler nedeniyle Dolar karşısında en düşük seviyesine geriledi. Peki bütün bunlar gelişmekte olan piyasalar için ne anlama geliyor? Daha fazlası Business Snapshot bölümünde.”
Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımını ertelemesi gelişmekte olan piyasaları sarstı. Gelişmekte olan ülkelerin para birimleri adeta çöktü. Çin’in ardından Vietnam ve Kazakistan da devalüasyona gitti.
Vietnam Merkez Bankası, para birimi dongun Amerikan Doları karşısındaki değerini yüzde 1 devale etti. Banka ayrıca, Amerikan Doları/Vietnam Dongu paritesinin işlem bandını da genişletti.
Merkezi Asya’nın en büyük petrol üreticisi olan Kazakistan da para birimi tengenin 18 ay önceki devalüasyondan bu yana en yüksek seviyede zayıflamasına izin verdi.
Türkiye’de de 7 Haziran’da yapılan genel seçimlerin üzerinden iki ayı aşkın süre geçmesine karşın hükümet kurulamaması nedeniyle Türk Lirası Dolar karşısında rekor seviyeye geriledi.
Daleen Hassan ,euronews: “Nur gelişmekte olan ekonomilerde büyük bir çıkış ve para birimlerinde değer kaybı söz konusu. Ortadoğu’daki para piyasalarına baktığımızda trendler nedir?”
REKLAMNureddin El Hammuri: “Yatırımcılar gelişmekte olan ülkelerin hisse senedi piyasalarındaki dalgalanmalara bakıyor olabilir. Ancak bunun altında yatan faktör hala uluslararası bir para birimi savaşının ortasında olmamız. Gelişmekte olan ülkelerin para birimleri önümüzdeki haftalarda değer kaybetmeyi sürdürebilir ve merkez bankaları harekete geçmek zorunda kalabilir. Ancak bu durumun yönetilmesi gerekecek, yoksa etkisiz hale gelecek. Her zaman söylediğimiz gibi dalgalanma, fırsatları da beraberinde getirir. Ortadoğu’da çeşitli varlık sınıflarında gözle görülür bir talebin olduğunu gördük.”