Katalonya seçimlerine dair bilmeniz gereken her şey

Access to the comments Yorumlar
 Gizem Adal  & RAFAEL CERECEDA, MARIE JAMET, EL PAIS, AFP
Katalonya seçimlerine dair bilmeniz gereken her şey

İspanya’nın doğusundaki Katalonya Özerk Yönetimi’nde halk bu Pazar bölgesel seçimler için sandık başına gidiyor. 27 Eylül’de yapılacak seçimler Katalonya’daki bağımsızlık girişimlerinin geleceği açısından kilit öneme sahip.

Bu seçimler ne anlama geliyor?

Son yıllarda bağımsızlık yanlısı girişimlerin arttığı İspanya’nın en zengin bölgelerinden biri olan Katalonya’da beş milyondan fazla kayıtlı seçmen bulunuyor. Ülkeyi sarsan mali kriz de Katalan ayrılık yanlılarının desteğini artırmasına neden oldu. Katalonya halkı, vergilerinin İspanya’nın geri kalanı için kullanılmasından rahatsız olduklarını ifade ediyor.

Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Artur Mas’ın öncülüğünde Kasım 2014’te düzenlenen halk oylaması İspanyol hükümeti ve Anayasa Mahkemesi’nin engellemesine takıldı. Yasa dışı kabul edilen referandumda halkın çoğunluğu “Avrupa Birliği içinde bağımsız bir Katalonya devletine”, “evet” dedi.

Bu sonucu yasal bir zemine oturtmak için 27 Eylül’deki seçimi “plebisit” olarak gösteren Katalonya’daki milliyetçi partiler, kurdukları “Junts pel Si” adlı ittifakın Katalan parlamentosunda çoğunluğu elde etmesi halinde bağımsızlık yanlısı girişimlerin “kurumsallaşarak devam edeceğini” savunuyor.

Seçim sistemi nasıl işliyor?

Katalan parlamentosunda 135 sandalye yer alıyor. Bu sandalyelerden 85’i Barselona’daki, 18’i Tarragona’daki, 17’si Girona’daki ve 15’i de Lleida bölgesindeki seçmen tarafından belirleniyor.

Seçimlerde yarışan başlıca partiler

Junts pel Sí (Evet için Birlik) adlı siyasi ittifak: Katalonya’da bağımsızlık yanlısı girişimlere öncülük eden Katalonya Demokratik Amaç Birliği (CDC) ile Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) partileri tarafından kurulan ittifak.



Candidatura d’Unitat Popular (Popular Unity list): Radikal sol parti. İspanya, Avrupa Birliği ve Troyka’dan bağımsızlığı savunuyor. Partinin başkan adayı gazeteci Antonio Baños.



Catalunya Sí Que Es Pot (Catalonia Yes We Can): Podemos, Yeşiller ve Birleşik Sol Alternatif partilerinin ittifakından oluşuyor. İttifak kemer sıkma politikasına karşı çıkıyor. Siyasi hareketin başında aktivist Luis Rabell bulunuyor.



Ciutadans – Cs (Citizens): Liberal parti geniş bir ideolojik yelpazeye sahip. Parti Katalonya’nın İspanya’nın bir parçası olduğunu savunuyor ancak özerklik konusunda reform yapılmasını istiyor. Yolsuzlukla da mücadele eden siyasi oluşumun liderliğini yapan isim Inés Arrimadas.

Partit dels Socialistes de Catalunya – PSC (Socialist Party of Catalonia): Katalonya Sosyalist Partisi’nin başında Miquel Iceta bulunuyor.



Partido Popular de Catalunya – PP (Popular Party of Catalonia) :

İspanya’da iktidardaki sağcı Halk Partisi’nin Katalonya Özerk Bölgesi’nde artan bağımsızlık yanlısı girişimlerini frenlemek istiyor. Partinin Katalonya bölgesindeki siyasi uzantısı Katalonya Halk Partisi’nin (PPC) lideri Xavier Garcia-Albiol.



Unió Democràtica de Catalunya – UDC (Democratic Union of Catalonia): Katalonya Demokratik Birlik (UDC) Partisi, 1978 yılında Katalonya Demokratik Yönelimi (CDC) ile oluşturduğu Yönelim ve Birlik (CiU) adlı siyasi ittifakı Haziran ayında bağımsızlık konusunda görüş ayrılığı nedeniyle bitirdi. Partinin başında Ramón Espadaler bulunuyor.



Mevcut parlamentonun dağılımı

Kamuoyu yoklamaları

Katalan partilerinin, özerk parlamentoda çoğunluğu sağlayacağı görülüyor. Sosyolojik Araştırmalar Merkezi (CIS) tarafından 10 Eylül’de yapılan bir kamuoyu araştırmasına göre Katalonya’da bağımsızlığı savunan siyasi partilerin alacağı toplam oy oranın yüzde 44.

Söz konusu araştırma iktidardaki “Katalonya Demokratik Amaç Birliği” (CDC) ve muhalefetteki Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) partilerinin kurduğu “Junts pel Si” (Evet için Birlik) adlı siyasi ittifak seçim yarışını önde götürdüğünü gösteriyor.

Olası senaryolar

Milliyetçi Katalan partileri, seçimi kazanırlarsa 18 ay içinde İspanya’dan tamamen ayrılmak için referanduma gitme vaadinde bulunmuştu.

Seçimlerde Junts pe Sí‘nin salt çoğunluğu elde ederek 68 sandalye kazanması yetiyor. Bu durumda Katalan özerk yönetimi bağımsızlık sürecini başlatmak için İspanya hükümetine, Avrupa Birliği’ne ve uluslararası topluma resmi bir beyanda bulunabilir.

İspanya’nın özerk bölgesi Katalonya’da pazar günü yapılacak parlamento seçimi, neredeyse bağımsızlık referandumuna dönüşmüş durumda.

İspanya-Katalonya hakkında kısaca bilinmesi gerekenler


Katalonya

  • Nüfus: 7.518.903(2014)
  • 2015'te 2. çeyrek işsizlik rakamları: 19,1
  • Kişi başına düşen GSMH: 27,298 € (2013)
  • Yüzölçümü:32,108 km2

İspanya

  • Nüfus: 46.464.000 (2014)17 Özerk Topluluk
  • 2014'te 2. çeyrek işsizlik rakamları: 22,37
  • Kişi başına düşen GSMH: 22.278 € (2013)
  • Yüzölçümü:504,645 km2

Kaynak : eurostat, INE, Idescat