Aqeela Asifi sıradan bir öğretmen değil. O, hayatını tıpkı kendisi gibi Pakistan'daki mülteci kızların eğitimine adamış
Aqeela Asifi sıradan bir öğretmen değil. O, hayatını tıpkı kendisi gibi Pakistan’daki mülteci kızların eğitimine adamış.
Aqeela’nın ailesi 23 yıl önce ülkeyi terk etmiş. Pakistan’daki diğer üç milyon Afgan mültecinin arasına katılmış. Fakat mülteci kamplarında yaşayan aile, kızlarının okula gitmesine izin vermemiş.
Aqeela Asifi:
“1992 yılında Afganistan’da iç savaşın başlamasıyla, ülke artık yaşanamaz hale geldi. Ben de başkent Kabil’i terk etmek zorunda kaldım. Buraya geldiğimizde bizim gibi başka kişiler olduğunu gördük. Diğer mülteciler de iyi insanlardı. Misafirperver ve uygarlardı. Kesinlikle iyi insanlardı. Fakat onların arasındayken şunu fark ediyordunuz. Eğitim hakkında hiçbir bilgileri yoktu. Hele kızlar için eğitim sözü onlara oldukça yabancıydı.”
“Ben de onlara yardımcı olmak istedim. Çünkü ben bireysel olarak cehalete karşı nasıl mücadele edileceğini biliyordum. Zorlu bir mücadelenin sonunda köylerdeki büyüklerinden izin almayı başardım.”
Aqeela’nın şu an çalıştığı Kuzey Pakistan’daki Kot Chandna Kampı’nda 4 bin 800 aile yaşıyor. Aqeela da buradaki verimli çalışmaları neticesinde Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından bu yılki Nansen Mülteci Ödülü’nü layık görüldü.
Tabi bu ödülü almak onun için kolay olmadı. Aqeela sadece kızların okuması için ailelerini ikna etmekle kalmadı ayrıca eğitim verebilmek için bir yer bulması gerekti.
Agha Muhammad:
“Burada daha önce hiçbir kız eğitim almamıştı. Benden okul için bir yer bulmamı istedi. Ben de bunun için aşiret büyüklerinden izin almak gerektiğini söyledim. O ise bir çadırda çocuklara ders vermeye başladı. Fakat ilk başlarda kimse gelmiyordu. Yaklaşık bir, iki ay sonra çocuklar gelmeye başladı. Sayı büyüdü. Biz de onun için bir sınıf yaptık.”
“10, 12 sene sonra insanlar okulda neler olduğunu, çocuklarındaki gelişimi görünce okul da her sene yeniden açıldı. Bir tane de pazarın yanında kurduk. Sonra iki tane
daha farklı bölgelerde açıldı.”
Aqeela’nın özverisi meyvesini vermiş. Pakistan’dan geldikten 23 yıl sonra şimdilerde kamplarda bulunan 600’den fazla kız öğrenci 5 farklı okulda eğitim görüyor.
Aqeela Asifi:
“Bizler, nerede olursak olalım, hangi durumda olursak olalım, öğrenmeye ve öğrendiklerimizi yaymayı amaç edinmeliyiz. “
Eğitim burada 8. sınıfa kadar devam ediyor. Yani 13 yaşına kadar. Kızlar okulda matematik, ekonomi ve biyoloji dışında Urduca, Peştuca ve İngilizce de öğreniyor.
Fatima Bibi:
“Ben 2 yaşımdan beri okuyorum. Eğer o burada olmasaydı, biz de okuyamazdık. O da bizim gibi Afgan. Başka Afgan öğretmen yok. En büyük hayalim, eğitim almak ve tıpkı onun gibi olmak. Belki doktor ya da mühendis bile olabilirim. Önemli biri olmak istiyorum. Babama gelen tüm önemli mesajları okuyabiliyorum. Elektrik faturalarını ve diğerlerini de.”
Şimdilerde her geçen gün kız öğrencilerin sayısı artıyor. Daha fazla okula ve öğretmene ihtiyaç var. Wazira Bibi Afganistan’daki savaştan kaçanlardan daha sonra öğretmen olmak için Aqeela ile çalışmaya başlamış.
Wazira Bibi:
“Eşim ve çocuklarımla birlikte Afganistan’daki savaştan kaçtık. Buraya ilk geldiğimizde hiçbir şey yoktu. Çok zorluk çektik. Bir süre sonra Aqeela’nın okulda eğitim verdiğini duydum. Aynı zamanda öğretmenlik için kurs da veriyordu.
Ben de katıldım. 8 ya da 9 ay boyunca kurs gördüm. Şimdi onun sayesinde 18 yıldır ücretli bir işim var.”
Aqeela Pakistan’a geldiğinde zaten eğitimli bir öğretmendi. 6 çocuğu var. Sadece küçük kızı dışında hepsi evlenmiş ve kampı terk etmiş. Aqeela küçük kızının eğitimiyle de ilgileniyor. Kocası ise esnaf. Başından bu yana eşine destek olmuş.
Sher Muhammad:
“Öğretmeye büyük bir özveriyle başladı. Hep merhametli oldu. İlk önceleri istenmese de, O vazgeçmedi. Başta ben, hepimiz ona çok şey borçluyuz.”
Aqeela Asifi:
“Ben işimi zevkle yapıyorum. Ayrıca bir kadın öğretmen olmaktan da gurur duyuyorum.
Böyle bir ödüle layık görülmek ise inanılmaz bir şey.”
“Kocam her zaman bana destek verdi. Her zaman yanımdaydı. Buradaki aileler her bakımdan çok büyük ölçüde değişti. İnsanlar eskiye göre çok daha iyi bir yaşam sürüyor. Bunun en büyük nedeni kızların eğitim almış olması. Neredeyse artık her ailede eğitimli bir kız var.”
Aqeela’nın çalışmaları burada bitmiyor. Şimdilerde komşu köylerden öğrenci kabul ediyor. Bu sayede oldukça fakir olan bu köylerdeki kızlar da eğitim alabiliyor.
Tabi bu o kadar kolay değil. Komşu köylerdeki kızlar bu eşsiz ayrıcalığa yani okula gelebilmek için her sabah birkaç saat yürümek zorunda.
Faiza Khanum:
“Evimiz buradan 2 saat uzaklıkta. Yürüyerek geliyoruz. Köyümüz fakir. Köyde sadece erkekler 10. sınıfa kadar okuyabiliyor. Kızlar ise 5. sınıfa kadar. Öğretmen de yetersiz. Çocuklar ders almak yerine genelde oyun oynuyor. Yani benim için buraya gelmekten başka çare yok. Büyüdüğümde pilot olmak ve ülkenin gelişmesine yardımcı istiyorum”
Mülteci kampında dışındaki Pakistan köylerinden birinde Feyza’nın teyzesiyle bir araya geldik. O da Aqeela’nın öğrencisi olmuş.
Rahat Bibi:
“Ben de 8. sınıfa kadar Aqeela’nın öğrencisi oldum. Bize her zaman çalışmamızı ve daha ileriye gitmemizi tavsiye etti. Ben de eğitime devam ediyorum. Şuan lisans yapıyorum. Amacım öğretmen olmak. Eğer Aqeela hanım olmasaydı, ben de köydeki okuma yazma bilmeyen kadınlardan olurdum.”
Aqeela’nın başarısının anahtarı sadece eğitim vermek değil aynı zamanda tabuları yıkmak. Şimdi herkes ona destek veriyor. Çünkü onlar artık sadece eğitim sayesinde çocuklarının iyi bir meslek sahibi olacağını ve fakirlikten kurtulacağını anlamış.
Agha Muhammad:
“Yoksulluk nedeniyle çocuklar eğitim göremedi. Bazıları çöp topladı.Bazıları inşaatlarda çalıştı. Ben de okuyamadım. Bunun acısın çekiyorum. O yüzden de eğitime
destek veriyorum. Ne benim çocuklarım ne de torunlarım cahil olacak. Onların eğitim alması için ne gerekiyorsa yapacağım.”
Aqeela Asifi:
“Eğitimsiz bir bir toplum geri kalır. Kızlar arasında şimdiye kadar 125’i benim okulumdan mezun oldu. Bazıları yüksel öğrenimine devam etti ve resmi makamlarda iş sahibi oldu. Aileleriyle mutlu bir şekilde yaşıyorlar.”
Aqeela’nın kararlılığı ve vizyonu sayesinde Afgan mülteciler arasındaki iki kuşak eğitim almış. Kızlar kendi ayakları üzerinde durmayı öğrenmiş. Artık hepsi gelecek için planlar yapıyor. Kendi kararlarını kendileri veriyor. Bir gün bu kızlardan bazıları doktor, mühendis ya da öğretmen olacak ve Aqeela’nın mirasını genç kuşaklara aktaracak.