Ürdün'deki Suriyeli mülteciler nasıl yaşıyor?

Ürdün'deki Suriyeli mülteciler nasıl yaşıyor?
By Kerem Congar
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button
Aşağıda yerleştirilen video haber linkini kopyalayın/yapıştırınCopy to clipboardCopied

Ürdün, savaştan kaçan yüz binlerce Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor. Sophie Claudet hazırladığı raporla Suriyeli mültecilerin zor hayat şartlarını ve Ürdün'ün bu durumla nasıl başa çıktığını gö

Bu duvarların ardında Suriye sınırından 10 kilometre uzaklıktaki Zaatari Mülteci Kampı yer alıyor. Ürdün’de 2012 Temmuz ayında açılan bu kampta yaklaşık 79 bin Suriyeli mülteci yaşıyor.

Çoğu Suriye’nin güney kesimindeki Deraa bölgesinden geliyor. Suriye halkının direnişi Mart 2011’de burada başladı.

Kamp Birleşmiş Milletler ve Ürdün hükümetinin idaresi altında… Burada binlerce çadır ve prefabrik evde yaşayan Suriyeliler, ülkelerindeki savaşın bitmesini umuyor.

Hovig Etyemezian, Kamp Müdürü, Zaatari: ‘‘Şu anda kamptaki altyapı çalışmalarına yatırım yapıyoruz. Mülteciler için böylesi daha uygun. Kamp bir sene daha kullanılırsa, su, elektrik ve sağlık altyapısına harcanan para bize daha ucuza mal olacak.’‘

‘‘7 gün 27 saat elektriğimiz vardı ancak kamp faturası aylık bir milyon Dolar’ı aşınca artık kesinti yapmaya başladık.’‘

Bu seneki harcamaların yüzde 40’ını Birleşmiş Milletler fonları oluşturdu. Ancak bu ailelerin seçeneği yok. Günde birkaç saat elektrik kullanabilmek, bombaların altında yaşamaktan daha iyi…

İbrahim el-Halil, Suriyeli Mülteci: ‘‘Burada yaşamaya alıştık. Suriye’de durum felaketti. Uçaklar, bombalar… Burada çocuklarım güvende… Örneğin ekmek almaya çıktığınızda bile uçakların attığı bombalarla ölebilirsiniz.’‘

‘‘Bu oğlum Bassam ve eşim Fatva Nasır…’‘

İbrahim ve ailesi yaklaşık 3.5 yıldır Ürdün’de yaşıyor. Suriye’de çiftçilik yapan aile her şeylerini bırakıp buraya gelmiş.

İbrahim el-Halil, Suriyeli Mülteci: ‘‘Oğlum Bilal tarlada çalışırken bir tank bombasının parçası isabet etti. Yaşaması bir mucize… Bakın işte burada…Kollarının olması mucize’‘

Bilal el Halil: ‘‘Ellerimi az da olsa kullanabiliyor ve çalışabiliyorum.’‘

Birçok aile buradaki kampı terk etmek istemiş. İbrahim’in annesi de Zaatari’deki hayatı, Ürdün’de yaşamayı ya da Avrupa’ya göç etmeyi uygun bulmuyor. Ancak bu ailenin başka seçeneği yok.

Fadwa el Halil, Suriyeli Mülteci: ‘‘Buradan gitmek istiyoruz ama bu mümkün değil. Ev kiralayıp iş bulmamız lazım ancak paramız yok. Kamp dışarısında bize iş de vermiyorlar.’‘

Ailelerin kampta kalmasının en büyük nedeni burada ücretsiz yemek yiyebilmeleri… Ancak yetkililer kampa sağlanan fonların azlığından yakınıyor.

Jonathan Campbell, World Food Gıda Sorumlusu: ‘‘Eğer yeni bir maddi destek alamazsak, seneye bahar mevsiminde mültecilerin temel ihtiyaçlarını karşılayamayacağız. Lüks yaşamaktan bahsetmiyorum. Konaklama, çocukların eğitimi, su ve yiyecek gibi temel ihtiyaçlar gelecek için çok önemli. Ancak Suriyeli mülteciler başka seçeneklerinin olmadığını biliyor. Bu sebeple maddi destek almamız bu insanlar için çok önemli… Ancak bu yardımların sürekli olarak geleceğinden pek de emin değilim.’‘

Burada yeni bir şehir, yeni bir topluluk oluşmuş. Yaklaşık bir milyon Suriyeli mülteci, Zaatari Kampı dışında yaşamayı tercih ediyor. Ürdün şehirlerine giden bu insanlar biraz olsun normal bir hayat yaşadığını hissediyor.

Kamptan birkaç kilometre uzakta bulunan Mafraq şehrindeyiz. Ürdün hükümetinin mültecilere yardımı devam ediyor. Suriyeliler buradaki hastanelerde ücretsiz tedavi oluyor.

Geçen sene burada yaklaşık üç bin Suriyeli çocuk doğdu. Buradaki hastaların yarısını Suriyeli Mülteciler oluşturuyor.

Mafraq’da yaşayan halkın yarısını mülteciler oluşturuyor. İmkanı olmayan ailelere Ürdün devleti sahip çıkmış. Bu şehirdeki okullarda binlerce Suriyeli mülteci çocuk ücretsiz eğitim görüyor.

Burada kitaplar, eğitim kısaca her şey ücretsiz. Sabahları Ürdünlü, öğlenleri de Suriyeli çocuklar okula gidiyor. Aradaki vakitte de sınıflar temizleniyor.

Yacine Al Hayan, Okul Müdürü: ‘‘Bu okulda birçok Ürdünlü öğrenci vardı. Ancak Suriyeliler gelince okul saatleri değişti ve okul sistemi sabahçı ve öğlenci diye ikiye ayrıldı. Bu sebeple bazı Ürdünlü aileler çocuklarını, bütün gün ders görebilecekleri ve Suriyeli mültecilerin olmadığı başka okullara yazdırdı. Suriyeli mültecilerin varlığı, Ürdünlü çocukların eğitimini etkilediğini söyleyebiliriz.’‘

Mülteci kampı dışında yaşamanın bir bedeli var. Okul, hastane ve gıda yardımı dışında Mafraq’daki Suriyeliler diğer ihtiyaçları için mücadele etmek zorunda…

Hanane ile tanışıyoruz. Şam’da doğan bu ev hanımı ailesine yardım etmek için burada çalışmaya başlamış.

Hanan Salloum, Suriyeli Mülteci: ‘‘Çalışıyorum ve yöremize özgü yemekler pişirerek satıyorum.’‘

euronews: ‘‘Peki Şam’da çalışıyor muydun?’‘

Hanan Salloum: ‘‘Hayır.’‘

euronews: ‘‘Hayatın ne derece değişti?’‘

Hanan Salloum: ‘‘Burada yasal olarak çalışma izni alana kadar başka seçeneğimiz yok. Kocam ve ben iş bulduğumuzda burada çok geniş çaplı bir araştırma yapıldı. Burada çalışmak kesinlikle yasak ve eğer yakalanırsanız mülteci kampına geri gönderilirsiniz. Orada yaşayamam. Denedim ama başaramadım.’‘

Yasak olduğunu bilmesine rağmen Hanene’nin kocası iş aramaya devam ediyor.

Mohammed Salloum, Suriyeli Mülteci: ‘‘Çalışmak istiyorum. Belki geceleri olabilir. Çünkü gece denetleme yapılmıyor. Bekçilik, lokanta, kafe ne iş olursa yaparım.’‘

Sayıları milyonu aşan Suriyeli mültecilerin gelmesinden Mafdaq halkı pek memnun değil… Çünkü mülteciler gelmeden önce de şehirde zaten işsizlik ve fakirlik varmış. Bu sebeple şehirde Suriyelilerin çalışması yasak olmasına rağmen iş bulma konusunda büyük sıkıntılar bulunuyor.

Ürdünlü esnaf: ‘‘Suriyeliler her türlü işi daha ucuza yapmaya hazırlar.’‘

Ürdünlü fırıncı: ‘‘Önceden günlük 20 25 Dinar kazanırken şu anda ancak 10 Dinar kazanıyorum.’‘

Suriyelilerin gelmesiyle yaşanan ekonomik krizi Amman’da masaya yatırıyoruz. Mültecilerden sorumlu Devlet Bakanı, Suriyelilere çalışma izni verilmesiyle ilgili bir kanun üzerinde çalıştıklarını, maaş alımı ve vergi ödemesiyle ilgili pürüzler giderilirse ekonomiye az da olsa yarar sağlayabileceğini söylüyor.

Ancak en büyük sorun uluslararası yardımların azlığı…

Imad Fakhoury, Uluslararası Yardım ve Mültecilerden Sorumlu Devlet Bakanı: ‘‘Yardımların azlığı bizleri düşündürüyor. Bu sebeple mülteci kampının kapılarını açık bırakmak ve Suriyeli mültecilerin Ürdün’e olan entegrasyon sürecini hızlandırmamız gerekiyor. Bir de farklı açıdan düşünün. Bu mültecilere Avrupa ülkelerinde bakmak, 4 5 kat daha fazla maliyet gerektiriyor. Ancak Suriyeliler komşu ülkelerde kalır ve bize dışarıdan maddi yardım gelirse, bu insanlar ülkelerine daha yakın bir yerde kalmış olurlar ve ellerine fırsat geçtiği zaman Suriye’nin yapılanmasına yardım edebilirler.’‘

Suriyeliler, ülkelerine dönme umudunu hala taşıyor. Ancak bu bekleyiş uzun süreceğe benziyor.

Burada Ürdün’de, hayatlarını bir nebze olsun yeniden kurma şansına sahipler.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

"Bu küresel bir savaş, III. Dünya Savaşı"

Görünmez işçiler: Düşük ücretlerle Avrupa çiftliklerinde sömürülen ve tehlikeye atılan insanlar

İklim değişikliği, hava kirliliği ve ekonomik zorluk üçgeninde Polonya