OPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkeleri ürettikleri ham petrol miktarını artırmamak konusunda anlaşmak amacıyla geçen Pazar günü Katar’da buluşturan
REKLAMOPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkeleri ürettikleri ham petrol miktarını artırmamak konusunda anlaşmak amacıyla geçen Pazar günü Katar’da buluşturan toplantı sonuçsuz kaldı. Londra’dan, enerji piyasası uzmanı konuğumuz Spencer Welch ile bu gelişmenin muhtemel sonuçlarını konuşacağız.
Natalia Marshalkovich, euronews: Petrol üreticileri neden anlaşamadılar? İran’ı ikna edebilecekler mi?
Spencer Welch, IHS Enerji, Londra: Bu kesinlikle İran olmadan çok zor. Son dakikaya kadar İran’ın burada olup olmayacağı, diğerlerinin uzlaşmaya varıp varmayacağı belirsizliğini koruyordu. Ancak Suudi Arabistan en başından İran da aynı kararı almadığı müddetçe, üretim seviyesini dondurmayı kabul etmeyeceğini açıklamıştı.
euronews: Piyasadan gelen ilk tepkiyi gördük. Orta vadede bunun küresel petrol piyasasına etkisi nasıl olacak?
Spencer Welch, IHS Enerji, Londra: Dünkü Doha toplantısının etkisiyle fiyatlar bu sabah saatlerinde varil başına 2 dolar kadar düştü.
Aslında fiyatlar bu miktardan daha fazla gerileyecekti ancak Kuveyt’te üretim sorunu söz konusu. Bunun olumlu bir etkisi oldu. Ancak bu bile 2 dolarlık düşüşe mani olamadı. Fiyatlar, önümüzdeki iki ayda, yılın ikinci yarısına doğru, piyasa daha doğal yOllarla arz-talep yönlü bir dengeye kavuşana kadar daha da düşecek.
euronews: Haziran’da yapılacak bir sonraki OPEC toplantısından ne bekleyebiliriz? Üretimi dondurabilir hatta kısabilirler mi?
Spencer Welch, IHS Enerji, Londra: Bence, dünkü toplantı bize gösterdi ki İran kendisine uygulanan uluslararası yaptırımların uygulanmasından önceki üretim seviyesine çıkana kadar ki bu da 2010 yılı itibariyle ürettiği günlük 4 milyon varil petrol demek, İran bu düzeyi yakalayana kadar, burada istikrar sağlayana kadar herhangi bir anlaşma olmayacak.
Bu da hayli zaman alacak. Bence, Haziran’daki OPEC toplantısında bir ilerleme olası değil. Çünkü, Haziran’da İran hala, pazar payına ulaşma çabasını sürdürüyor durumda olacak. Suudi Arabistan da bu yüzden bir anlaşmaya yanaşmayacak.
Şimdi herhangi bir anlaşmaya varılması için İran’ın üretim kapasitesini istediği düzeye çıkarması için bir zaman gerekli.
O zaman geçene kadar piyasanın arz- talep dengesi yoluyla bir iyileşmeye kavuşması muhtemel.
euronews: Piyasa kendi dengesini ne zaman bulur?
Spencer Welch, IHS Enerji, Londra: 2016’nın ikinci yarısında olacağını düşünüyoruz. Şu anda söylediğiniz gibi piyasada arz fazlası var. Fakat üretim geriliyor. Özellikle de Amerika Birleşik Devletleri’nde.
Geçen yıl zirveye çıkan üretim, günlük yarım milyon varilden fazla geriledi.Bu düşük petrol fiyatları yüzünden böyle oldu. Talep artıyor, arz ise düşüyor. Talebin bu durumda artması, piyasanın denge pozisyonuna ilerlemesini sağlıyor. Yeniden denge durumuna bu yılın ikinci yarısında geçeceğini umuyoruz.