Macaristan hükumeti: Üç çocuk yap, devlet yardımı al!

Macaristan hükumeti: Üç çocuk yap, devlet yardımı al!
By EuronewsKEREM ÇONGAR
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button
Aşağıda yerleştirilen video haber linkini kopyalayın/yapıştırınCopy to clipboardCopied

Insiders bu hafta Macaristan'da üç çocuk yapan ailelere verilen 10 milyon Forint (32 bin Euro) devlet desteğini konu alıyor.

Bu sandalyelerin çoğu boş…

Öttömös’teki okul tehdit altında…

Şu anda Macaristan’ın kırsal bölgesindeki bir kasabadayız.

Buradaki nüfus, ciddi şekilde düşüş gösterdi.

Doğum oranı çok düşük. Haliyle öğrencilerin sayısı da düşmüş.

Eğitim bu küçük derslikte devam ediyor. Öğretmen Marta birinci ve üçüncü sınıfları birlikte okutuyor.

Öttömös’teki okulun kapanmaması için Katolik kilisesi devreye girdi.

1960’lı yıllarda bu kasabada bin 400 kişi yaşarken, şimdi bu rakam yarıya düştü. Kasabanın belediye başkanı bizi Öttömöslü çocuklarla tatlı yemeye davet ediyor. 2005 yılında bu okul kantininde 104 çocuk yemek yiyordu. Şimdi bu sayı 50’nin altına düştü.

Istvan Dobo, Öttömös Belediye Başkanı: ‘‘Çocukluk günlerimi hatırlıyorum. 20 sene önce bu okulun her sınıfında en az 10 öğrenci bulunurdu. Şimdiyse ortalama altı yedi kişi var. Bunun yanında bazı sınıflarda birkaç tane çocuk ders görüyor. Kimi sınıflardaysa durum çok kötü. Çünkü hiç öğrencisi olmayan derslikler bulunuyor.’‘

Bu sorun giderek daha da büyüyecek. Çünkü 11 çocuk daha, yakın bir zamanda okulu bırakıyor. İlk okul birinci sınıfa seneye sadece üç çocuk başlayacak.

Öğretmen Emese de karma sınıflardan sorumlu. O ikinci ve dördüncü sınıfları birlikte okutuyor. Acaba bu durumla başa çıkmak için ona göre ne yapılmalı?

Emese Ördögne Illes, Öğretmen, Öttömös: ‘‘Karma sınıfların en önemli avantajı çocukların kendi kendilerine öğrenmeye alışkın olmaları. Diğer tekli sınıflarda öğrencilerin daha fazla yardıma ihtiyacı oluyor. Bireysel çalışmaya alışık değiller. Ancak diğer karma sınıftaki öğrenciler henüz küçük yaşta bile öğrenmeye hazırlar.’‘

Böylesine güzel bir ülkeyi genç nüfus terk ediyor ve ailelerin sadece bir kısmı çocuk yapıyor. Macaristan’ın köyleri giderek tenhalaşıyor. Daha iyi maaş ya da ailelere verilen bazı sosyal haklar bu durumu değiştirebilir mi?

Macaristan’ın güneyinde bulunan Szeged şehrine gidiyoruz. Burada Guta ailesiyle buluşacağız. Ortalama bir gelire sahip ailede iki çocuk bulunuyor. Baba orduda görevli. Anneyse üniversitede çalışıyor. Bu aile devletin yeni başlattığı destek fonundan yararlanan ilk kişiler olmuşlar.

euronews: ‘‘Şimdi bu aile üçüncü çocuk için devletten 10 milyon Forint destek alacak. Şimdi onlarla bu konuyu konuşacağız.’‘

10 milyon Forint yaklaşık 32 bin Euro’ya tekabül ediyor. Macaristan’da ortalama bir aile gelirinin aylık 800 Euro olduğunu varsayarsak bu rakam oldukça yüksek. Bu fondan yararlanan orta gelirli aileler bu parayla rahatlıkla bir ev alabilir.

Guta ailesi şu anda 60 metre kare bir evde yaşıyor. Üçüncü çocuk burayı epey sıkıştırmış. Baba Gabor biraz daha fazla kazanabilmek için Afganistan’daki bir göreve gitmeyi kabul etmiş. Devletin verdiği bu yeni fon evde hareketliliğe sebep olmuş ve belki de Guta ailesinin hayatını değiştirecek.

Erzsebet Gutane Nagy, Üç çocuklu Macar anne: ‘‘Hayalimiz, bahçesi olan bir ev satın almak ve diğer hayalimiz de üçüncü çocuğumuzun olması… Devletin verdiği bu yeni aile fonu desteği sayesinde hayallerimizi gerçeğe dönüştürüp üçüncü kez anne olmak istiyorum.’‘

‘‘İlgili link’‘:http://bbj.hu/politics/government-details-home-purchase-subsidies-in-decrees_111414

Hükumetin fikri çok açık. Daha fazla çocuk yapın ve parayı alın. Çocuk yapmayı düşünen çiftler eğer evlilerse bu destekten yararlanabiliyor. Bu fondan yararlanmak isteyen aileler iki sene içerisinde ilk çocuklarını, sekiz sene sonra ikinci ve on sene sonra da üçüncü çocuklarını yapmak zorundalar.

euronews: ‘‘Tam olarak ne yapmanız gerekiyor?’‘

Erzsebet Gutane Nagy, Üç çocuklu Macar anne: ‘‘Konuyla ilgili bazı şartları yerine getirmek gerekli. Öncelikle evin arsasını kendi imkanlarımızla almalıyız. Çalışma ortamımızın olması gerekiyor ve son olarak da güvenlik sistemine uzun vadede katkı sağlamalıyız.’‘

Şimdi Budapeşte’ye gidiyoruz.

Aile kurulmasıyla ilgili yapılan çalışmalarda çocuk bakım odasının olması şu anda hükumette olan Fidesz Parti’si için en önemli etmenlerden birisi… Bu bağlamda ailelere her sene bir milyar Dolar yardım yapılıyor. Bu yeni üçüncü çocuk fonu içinse devlet her sene yarım milyar Euro yardım yapıyor.

euronews: ‘‘Kulağa çok çılgınca geliyor. Üçüncü çocuk için 32 bin Euro… Acaba bu yasa siyasi emeller için mi kabul edildi? Başbakan Orban ailelere neden bu kadar fazla para veriyor? Şimdi bu konuyu biraz daha araştıracağız.’‘

Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Katalin Novak ile randevumuz var. Kendisi, ailelerin uymak zorunda olduğu şartların yumuşatılması gerektiğini belirtiyor. Avrupa Birliği’ndeki diğer ülkelere kıyasla Macaristan’da altıdan az çocuğu olan annelerin, işsizlik oranı daha yüksek. Bayan Novak, üç çocuk uygulamasının bu durumu değiştirmeyeceğini belirtiyor.

euronews: ‘‘Hükumet Macar ailelerin en az üç çocuk yapmasını istiyor. Nüfus konusunda asıl sorun nedir ve sizce bu nasıl çözülür?’‘

Katalin Novak, Aileden Sorumlu Devlet Bakanı: ‘‘Tam 34 yıldır nüfusumuz azalıyor. Bu sorunun çözümü bize göre ülkemize göçmen almak değil. Sahip olduğumuz kaynakları kullanmalı ve bunlara yoğunlaşmalıyız. Aile desteği için yıllık milli gelirimizin yüzde dördünü harcıyoruz. Bu rakam İktisadi Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün 2.55 ortalamasından çok daha fazla.’‘

Üç çocuk ve ev yardımı kısaca CSOK diye biliniyor. Bu kelime Macarca öpücük demek. Peki hükumetin bu yardım öpücüğünden kimler yararlanabilecek? İşsizler ve fakirler değil… Bu yardımdan orta ve yüksek gelirli aileler yararlanabilecek. Siyasi köşe yazarı Peter Kreko ile konuşuyoruz.

euronews: ‘‘Hükumet göçmen kabul etmiyor ancak Macar bebekler istiyor. Bunu nasıl açıklarsınız?’‘

Peter Kreko, Siyasi Analiz Uzmanı: ‘‘Siyasi bağlamda bu sorunun en güzel cevabı, hükumetin çekirdek seçmenini mutlu etmek istemesi… Bence bu çok akıllıca bir yaklaşım. Ancak ülke nüfusu açısından düşünürsek bu uygulamanın mevcut sorunu çözmek için yeterli olmadığını düşünüyorum.’‘

Şimdi bu durumu maddi açıdan inceleyeceğiz.

Bu insanlar emlak piyasasını adeta alt üst ediyor. Macaristan’daki en büyük emlakçı listesine sahip firma bu yeni yasayla ilgili sıkı çalışıyor. Ülkede bu konudaki en önemli uzmanlardan biri Peter Gergely ile konuşuyoruz.

euronews: ‘‘Üçüncü çocuk için 32 bin Euro destek vermenin ekonomiye olan katkısı nedir?’‘

Peter Gergely, Ekonomi Uzmanı: ‘‘Bu durumun olumsuz etkileri azımsanmamalı. Çünkü üç çocuğunuz yoksa ev almak için en yüksek parayı ödemek zorundasınız. Emlak fiyatları bu yasadan sonra bir gecede yüzde 10-20 arası yükseldi. Bu durum, devlet desteği almayan aileler için büyük bir sorun.’‘

Budapeşte’de bulunan o eski muhteşem binalardan birine giriyoruz. Macaristan sosyal medyasına yön veren Zsuzsanna Simon adındaki genç sanatçıyla buluşacağız.

Bu genç fotoğrafçı, Orban Hükumetinin aldığı bu popülist devlet desteğine karşı olduğunu belirtiyor.

Kendisi bu yasayı şöyle protesto ediyor. Çıplak göbeği üzerine kırmızı kalemle şöyle bir slogan yazıyor: ‘Hükumet değişmediği sürece doğum yapmayacağım.’ Zsuzsanna bu mesajını sosyal medyada paylaşıyor.

Ona destek veren kadınlar da bu sloganı paylaşıyormuş. Zsuzsanna üzerinde çalıştığı fotoğraflarla yakında Budapeşte’de bir sergi açacakmış.

euronews: ‘‘Bu yasayı niçin protesto ediyorsun?’‘

Zsuzsanna Simon, Fotoğraf Sanatçısı: ‘‘İnsanlar bu aşağılayıcı yasanın farkında olmalı. Kimse kaç tane çocuk yapacağıma karışamaz. Siyasiler neden bu işe burnunu sokuyor? Biz koyun, onlar da çoban değil. Kaç çocuk yapacağımla ilgili bir yasanın olmaması gerekiyor.’‘

euronews: ‘‘Ne tarz tepkiler aldınız?’‘

Zsuzsanna Simon, Fotoğraf Sanatçısı: ‘‘Hem olumlu hem de olumsuz birçok eleştiri aldık. Ancak daha çok olumsuz aldık. Bizi şaşırtan bir sürü fotoğraf aldık. Ayrıca hakaretle dolu birçok elektronik posta… Örneğin biri şöyle yazmıştı: ‘Senin gibi biri zaten asla çocuk yapmamalı.’

Çocuk yapmak için para kazanmak? İyi ya da kötü? Zor durumda olan aileler için bu önemli bir yardım. Ancak bu anlaşmayı yapan aileler için bazı riskler de var. Hükumetin mesajı çok açık. Üç çocuk yap. Ya da parayı iade et.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Yunan nüfusu hızla yaşlanıyor

Avrupa'nın saatli bombası: Nüfus azalışı

Görünmez işçiler: Düşük ücretlerle Avrupa çiftliklerinde sömürülen ve tehlikeye atılan insanlar