Ukrayna'nın buz gibi çatışma ortamında kışı geçirmek

REKLAM

Doğu Ukrayna’da savaş devam ediyor. Sadece bu yıl hükümet kontrolündeki alanla ayrılıkçıların kontrolündeki alan arasında yer alan kırmızı bölgede 400’ün üzerinde sivil hayatını kaybetti veya yaralandı.

Ateşkes kararına rağmen Pervomaiske köyünde bomba seslerinin duyulmadığı tek bir gün geçmiyor.

Tıpkı, 80 yaşındaki Evdokia’nın evinde olduğu gibi. Evdokia, 42 yıldır burada yaşıyor. Cepheye sadece birkaç kilometre mesafedeki evi çatışmanın başından bu yana 2 kez bombalanmış. En son evinin yanındaki yola düşen bomba evin 3 camını kırmış.

Evdokia tavanı hasar gören evde iki yıldır bu şekilde yaşıyor. Avrupa Birliği’nin finanse ettiği sivil toplum kuruluşu People in Need, bu yıl köyde 40 evle birlikte Evdokia’nın evini de tamir ediyor.

People İn Need Örgütü’nün barınak programı yöneticisi Sergey Saenko yaptıkları yardımları, “Bazı durumlarda malzeme yardımı yapıyoruz. İnsanlar gerekli malzemeleri kendileri alabilsin diye para yardımı da yapıyoruz. Genelde cepheye yakın oturan insanlar en korunmasız, en çok yardıma muhtaç olanlar. Bu nedenle tamiratı kendileri yapamıyorlar. Biz de tamiratları yapmaları için yerel bir işçi grubuyla anlaşıp, ücretlerini ödüyor ve tamiratta kullanacakları malzemeyi tedarik ediyoruz.” ifadeleriyle anlatıyor.

Köy 2014 yılından bu yana ikiye bölünmüş durumda. Ama Evdokia’nın komşuları yavaş yavaş geri dönmeye başladı.

Bugün çoğunluğu yaşlı ve işsizlerden oluşan yaklaşık 1500 kişi boş, hayalet evleri tamir ediyor, yeniden inşa ediyor.

Ancak bölge, çatışmaların başında döşenen mayınlardan temizlenmiş değil.

Evodokia içinde bulundukları durumu şöyle tasvir ediyor:

“Savaş devam ediyor. Bazen köyümüz gün içinde bombalanıyor. Kim nerden bombalıyor, kimse bir şey anlamıyor. Kolay değil. Gece çöktüğünde daha da korkutucu hale geliyor.”

Pervomaiske Köyü’nden güneye Donetsk’e doğru ilerliyoruz. Marinka şehri, en şiddetli çatışmların yaşandığı temas hattında yer alıyor.

Sürekli bombardıman altındaki Marinka sakinlerinin 2014 yılından bu yana doğalgaza erişimi yok. Kışlar burada çok zor geçiyor.

People in Need’den barınak programının yöneticisi Andrew Meyer burada örgüt olarak yaptıkları işleri “Şu anda elimizde acilen yardıma ihtiyacı olan 250 ailelik bir liste var. Bu insanlar için kalıcı çözümler üretmenin yollarından birinin evleri kışa hazırlamak olduğuna karar verdik. Evlere soba kuruyor, kış boyu ihtiyaçları olan yakıt ve odunu tedarik ediyoruz.” diyerek anlatıyor.

Çek sivil toplum örgütü, Marinka’da yardıma ihtiyacı olan insanların yarısına ulaşmayı başardı. Vitaly’nin ailesi gibi yaklaşık 125 aileye kışı geçirmelerine yetecek olan 6 metreküp odun dağıtıldı.

Sivil toplum örgütleri bölgedeki insani durumun kötüye gittiğini belirtiyor. Çatışmaların başında evlerini terkedenler geri geliyor ama yaşamlarını sürdürmek için gerekli düzenli bir gelirleri yok. Avrupa Birliği İnsani yardım kuruluşundan Mathias durumun sınırın öte tarafındakiler için daha da kötü olduğunu belirtiyor:

“Son bir buçuk yılda çatışma temas hattı sabitleşti. Ama sivil toplum örgütleri olarak hükümet kontrolündeki bölgelere erişebiliyor, insanlara yardımı sağlayabiliyoruz. Ayrılıkçıların kontrolündeki bölgelerde yaşayan insanlara ulaşmak çok daha zor.”

Bölge insanlarına kışı geçirmeleri için barınak tamiri ve yakıt yardımında bulunan People in Need Sivil Toplum Örgütü, bölgedeki insanların geçen seneye oranla yiyeceklere erişiminin de 2 kat zorlaştığına da dikkat çekiyor.