Uruguay geçtiğimiz yaz itibari ile dünyada esrarın üretimini, dağıtımını ve satışını yasa ile serbest bırakan ilk ülke oldu. Esrar eczanelerde satılmaya başlandı.
REKLAMGüney Amerika ülkesi olan Uruguay’ın başkenti Montevideo’da bir eczanedeyiz. Uruguay, esrarın üretimi, dağıtımı ve satışı yasalarla serbest bırakılan dünyada tek ülke. Yaklaşık 3 buçuk milyon nüfuslu Uruguay’da marihuana tüketimi zaten serbestti ancak yetiştirmek ve satmak yasaktı. Yasa 2013 yılında kabul edildi ve bu yazdan itibaren uygulamaya konuldu.
Esrar kullanımının serbest olduğu ülkeler mevcut, ancak uyuşturucu bitkisinin üretiminden satışına ve tüketimine uzanan zinciri tamamen yasallaştıran ilk ülke Uruguay oldu.
Eczaneden esrar alan Federico isimli bir esrar kullanıcısı yeni durum hakkında şunları söyledi:
“Satışların eczanelerde başlamasından beri sistemin daha iyi işlediği düşüncesindeyim. Tek sorun esrar satan eczanelerin az olması. Esrar satanların önünde ise uzun kuyruklar oluşuyor. Bunun haricinde her şey yolunda.”
Şimdilik Montevideo’daki 16 eczane hükumetin kontrolünde esrar satışı yapıyor. 10 gramlık paketlerde satılan esrarın gramı 1.30 dolar, herkesin haftalık 10 gram satın alma hakkı bulunuyor.
Ülkede, esrar almak isteyen bir kişi 18 yaşını geçmiş ve Ulusal Esrar Yönetmeliği ve Denetimi Enstitüsü veri tabanına kayıt yaptırmış olmak zorunda.
Tüketicilerin tüm bilgileri ve alışveriş geçmişleri parmak izi okuyucusu ile kayıt altına alınıyor.
Bir başka tüketici yeni sistemin avantajlı olduğunu savunuyor:
“Esrarı eczaneden aldığımızda KDV’sini de ödüyoruz. Bu sistem bu şekilde devam edecek. Esrar satışının yasal hale gelmesi ve diğer ürünler gibi satın alınması çok iyi oldu.”
Düzenleyici projenin temelini eczane satışları oluşturuyor. Devlet bu sayede, yıllık 40 milyon Dolar değerindeki yasadışı uyuşturucu pazarını kontrol altına almayı hedefliyor.
Tüketicilere “hükümet üretimi” damgalı esrar sağlamak için, özel üreticiler yılda 4 ton esrar çiçeği üretecek.
Esrar Yönetmeliği ve Denetimi Enstitüsü yetkilileri eczanelerdeki kontrollü satışların umut verici olduğunu belirtiyor. Düzenli esrar kullanıcılarının yaklaşık yüzde 20’si tüketici sistemine kayıt yaptırmış.
Enstitü direktörü Diego Oliveira’ya göre bu şu anlama geliyor:
“Bunun anlamı artık esrar tüketicileri yasadışı pazarlara yönelmeyecek. Esrar almak için kullanılan para karaborsaya akmayacak. Bu durum hiç şüphe yok ki uyuşturucu kartellerini de sınırlayacak. Yani en azından esrar söz konusu ise. Fakat kesin konuşmak için henüz erken. Verileri değerlendirmeli ve düzenlemeyi daha iyi hale getirmek için yapılması gerekenleri tespit etmeliyiz.”
Öte yandan esrar satışını serbest bırakan düzenlemeyi eleştirenler bunun daha fazla sayıda insanı sağlık sorunları yaşamaya ve başka uyuşturucu maddelere açık hale getireceğini söylüyor.
Ülke nüfusunun çoğunluğu düzenlemeye karşı. Düzenlemenin kabul edildiği 2013 yılında halkın yüzde 61’i bugün ise yüzde 54’ü yasanın aleyhinde.
Esrar denetiminde çok sayıda araştırma yapmış bir akademisyen olarak Rosario Queirolo’nun görüşüne başvurduk.
“Hükumet şu 3 hedefe ulaşabilirse düzenleme başarılı olmuş sayılır. Bir, kullanıcıların suç oranı düşerse, iki, kamu sağlığı amacıyla daha kaliteli madde üretimi, ve üç, esrar piyasasını uyuşturucu mafyasının elinden çekip kamu güvenliğinde seviye yükselir ve böylece şiddet oranı azalırsa. Eğer hükumet bu üç alanda sonuç elde etmeyi başarırsa, bu düzenleyici projeye daha fazla Uruguaylı’nın destek olacağına inanıyorum.”
REKLAMDüzenlemenin bir diğer yönü ise esrar üretiminde bireyler evlerinde yılda altı kök, oluşturulan kulüpler ise yılda 99 kök esrar yetiştirebilecek.
Sadece kendi tüketimi için evinde esrar yetiştiren Martin ile konuştuk:
“Kendim yetiştirmemin en büyük avantajı otun nasıl yetiştiğini ve sonra ne içtiğimi bilmiş olmam. Tohumları kendim seçebiliyorum. Hangi kalitede ve cinste istersem onu yetiştiriyorum. Neyi içtiğimi bilmeyi seviyorum. Bürokrasiye takılmadan, kimseye bağımlı olmadan tamamen bağımsız, özellikle de uyuşturucu kartellerine bulaşmadan istediğim an istediğim şeyi içmekten dolayı çok memnunum.”
Euronews muhabiri Pierre Morel Montevideo’dan bildiryor:
“Eczanelerde esrar satışının yasal hale gelmesinden 6 ay sonra Uruguaylılar bu düzenlemeye daha olumlu bakmaya başladı. Başkan José Mujica tarafından başlatılan düzenleme süreci mevcut Tabaré Vazquez hükümetinin önceliği değil. Yine de, dünyada tek olan bu sistem iyi bir başlangıç yapmış görünüyor. Bugün 18 bin kişi Uruguay hükümeti tarafından satılan esrarı satın alıyor.”
REKLAM