Beş Yıldız Hareketi'nin lideri İtalya'nın en genç başbakanı olma yolunda.
REKLAMLuigi Di Maio, İtalya siyaset arenasını sarsan popülist parti Beş Yıldız Hareketi içinden bir yıldız gibi parlayarak çıktı. 31 yaşındaki genç siyasetçi henüz 5 yıl önce üniversiteli işsiz konumundayken şimdi ülkenin en kuvvetli başbakan adaylarından biri oluverdi.
Ülkenin düzen karşıtı en popüler partisinin başına geçen Di Maio’nun yükselişi, Beş Yıldız Hareketi gibi çok hızlı oldu.
Di Maio henüz öğrenci iken, İtalyanların uzun süren ekonomik krizle artan hayal kırıklıklarını dile getiren ya da daha çok haykıran bir komedyen, Beppe Grillo’nun liderliğindeki protesto hareketine katıldı. Grillo, parlamento için hiçbir zaman seçimlere girmedi, ancak hareketi tam teşekküllü bir partiye dönüştürmek için çok çalıştı. Ve bunun bir şaka olmadığı bugün belli oldu.
2013’te Di Maio Beş Yıldız Hareketi’nden başbakanlık adaylığını ilan etti. Kazanamadı ancak parlamentoda milletvekili oldu.
İtalyan Meclisi’nde bugüne kadar seçilen en genç Meclis Başkanı Yardımcısı unvanını kazandı.
Di Maio’nun biyografisini kaleme alan Gazeteci Paolo Picone mikrofonlarımıza konuştu:
“Seneca’dan bir alıntı ile kitabıma başlıyorum. Şans diye bir şey yok. Yetenek fırsatla buluştuğunda her şey mümkün.”
Genç siyasetçi Di Maio’ya yapılan siyasi linç kampanyaları kendi memleketinden yerel gazeteci Paolo Picone tarafından bir kitapta kronikleştirildi.
Paolo Picone:
“Özellikle de derecesi olmadığından ona saldırıyorlar. Onun için şeytanın avukatı olmak istemiyorum, ancak bugünün eğitim bakanının derecesi yoksa, sağlık bakanımızın derecesi yoksa … neden Luigi Di Maio Başbakan olmak için bir dereceye sahip olmalı? Yetkinlik kazanması için ona zaman tanıyın.”
Di Maio Napoli yakınlarındaki Pomigliano d’Arco şehrinde doğdu. Kent, şimdiye kadar İtalya’nın güneyinin en sanayileşmiş şehri olarak bilindi. Ancak Di Maio, seçimlerden sonra bir sonraki hükümeti yönetmek üzere başbakan seçilirse, İtalya’nın en genç başbakanının memleketi olarak ünlenecek.
Luigi Di Maio, beş yıl önce yapılan son ulusal seçimde, siyasette tecrübesi hiç olmadan sadece dürüstlük ve şeffaflık getirme sözü vererek parlamentoya seçilen 160 milletvekilden biriydi.
Ancak, Beş Yıldız Hareketi’nin eski iletişim direktörü Nicola Biondo’ya göre, bunların hiçbiri yerine getirilmedi:
“Okul müdürü olmayan veya sınıfta öğretmensiz öğrenciler gibi davrandılar. […] 2013 hükümeti, milletvekili harcamalarının geri ödenmesi, gündelik ödenekler, para üzerine yapılan basit tartışmalarla başlamıştı.”
Beş Yıldız Hareketi parlamenterleri, milletvekili maaşlarının yarısını küçük işletmelere yönelik bir fona bırakmaya söz vermişti. Fakat Şubat başında, bazılarının sözlerini tutmadığı ve maaşlarını kendi hesaplarında tuttukları anlaşıldı.
Nicola Biondo, sözlerin yerine getirilmediğinden yakınıyor:
“Acımasız bir ironi, çünkü bu hareket, sıfır maliyetli politika denilen muhteşem bir slogan ile doğdu. Ne yazık ki verilen sözler asla gerçeğe dönüşmedi.”
Beppe Grillo hareketin konuşan ağzı, Di Maio ise yüzü sayıldı. Hareketin beyni ise Gianroberto Casaleggio’ydu.
Milano’da küçük bir web danışmanlık firması sahibi Casaleggio, Grillo’ya açtığı blog sayfası üzerinden hareketi organize etti. Destekçilerinin bir veritabanını oluşturdu ve ülke çapında kampanyalar düzenledi. Casaleggio, nihai hayalinin, vatandaşların seçimlerde internet aracılığıyla oy kullanacağı bir doğrudan demokrasi olduğunu her yerde dile getirdi.
REKLAMHareketi eleştirenlerden ve Casaleggio’nun eski çalışanlarından Marco Canestrari, 2016’daki ölümünden bu yana Casaleggio’nun mirasının, şimdi hareketin içinde önemli görevde bulunan oğlu tarafından suistimal edildiğinden endişe ediyor:
“İnternet portalını yöneten, tüm verilere, Beş Yıldız Hareketi’nin içinde olan her şeye erişebilir. Bu kişiler belli ki Davide Casaleggio ve teknisyenleri. Yani bu verilere erişimi olan herkes. Bu durum yöneticileri teorik olarak hareketin siyasi faaliyetlerine katılmak isteyen herkese karşı otorite haline getirir. Yöneticiler parti içinde istediğini uygulatabileceği anlamına gelir. Çünkü kimin kime oy verdiğinin asla kontrol edilmediği beyan edilse de, teoride yapabilir. Herkesin oylarını içtenlikle ifade edemeyeceği bir ortamın oluştuğu barizdir. İyiydi veya kötüydü orası tartışılır ancak Gianroberto’ya onun orijinal fikrine ihanet edildi.”
Euronews muhabiri Claudio Lavanga Roma’da aktarıyor:
“Eleştirilere rağmen, Beş Yıldız Hareketi, seçim anketlerinde önde gidiyor. Daha da önemlisi İtalya’nın seçim sistemi tek partileri değil koalisyonları destekliyor. Dolayısıyla seçimlerden sonra hareket zor bir tercih ile karşı karşıya kalacak: Ya reddettikleri ve küçümsedikleri geleneksel partilerle anlaşmaya varacaklar ya da muhalefette kalacaklar.”