Türk Lirası 2018 yılında bu güne kadar ABD Doları karşısında yaklaşık yüzde 40 değer kaybetti. Peki bu konu hakkında Türkiyeli ekonomistler ne diyor?
REKLAMTürk Lirası(TL) 2018 yılı başından bu güne kadar ABD Doları karşısında yaklaşık yüzde 40 değer kaybetti. Türkiye'de tutuklu bulunan Amerikalı Rahip Brunson üzerinden yaşanan Washington-Ankara hattındaki gerilim ve karşılıklı açıklamalar sonucu Dolar karşısında 7,2 seviyesini görerek tarihi düşüş gösterdi. Peki bu konu hakkında Türkiyeli ekonomistler ne diyor ?
TL'nin en ucuz seviyesinden bile daha aşağıda
Ekonomist Haluk Börümcekçi, Dünya ve Türkiye'deki ekonomik gelişmelerden bahsettiği bülteninde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın ekonomi planı sonrası yaptığı değerlendirmelerde "Cuma günü kurların ulaştığı seviye kalıcı olursa reel kur endeksini 45 seviyesine indirecektir bu ise 1994 krizinde görülen ve tarihsel olarak TL'nin en ucuz seviyesinden bile aşağıda bir noktayı göstermektedir." dedi.
'Dünyaya meydan okumaya son verip faiz arttırın'
Bir başka ekonomist Atilla Yeşilada, Paraanaliz internet sitesine yazdığı yorumda TL'nin düşüşü karşısında hükümetin açıkladığı önlemlerle ilgili "Yanılmak isterim, ama bunların gittikçe yaygınlaşan paniği yatıştırmaya yeterli olacağı kanaatinde değilim." ifadelerini kullandı.
Yeşilada, dünyaya meydan okumaya son verilmesi gerektiğini söyleyerek, paniği yatıştıracak önlemler arasında ABD ile sorunları çözmek ve Merkez Bankası'nın faiz arttırımına gitmesi olduğunu yazdı. Yeşilada, "Rusya-İran-Çin eksenine kayarak macera arayacağınızı ima etmeyin. Başarılı olsanız dahi, paranın geldiği, ticaretin gittiği yer Batı." diyerek Mali Kuralı uygulama çağrısında bulundu.
Çözüm: Doğru ekonomi politikası ve dış politika
Öğretim üyesi, ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye'deki ekonomik gündemi kendi internet sitesinde yayınladığı "Spekülatif Atak" isimli yazısında değerlendirdi.
Eğilmez, "Dalgalı kur rejimi uygulayan bir ülkenin parasına karşı teorik olarak spekülatif atak olmaz. Çünkü her döviz talebinde kur değişir ve yeni bir denge düzeyine gelir." tespitinde bulundu. Ekonomist Eğilmez, "TL’ye karşı son dönemde ortaya çıkan atakların doğru tanımı “yerel paraya yönelik panik ataktır." dedi. Eğilmez çözüm önerisi olarak "Doğru ekonomi politikası ve dış politika" uygulanması gerektiğini belirtti.
Akademisyen Refet Gürkaynak ise uygulanan ekonomi politikalarını sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımıyla eleştirdi. Gürkaynak, Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak'ın ekonomi yaklaşım modeli ile ilgili "Koca memleketi batırıyor, insanları işlerinden, ekmeklerinden ediyor olmasalar dalga geçeceğim. Biri maliye bakanına mali kural nedir anlatsın. (Bu iktisat.) Başlamışken etkin merkez bankası ve etkili merkez bankası arasındaki farkı da anlatsın. (Bu Türkçe.) Ayıptır." paylaşımında bulundu.
Eleştirilerin yanı sıra bazı ekonomi uzmanları ise TL'nin düşüşünü frenlemek için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) aldığı kararları yerinde buldu.
Kararlar güven tesisi açısından önemli
DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Stratejisti Orkun Gödek, "Gerek BDDK gerekse TCMB'den gelen hamleleri bozulan algı yönetimini terse çevirmek açısından olumlu görüyorum. Swap işlemleri için atılan adım spekülatif eğilimin önüne geçmeyi amaçlıyor." dedi.
Herkesin TL likiditesinin kısılmasını beklediği dönemde ters hamle olduğuna işaret eden Gödek, "Benzer önlemler 2008 krizi sonrasında da devreye alınmıştı. Döviz likiditesi destekleme hamleleri de var. Her iki kurumumuzun açıkladığı kararlar tek başına süreci geriye çeviremez belki ama güven tesisi açısından önemli." diye konuştu.
Tedbirler kurda spekülatif atakları engelleyebilecektir
İş Portföy Makroekonomik Araştırma Bölüm Yönetmeni Hande Şekerci konuyla ilgili "BDDK ve Merkez Bankası tarafından alınan tedbirler kurda spekülatif atakları engelleyebilecektir." yorumunda bulundu. Şekerci, "Bugün itibarıyla piyasalardaki belirsizlikleri azaltma amacıyla BDDK ve Merkez Bankası'nın bazı önlemler açıkladığını anımsatan Şekerci, "3 Ağustos itibarıyla hesaplandığında swap işlemlerinin bankaların öz kaynaklarının yarısı olan 45,8 milyar doları aşamayacağı görülmektedir. Ancak dolar/TL kurunda yükseliş olduğunda öz kaynakların dolar karşılığı azaldığından, swap işlemlerinin üst limiti de azalacaktır." değerlendirmesini yaptı.
Alınan tedbirler kur üzerindeki baskıyı azaltabilir
İş Yatırım Menkul Değerler Araştırma Bölüm Yönetmeni Muammer Kömürcüoğlu, BDDK ve TCMB kararları için "Atılan adımlarla TL üzerindeki baskının azaltılması ve oluşabilecek likidite sıkıntısının azaltılması amaçlanıyor. BDDK tarafından açıklanan swap adımı ile birlikte değerlendirildiğinde söz konusu adımların kur üzerindeki baskıyı azaltabileceğini düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Bu haberler de ilginiz çekebilir:
Suudi Arabistan'dan Yemen'de sivillerin vurulduğu saldırıya soruşturma