Harvard Üniversitesi'nde uydu teleskop verilerini inceleyen bir ekip keşfedilen gezegenlerin kütleleri ile hacimsel çeperleri arasındaki ilişkiyi açıklayan bir model oluşturdu. Buna göre dünyadan iki ila dört kat arası büyük her üç gezegenden birinde su var.
REKLAMNASA yekilileri Ay'ın güneş görmeyen güney ve kuzey kutbunda buzlanmaya rastladıklarını açıklaması tüm dünyada gündem olurken yeni bir çalışma suyun galaksimizde sanıldığından çok daha bulunabilir bir element olduğunu ileri sürdü.
Harvard Üniversitesi'nde uydu teleskop verilerini inceleyen bir ekip keşfedilen gezegenlerin kütleleri ile hacimsel çeperleri arasındaki ilişkiyi açıklayan bir model oluşturdu. Buna göre dünyadan iki ila dört kat arası büyük her üç gezegenden birinde su var.
Su nadir bir element değil
Bu yeni çalışmaya göre Samanyolu Galaksisi içerisinde düşünüldüğünden çok daha fazla sayıda gezegende su bulunuyor. Araştırmaya göre gezegenlerin su muhteva etmesi oldukça sıradan bir durum.
Araştırma sonuçlarında Dünya'dan iki kat ile dört kat arası büyük gezegenler kategorisinde -ki bunlara 'orta büyüklükte gezegenler' deniyor- büyük miktarlarda su bulunmasının oldukça normal ve sık rastalanabilecek bir durum olduğu ileri sürülüyor.
Büyük miktardaki suyun bazı gezegenlerde gezegen kütle ağırlığının yüzde 50'sini oluşturabileceği belirtiliyor. Dünyamızdaki suyun tüm ağırlığa oranının yalnızca yüzde 0.02 olduğu düşünülürse galakside gerçek anlamda 'Su Dünyaları' var demek yalnış olmaz.
Her üç gezegenden birinde su var
Space.com'a konuşan Harvard Üniversitesi Gezegen Bilimcisi Doktor Li Zeng ekibi ile NASA'nın gezegen avcısı Kepler uzay teleskopundan elde edilen veriler üzerinde çalışan bir bilim adamı. Zeng verilere göre dünyadan büyük gezegenlerin yüzde 35'inde yüksek miktarda su olması gerektiğini ifade ediyor. Bu, orta büyüklükteki her üç gezegenden birinde su bulunuyor demek.
NASA'nın Kepler ve Avrupa Uzay Ajansı'nın Gaia uzay teleskopları şimdiye kadar toplamda 3 bin 800 gezegen keşfetti. Araştırmacılar keşfedilen gezegenlerden elde edilen verilerle gezegenlerin kütlesi ile hacimsel çeperi arasındaki ilişkiye ışık tutacak bir model geliştirdiler. Zeng modelin ne işe yaradığını anlatıyor:
"Bu modelin önemi bize üzerinde çalıştığımız gezegenin kompozisyonunun bilinen diğer verileriyle ilişkisini açıklayabiliyor olması. Yüksek miktarda suya sahip olan gezegenler her zaman dünya gibi bu suyu yüzeylerinde barındırmıyorlar. Bazılarının yüzeyinde hiç su yok ama alt katmanlarda devasa okyanuslar var."
Yüzeyden çok ara katmanlarda su bulunuyor
Yüzey sıcaklıkları 200-500 derece arası olan ancak çekirdekleri tamamen donuk vaziyette bulunan gezegenlerin ara katmanlarında tamamen soğuyup yüksek basınçlı buz kayalarına dönüşmeden önce sıvı halde su bulunabildiği aktarılıyor. Bu ve başka farklı şekillerde suyun sanılandan çok daha fazla gezegende yer aldığı ile ilgili çalışma birkaç gün önce ABD'nin Boston şehrindeki bilim dünyasında son derece saygın bir yeri olan Goldschimdt Jeokimya Konferansı'nın yıllık toplantısında açıklandı.
Bahsi geçen modellemeye göre Dünya'nın 1.5 katı ve daha küçük olan gezegenler genellikle kayalık ve kurak oluyor. İki kat ila dört katı büyüklüğündeki gezegenler ise önemli oranda sulu gezegenler olabiliyor. Bu kategoriden daha büyük gezegenler ise gaz devler olarak adlandırılıyor ve kütlelerinin büyük kısmı gaz halinde bulunuyor. Güneş sistemindeki Neptün, Uranüs, Satürn ve Jüpiter bunlara örnek teşkil ediyor.
Yeni enstrümanlar ile daha fazla veri toplanacak
Nisan 2018'de uzaya fırlatılmış olan NASA'nın yeni uydusu TESS'in çok daha fazla sayıda ve daha fazla veri ile gezegen keşfetmesi bekleniyor.
Aynı zamanda 2021 yılında Hubble'ın yerini alacak olan NASA'nın 9 milyar dolarlık yeni uzay teleskopu James Webb sayesinde de keşfedilen gezegenlerin atmosferlerini çok daha detaylı şekilde incelenebilecek.