Brexit ile ilgili taslak metne karşı çıkan İngiliz bakan ve hükümet yetkilileri istifalarını duyururken, kabinede yer almayan Muhafazakar milletvekilleri May'in parti liderliğini sorgulamaya başladı ve parti içi güven oylaması ihtimali konuşulur olur.
REKLAMBrexit'e dair Avrupa Birliği ile vardığı ön anlaşma İngiliz Başbakan Theresa May'in parti lideri olarak koltuğunu salladı.
Taslak metne karşı çıkan bakan ve hükümet yetkilileri sırayla istifalarını duyururken, kabinede yer almayan ve ön anlaşmadan hoşnut olmayan Muhafazakar milletvekilleri May'in parti liderliğini sorgulamaya başladı ve parti içi güven oylaması ihtimali konuşulur olur.
May'in kendi partisinin desteğini kaybetmesi başbakanlığının da riske girmesi anlamına geliyor.
İngiltere'de parti içi güven oylaması nasıl işliyor?
Oylama yapılabilmesi için koşullar ne?
May hükümeti için güven oylaması yapılması için iktidardaki Muhafazakar Parti'nin hükümette yer almayan milletvekillerinden en az yüzde 15'inin parti komitesine dilekçe vermesi gerekiyor.
Dolayısıyla, güven oylaması için 315 Muhafazakar vekilden 48'inin bu çağrıda bulunması yeterli olacak.
May için güven oylaması ne kadar olası?
Avrupa Birliği'ne şüpheyle yaklaşan bazı milletvekilleri, ön anlaşma metnini protesto etmek için çoktan dilekçe verdiklerini duyurdu. Metnin açıklanmasından sonra itiraz sesleri daha yüksek sesle duyulurken, hükümet bakanların istifasıyla sarsıldı.
Özellikle Brexit Bakanı Dominic Raab'ın görevi bırakması May'in eliniz zayıflatırken güven oylaması ihtimalini artırdı.
Ne kadar dilekçe toplandığı gizli tutuluyor. Rakamları sadece 1922 Komitesi Başkanı Graham Brady biliyor.
Sonuca göre iki senaryo
May'ın koltuğunu koruması için kendi partisinin salt çoğunluğundan güven oyu alması gerekiyor.
158 vekilin desteğini alması halinde May bayrağı taşımaya devam edecek ve 12 ay boyunca aleyhine güven oylaması yapılayacak.
Aksi halde istifa etmesi gerekecek ve parti liderliği için aday olamayacak.
Ne kadar sürede oylamaya gidilebilir?
Bu sorunun cevabı: Hemen.
Parti içi güven oylamasının tarihini 1922 Komitesi belirliyor ve belirli bir bekleme süresi yok.
Muhafazakarlar içinde son güven oylaması 2003 yolunda, parti ana muhalefetteyken yapılmıştı.
Komite başkanının yeterli dilekçeye ulaştığını duyurmasından bir gün sonra oylamaya gidilmişti.
May kaybederse...
May'in kaybetmesi durumda yerini alacak lider için seçime gidilecek, bayrağı devralan kişi ayrıca başbakanlığı da devralmış olacak. Başbakanın değişmesi doğrudan genel seçimlere gidilmesi anlamına gelmiyor.
Liderlik için birden fazla adayın öne çıkması halinde oylama gizli yapılacak. Oylama milletvekilleri arasında, her turda en az oy alan aday elenip en az iki aday kalana kadar devam edecek.
REKLAMSon tura kalan iki aday arasından terciihi sadece milletvekilleri değil, partinin tüm üyeleri belireyecek. Oylama posta yoluyla yapılacak. Oy kullanabilmek için partiye en az üç aydır üye olmak gerekiyor.
AB referandumu sonrasında istifa eden David Cameron'un yerini alacak liderin seçiminde son tura May ve dönemin bakanlarından Andrea Leadsom kalmış ancak Leadsom'un yarıştan çekilmesiyle geniş çaplı oylamaya gidilmeye gerek kalmadan May başbakan olmuştu.