ABD'nin öncülüğünde "Orta Doğu’da barış ve güvenlik konularının" tartışılacağı konferans, çarşamba akşamı Polonya'nın başkenti Varşova'da başlıyor
REKLAMAmerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde Polonya'da düzenlenen "Orta Doğu’da barış ve güvenlik konularının" tartışılacağı konferans, çarşamba akşamı Varşova'da başlıyor.
İran'ı hedefe koyan ve iki gün sürecek toplantıya İsrail başbakan, Körfez ülkeleri bakan düzeyinde katılıyor. Rusya daveti geri çevirirken önde gelen AB ülkeleri ve Türkiye, konferansı büyükelçi seviyesinde takip ediyor. Ayrıca 'Ortadoğu'da barış'ın masaya yatırılacağı konferansa Filistin'in davet edilmemesi dikkati çekiyor. Uzmanlara göre konferans, sadece İran'a değil, Rusya'ya da mesaj veriyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Polonya Dışişleri Bakanı Jacek Czaputowicz'in açılışını yapacağı dışişleri bakanları düzeyindeki "Orta Doğu'da Barış ve Güvenliğin Geleceğini Desteklemek" başlıklı toplantıda, bölgedeki terörizm, aşırıcılık, füze geliştirme ve yaygınlaştırma, deniz ticareti ve güvenliği, vekalet güçlerinden kaynaklı tehditlerin dahil olduğu konular ele alınacak.
ABD, Varşova'daki toplantıya 80'e yakın ülkeyi davet etti ancak üst düzeyli geniş bir katılım öngörülmüyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, konferansa katılmayacaklarını bildirdi.
Filistin: Varşova Zirvesi İsrail'in ihlallerini meşrulaştırma girişimidir
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Genel Sekreteri Saib Ureykat, Varşova'da düzenlenen Orta Doğu konulu zirveyi, "İsrail'in Filistin halkına karşı işlediği suçları doğal bir vakıaya dönüştürme çabası" olarak değerlendirdi. Filistin yönetiminin Varşova Zirvesi'ne katılmayı reddettiğine dikkati çeken Ureykat, "Biz bu zirveyi asla meşru görmüyoruz. Bu zirve İsrail'in ihlallerini meşrulaştırma girişimidir. İsrail'in Filistin halkının haklarına karşı işlediği suçları doğal bir vakıaya dönüştürme çabasıdır." ifadelerini kullandı.
"ABD ve Polonya, Filistin davasını tasfiye etme çabalarına hizmet ediyor." diyen Ureykat, "Bu zirve, Arap Barış Girişimini aşarak İsrail'e Arap ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirme fırsatı veriyor." değerlendirmesine bulundu.
Hamas: ABD'nin 'Yüzyılın Anlaşması'nı reddediyoruz
Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk, ABD ve İsrail'in Filistin konusundaki yaklaşımını eleştirerek "ABD'nin ve İsrail'in planlarına karşı çıkıyoruz. ABD'nin sunduğu "Yüzyılın Anlaşması"nı da reddediyoruz. Bu planlara karşı çıkan bütün siyasi örgüt ve siyasetçilere minnettarız. Filistin sorunu, bölgedeki en önemli sorunlardan biridir. Filistin halkı, kendi devletine sahip olmayı hak ediyor. Bu hakkı bizden almak isteyenlere karşı durmamız lazım." dedi.
Zarif: İran karşıtı umutsuz bir sirk
İran Dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, "ABD ile hiçbir sorun çözülebilir değil ve olası görüşmeler de sadece bir zaman kaybıdır." ifadelerini kullandı. Hamaney kendi web sitesinde yayımlanan açıklamasında, "ABD ile müzakerelerde ekonomik ve manevi zarardan başka bir şey yok" dedi. Polonya'ya da tepki gösteren dini lider, İran halkının artık bazı Avrupa hükümetlerini güvenilmez olarak gördüklerini sözlerine ekledi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif ise konferansı "İran karşıtı umutsuz bir sirk" olarak tanımladı. Zarif, Tahran yönetiminin, İkinci Dünya Savaşı'nda 100 bin Polonyalı mülteciye ev sahipliği yaptığını hatırlattı. İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahatpişe, zirveyi yeni bir "fitnenin" başlangıcı olarak tanımlarken İran Meclisi Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harrazi de, Varşova'daki zirveye İran karşıtlığı amacıyla katılan ülkelerin İran'ın gözünden kaçmayacağını ve gizli kalmayacağını uyarısında bulundu.
Trump'ın damadı da konferansta
Uzmanlar, amacı sadece İran değil, Orta Doğu olarak açıklanan konferansı ABD'nin İran karşıtı koalisyon çabası olarak yorumluyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun konferansa bizzat Pompeo tarafından davet edilmesi de bir mesaj olarak görülüyor. Ancak konusunun Orta Doğu olacağı belirtilen bir konferansa davet edilmeyen Filistinli yetkililer ise zirveyi "Amerikan komplosu" olarak tanımlıyor.
Bu arada ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı ve aynı zamanda Beyaz Saray Danışmanı Jared Kushner, konferansa katılarak bir konuşma yapacak. Kushner'in "Yüzyılın Anlaşması" planı ile ilgili bilgiler vermesi bekleniyor. Kushner'in ayrıca İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya gelmesi öngörülüyor.
AB, İran'a ambargolara sıcak bakmıyor
Avrupa Birliği, ABD'nin geçen yıl İran ile yapılan nükleer anlaşmadan çekilerek Tahran'a yönelik ekonomik ve siyasi ambargo uygulamasının Avrupa kıtası ve Orta Doğu'yu olumsuz etkileyeceğini düşünüyor. AB ülkeleri, bu bağlamda, İran ile ticarete devam etmek için finansal aracılık hizmeti verecek INSTEX (Ticareti Destekleme Enstrümanı) isimli bir mekanizmayı hayata geçirdi. Nükleer anlaşmanın devam etmesi için AB'nin çabalarını desteklediğini ancak anlaşmanın İran'ın bölgeyi istikrarsızlaştıran aktivitelerine engel olamadığını belirten Polonya Dışişleri Bakanı Czaputowicz, konferansın AB ile ABD'yi yakınlaştıracağını umduğunu söylemişti. AB Yüksek Temsilcisi Mogherini'nin konferansa katılmama kararını değerlendiren uzmanlar, Brüksel'in İran ile yapılan nükleer anlaşmayı korumaya çalıştığını belirterek, Avrupa'nın, ABD'nin İran'a yönelik strateji değişimine sıcak bakmadığını dile getiriyor.
WhatsApp'ta ücretsiz bültenimize abone olun, Türkiye ve dünya gündeminden seçtiğimiz haberler her gün telefonunuza gelsin! Abone olmak için tıklayın