Araştırmacılar, büyük disk galaksilerinin kozmik tarihte tahmin edilenden çok daha önce oluşmuş olabileceğini ortaya koyan yeni gözlemler yaptı.
REKLAMAraştırmacılar, büyük disk galaksilerinin kozmik tarihte tahmin edilenden çok daha önce oluşmuş olabileceğini ortaya koyan yeni gözlemler yaptı. Ayrıca Wolfe Disk Galaksi'sinin, evrenin ilk dönemlerinde oluşanlardan çok Samanyolu Galaksisi gibilerine benzediği tespit edildi.
13.8 milyar yıllık evrende, Samanyolu gibi disk galaksilerinin çoğunun oluşumunun yavaş olduğu ve büyük kütlelerine geç ulaştığı düşünülüyordu.
Max Planck Astronomi Enstitüsü'nden Marcel Neeleman öncülüğünde gök bilimcilerden oluşan bir ekip, Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesi (ALMA) teleskopunu kullanarak, devasa bir dönen disk galaksisine ilişkin bilgiler elde etti. Çalışmada, Wolfe Disk adı verilen galaksinin (DLA0817g), evrenin şimdiki yaşının ilk onda birinde oluştuğuna dair güçlü kanıtlara ulaşıldı.
Araştırma aynı zamanda, bazı disk galaksilerinin bilinenden çok daha hızlı bir şekilde oluşmuş olabileceğini gösteren veriler ortaya koydu.
Mevcut modele göre, evrenin erken dönemlerinde oluşan galaksilerin şekilsiz ve topaklı olması beklenir.
Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göreyse, büyük patlamadan yalnızca 1.5 milyar yıl sonra ortaya çıkan Wolfe Disk galaksisi, evrenin ilk dönemlerinde oluşan galaksilerden çok Samanyolu Galaksisi gibilerine benziyor. Wolfe Disk, topaklı değil daha pürüzsüz bir şekle sahip.
Şimdi uzmanlar, Wolfe Disk'in bilinen en eski disk galaksisinden 2,5 milyar yıl önce oluştuğunu düşünüyor.
Wolfe Disk nasıl oluşmuş olabilir?
Neeleman, diğer erken dönemde oluşan galaksileri her yerinde gaz birikintileri olan tren enkazına benzediğini ancak Wolfe Disk'in böyle olmadığını söylüyor.
Bu da galaksilerin nasıl oluştuğuna yönelik tartışılan iki mekanizmayı yeniden gündeme getiriyor. Bunlardan biri, sıcak gazların bir disk oluşturmak için uzun bir süre soğumak zorunda olduğu "sıcak mod senaryosu", diğeriyse soğuk gazların daha kısa bir süreçte disk oluşturacak şekilde yeni oluşmuş galaksilere yönlendirildiği "soğuk mod birikimi".
Neelemen, Wolfe Disk'in eğer sıcak gazlardan oluşsaydı, Büyük Patlama'dan sonra topaklarını düzeltmek ve disk şeklini almak için yeterli zamanı bulamayacağını düşünüyor.
Araştırmacılar bunun yerine, Wolfe Disk'in gazın galaksiye düzgün bir şekilde aktığı soğuk birikim süreciyle oluştuğuna inanıyor. Bu, erken evrende gazın diske daha hızlı yerleşmesine imkan sağlıyan bir mekanizma.
Wolfe Disk'in evrenin erken döneminde bu şekilde oluşan bilinen ilk galaksi olduğunu söyleyen Neelemen, onun bir istisna olup olmadığını anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini ifade ediyor.