Covid-19 ile ilgil elde bulunan tüm verileri analiz eden bir süperbilgisayar yeni bir hipotez geliştirilmesine yardımcı oldu.
REKLAMCovid-19 ile ilgili elde bulunan tüm verileri analiz eden bir süperbilgisayar yeni bir hipotez geliştirilmesine yardımcı oldu.
Dünyanın en güçlü süperbilgisayarlarından olan 'Summit' (zirve) adlı bilgisayar bir hafta boyunca aralıksız şekilde kendisine sunulan milyarlarca genetik veriyi işledi ve analiz yaptı. Summit bu şekilde Covid-19 virüsünün hastalığa nasıl yol açtığına dair anlayışımızı bir adım daha ileri götürecek olan bir sonuç ortaya çıkardı.
Yapay Zeka uzmanı Thomas Smith Medium'da yayınlanan bir makalede Summit'in 17 bin örnekten alınan 40 bin farklı gen üzerinde çalıştığını anlattı.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Oak Ridge Ulusal Laboratuarı'nda yer alan bu süperbilgisayar aynı zamanda dünyadaki en hızlı ikinci bilgisayar olarak tanımlanıyor. İki haftada 2,5 milyar genetik kombinasyonu inceleyen Summit'in yaptığı işleme standart bir bilgisayar devrelerinin ömrü yetemezdi.
Sonuç olarak Summit 'bradikinin' adlı doğal bir kimyasal bileşim olan ve kan basıncını regüle eden maddenin Covid-19'un bazı belirtilerinin kaynağı olabileceğine işaret etti.
Analiz sonuçları virüsün neden bazı insanlarda vasküler problemlere, kalp krizinden cilt ve parmak enflamasyonlarına neyin yol açtığına ışık tutabilir. Daha da önemlisi bunların tedavisi için potansiyel yeni ilaçlar geliştirilmesine katkı sunabilir.
Bradikinin nedir?
Bradikinin, kuvvetle endotelyuma bağlı bir damar genişletici. Damarla ilgisi olmayan düz kasların kasılmasına neden oluyor, damarların geçirgenliğini artırıyor ve aynı zamanda ağrı mekanizmasıyla ilgili bir işlevi var. Ağrı oluşturan kimyasal uyaranlar arasında yer alıyor. Histamine benzerliği ve tansiyon düşürücü etkisi var.
Zamana karşı bir yarış
Covid-19 bir solunum yolu hastalığı olarak başlamış olsa da zamanla doktorlar farklı belirtiler de rapor etmeye başladı. Son olarak bazı vakalarda hormanal değişimler bile gözlemlendi. Gelinen noktada durumu acil olan hastaları solunum cihazlarına bağlamanın, oksijen vermenin her zaman istenilen sonucu vermediği ortaya çıktı.
Covid-19 hakkında görünürde olmayan ve bilmediğimiz bazı mekanizmalar mevcut. Yavaş yavaş farklı sebeplerin, süreçlerin ve sonuçların yaşandığı görüldü. Örneğin durumu en kötü olan hastaların bazılarında ölümün bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi ile gerçekleştiği anlaşıldı. Aşırı tepki veren bğışıklık sistemi virüsü öldürürken hayati organlara de zarar veriyor.
Summit'in analiz sonuçlarını değerlendiren bilim insanları vardıkları sonuçları eLife Journal'da yayınladı. Bu makalede Covid-19 nedeniyle yüksek düzeyde bradykinin ortaya çıktığı ve bunun vasküler sistemde bozukluğa neden olduğu bunun sonucu olarak da damarlarda sızıntı yaşantığı anlatılıyor.
Evin kapısını size açtıran bir hırsız
Bu hipoteze göre Covid-19 evinize ikinci kattan giriş katındaki tüm kapıları pencereleri açan ve bunları da size açtırtan bir hırsız gibi.
Virüs aktif olarak vücudun kendi sistemlerinde kontrolü ele geçirip aşırı tepki verilmesini sağlıyor. Akciğerler gibi bazı bölgelerde özellikle bu aşırı tepki sağlıklı hücrelerin ölmesine neden oluyor. Kontrolden çıkan bradikinin damarlarda aşırı genişleme, geçirgenlik ve kan basıncı düşmesine sebep oluyor.
Kan basıncı kaybı olduğu anda ve geçirgenlik arttığında vücut her yerden istilacılara açık hale gelmiş oluyor ve bu kapılar açılıp kapanmıyor, jep açık kalmaya devam ediyor.
Tedaviye nasıl bir katkısı olabilir?
Araştırmacılar hali hazırda var olan bazı kan düzenleyici ilaçların yeniden dizayn edilerek bradikinin çoğalmasını azaltma görevi ile kullanılabileceğini belirtiyor.
Görünen bir sonraki aşama bu ilaçlarla Covid-19 hastaları üzerinde klinik testler yapılması olacak.