Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) heyeti uzmanları, Çin'in "ilk Covid-19 vakalarına ait ham bilgileri vermediğini" iddia etti.
REKLAMKoronavirüsün kaynağını araştırmak için Wuhan dahil Çin'in bazı bölgelerinde incelemelerde bulunan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) heyeti, Pekin hükümetinin Covid-19 salgınının nasıl ve ne zaman yayılmaya başladığını belirlemelerine yardımcı olabilecek "ilk vakalara ait ham bilgileri vermediğini" belirtti.
DSÖ heyetinin Avustralyalı ve Danimarkalı üyesi, Çinli yetkililerin aralık 2019'da Çin'in Vuhan kentinde salgının erken safhasında tespit edilen 174 Covid-19 vakasına ilişkin verilerin kendileriyle paylaşılması taleplerini geri çevirdiğini söyledi.
Salgının Çin'de nasıl ve ne zaman yayılmaya başladığına dair analiz yapmalarına izin verecek bilgilerin paylaşılmadığını vurgulayan heyetin Avustralyalı üyesi mikrobiyolog Dominic Dwyer, "Bize birkaç örnek gösterdiler ancak bu hepsini yapmakla aynı şey değil. Bu verilerin yorumlanması bizim bakış açımıza göre daha sınırlı hale geliyor" dedi.
DSÖ heyeti ile Çinli meslektaşları arasında tartışma
Dwyer, Çin'in verileri paylaşmamasının DSÖ heyeti ile Çinli meslektaşları arasında sert tartışmalara yol açtığını kaydetti.
DSÖ heyetinden Danimarkalı bir epidemiyolog Thea Fischer ise "Ben bir bilim adamıyım ve verilere güveniyorum. Verilere dayalı belgelenmiş kanıtlara güveniyorum, sadece birinin bana söylediğine güvenmiyorum" ifadesini kullandı.
Fischer, Vuhan'da kendilerine verilen verilerde tutarsızlık görmediğini, ancak ham verileri görmeden daha derin bir analiz yapamayacağını belirtti.
Çin’in verileri sunma konusundaki isteksizliği, çok sayıda ülke ve bilim insanı tarafından, Çin’in salgının kökenlerini araştırmaya yönelik yaklaşımında şeffaflık eksikliği olarak yorumlanıyor.
Beyaz Saray'dan Pekin'e çağrı
DSÖ'nün duyurusunun ardından bir açıklama ise Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) geldi.
Dünya Sağlık Örgütü'nün, Çin'den gelen bulgularının iletilme şekli hakkında "derin endişeleri" olduğunu belirten Beyaz Saray, salgının ilk günlerine ait verileri kullanılabilir hale getirmesi için Çin'e çağrıda bulundu.
"Covid-19 araştırmasının ilk bulgularının iletilme şekli ve onlara ulaşmak için kullanılan süreçle ilgili derin endişelerimiz var" diyen Beyaz Saray ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan yaptığı açıklamada, raporun bağımsız ve "Çin hükümeti tarafından değişime girmemiş" olması gerektiğini söyledi,
Çin soruşturma çağrılarını geri çevirmişti
Çin, daha önce de ABD yönetiminin virüsün kökenine ilişkin soruşturma başlatılmasına dair talebini reddetmiş, Avustralya hükümetinin nisan 2020'de DSÖ'ye uluslararası soruşturma çağrısı yapması üzerine bu ülkeye de ihracat kısıtlamaları getirmişti.
Daha sonra uluslararası baskıların artmasının ardından ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam'dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, ilk olarak ocak başında Çin'e gitmiş ancak Pekin yönetiminin geçerli vizelerin alınmadığı uyarısını yapmasının ardından geri dönmek zorunda kalmıştı.
Dünya, Covid-19 salgınından ilk kez Çin'in 31 Aralık 2019'da Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde "kaynağı bilinmeyen gizemli solunum yolu hastalığının" ortaya çıktığını DSÖ'ye bildirmesiyle haberdar olmuştu.