Eski Nijerya Maliye Bakanı Ngozi Okonjo Iweala, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü oldu. DTÖ'nün ilk kadın ve Afrikalı genel direktörü olan Iweala, 1 Mart'ta görevine başlayacak. Iweala, 31 Ağustos 2025'e kadar görevde kalacak.
REKLAMEski Nijerya Maliye Bakanı Ngozi Okonjo Iweala, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü oldu.
DTÖ'den yapılan açıklamaya göre, DTÖ Genel Konseyi'nin bugün gerçekleştirdiği özel toplantıda üyeler, Iweala'nın DTÖ'nün genel direktörü olarak atanmasına karar verdi.
İki kez Maliye Bakanlığı, kısa süreliğine Dışişleri Bakanlığı ve Dünya Bankası Operasyonlar İcra Direktörlüğü yapan Iweala, halihazırda Küresel Aşı İttifakı'nın başında bulunuyordu.
İlk kadın ve Afrikalı yönetici
DTÖ'nün ilk kadın ve Afrikalı genel direktörü olan Iweala, 1 Mart'ta görevine başlayacak. Iweala, 31 Ağustos 2025'e kadar görevde kalacak.
Yeni direktör Iweala'yı, küresel ticarete ilişkin çok sayıda kriz masada bekliyor. Uluslararası tecrübesi, gelişmiş ve gelişme yolundaki ülkelerle kurduğu güçlü iletişimle Iweala'nın, özellikle örgüt müzakerelerinde beliren güven kaybını azaltabileceği ve çalışmalara ivme kazandırarak örgütün yeniden güçlenmesine katkı sağlayabileceği belirtiliyor.
Küresel ekonomi, ticaret savaşları ve Covid-19 salgınının olumsuz etkisiyle önemli bir dönüm noktasındayken, küresel ticareti düzenleyen tek uluslararası organ konumundaki DTÖ'de ise aylardır yönetim boşluğu yaşanıyor.
ABD, Iweala'yı destekledi
ABD'nin DTÖ Genel Direktör seçimlerinde üzerinde uzlaşı sağlanan Nijeryalı Ngozi Okonjo Iweala'yı destekleyeceğine ilişkin açıklama yapması ve bu yöndeki konsensüse katılacağını ilan etmesinin ardından son tura kalan Kore Ticaret Bakanı Yoo Myung-hee'nin de adaylıktan çekildiğini açıklaması, yeni direktörün kimin olacağına ilişkin soru işaretlerini gidermişti.
ABD'de Biden yönetiminin de Iweala'ya yeşil ışık yakması bu dönemde ülkenin örgüt çalışmalarına katkı vereceğinin bir işareti olarak algılanıyor.
Birçok tartışma ve sorun masada bekliyor
DTÖ'de birçok tartışma ve sorun yeni genel direktörü beklerken, birçok devletin, çok taraflı anlaşmalardan sonuç almak yerine ikili veya bölgeler anlaşmalar yapmaya yönelmesi DTÖ'nün temel sorunlarından biri olarak gösteriliyor.
Son olarak Asya Pasifik'teki 15 ülkeyi kapsayan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşması bunlara bir örnek olarak öne çıkıyor. Bazı çevreler bu anlaşmaların ticaretin serbestleşmesine katkıda bulunabileceğini de iddia ediyor.
DTÖ ve çok taraflı kurallar sisteminin uzun süredir krizde olduğu belirtilirken, müzakerelerin yavaşladığı, tarım ve kalkınma alanındaki birçok kararın artan görüş ayrılıkları nedeniyle uygulanamadığı aktarılıyor.
Örgütte Bakanlar Konferansı 2017'den beri yapılamazken, Donald Trump liderliğindeki ABD yönetiminin politikaları sonucu birçok alanda alınan tek taraflı önlemler ile ticaret savaşları çözüm bekleyen konular arasında.
DTÖ'nün temyiz organı da ABD'nin üye seçimini bloke etmesi nedeniyle bir süredir işlevsiz halde. Bu durum, örgütün kurallarının gözetilmesi ve uygulanmasına yönelik gücünü aşındırıyor.
Tarım anlaşmasındaki desteklerin gelişmiş ülkeler lehine adaletsiz yapısının düzeltilmemesi de bir sorun.
Iweala için tüm bu alanlarda yıllardır süren tıkanıkların en önemli sınamalar olacağı ifade edilirken, çeşitli kesimlerde DTÖ'nün işlevleri sorgulanıyor ve örgüte ihtiyaç olup olmadığına dair sesler de yükseliyor.