John F. Kennedy suikastiyle ilgili yeni açılan gizli belgede hangi bilgiler yer alıyor?

John F. Kennedy suikastine ilişkin arşivdeki binlerce belge kamuoyuna açıldı.
John F. Kennedy suikastine ilişkin arşivdeki binlerce belge kamuoyuna açıldı. © Jon Elswick/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved.
By Berrak Kanbir Rodriguez Sanmartin
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) eski başkanlarından John F. Kennedy suikastine ilişkin Amerikan Ulusal Arşivleri'nde bulunan binlerce belge 15 Aralık itibarıyla kamuoyuna açıldı.

REKLAM

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) eski başkanlarından John F. Kennedy suikastine ilişkin Amerikan Ulusal Arşivleri'nde bulunan binlerce belge 15 Aralık itibarıyla kamuoyuna açıldı.

Uluslararası İstihbarat Kurumu (CIA), Federal Soruşturma Bürosu (FBI), dışişleri ve savunma bakanlıkları tarafından hazırlanan iç yazışmalar, notalar ve telgraf iletilerinden oluşan bin 491 belgenin gün yüzüne çıkarılmasıyla yaklaşık 60 yıl önce yaşanan ve Amerikan tarihine damgasını vuran olayla ilgili bazı şüphelerin giderilmesi umuluyor.

Amerikan Kongresi 1992'de suikastle ilgili bütün belgelerin 2017'de açılmasını öngörmüş, ancak bu belgelerin yalnızca bir kısmı eski başkan Donald Trump döneminde kamuoyuna açılmıştı. Trump, devlet güvenliği açısından “hassas” olarak değerlendirdiği bazı belgelerin yayınlanmasını ertelemişti.

ABD Başkanı Biden ise 15 Aralık 2022'ye kadar 14 bin belgenin açığa çıkmasını ilk aşamada kabul etmiş, ancak askeri savunma, istihbarat operasyonları, güvenlik birimleri ve dış ilişkilerin zarar görmekten korunması amacıyla bunun geciktirilmesi kararı almıştı.

Amerikan Ulusal Arşivler kurumu bu karar üzerine geciktirilmesi önerilmeyen bin 491 belgeyi kamuoyuyla paylaştı.

Suikastle ilgili neler biliniyor?

ABD'nin 35'inci başkanı John F. Kennedy 22 Kasım 1963 yılına Teksas eyaletinin Dallas kentinde bir araba konvoyunda ilerlerken açılan ateş sonucu başından vurularak hayatını kaybetti. Suikastle ilgili olarak Başyargıç Earl Warren 10 ay süren soruşturmada Lee Harvey Oswald'ın eylemi tek başına gerçekleştirdiği sonucuna vardı.

Oswald tutuklandıktan iki gün sonra gece kulübü sahibi Jack Ruby tarafından vuruldu, Ruby de olayın ardından intihar etti. Warren Komisyonu, bu olayda da Ruby'nin tek başına hareket ettiği sonucuna vardı. Ancak hayatının bir dönemini Sovyetler Birliği'nde geçirdiği bilinen Oswald'la ilgili komplo teorileri ve Warren Komisyonu'nun bulgularına ilişkin şüpheler giderilemedi.

Çarşamba günü kamuoyuna açılan belgelerde bu sorulara yanıt olabilecek doğrudan bir bulguya henüz rastlanmadı. Ancak bu belgelerin Soğuk Savaş'ın sıcak günlerinde sorunlu, yalnız bir adamın, postayla satın aldığı bir tüfekle Amerikan tarihini değiştiren suikastten tek başına sorumlu olduğuna dair şüphe taşıyan tarihçi ve araştırmacılara yeni bilgileri merakla beklediği belirtiliyor.

Belgelerde neler var?

Oswald'ın Meksika'nın başkenti Meksiko City'deki Sovyetler Birliği ve Küba büyükelçiliklerini ziyaret ettiği biliniyor, ancak bu ziyaretlerle ilgili ayrıntılara bu belgelerle ulaşılması umuluyor.

Bir CIA telgrafında Oswald'ın Meksiko City'deki Sovyet büyükelçiliğine, bu ülkeyi ziyaret edebilmesi için vizeyle ilgili telefon açtığı belirtiliyor. Oswald'ın ayrıca Sovyet vizesi beklerken Kübaya'ya gitmek istediği ve bunun için kentteki Küba büyükelçiliğine başvurduğu bilgisi yer alıyor.

3 Ekim 1963'te suikaste bir aydan fazla bir süre kala Oswald Meksika sınırındaki Teksas eyaletinden ABD'ye giriş yapıyor.

Suikastten bir gün sonraki bir başka iç yazışmada ise, Meksiko City'de dinlenen bir telefon konuşmasında Oswald'un Sovyet Büyükelçiliği'ndeyken eylül ayında kendini KGB üyesi olarak tanıtan bir kişiyle görüştüğü bilgisi paylaşılıyor.

Kennedy suikastinin ardından Meksikalı yetkililer Küba büyükelçiliğinde Oswald'ın temas kurduğu Meksikalı bir çalışanı tutuklamıştı. Tutuklanan kişi Oswald'ın kendini "komünist ve Küba lideri Castro'nun bir hayranı" olarak tanıttığını ileri sürmüştü.

"Yalnızca gizli gözler için" diye işaretli bir CIA belgesi ABD hükümetinin o dönemde Küba lideri Fidel Castro'ya suikast planlarını ortaya çıkarıyor. Bu planlar arasında "Küba içindeki bağlantılarla yeraltı suçlarının kullanılması" bulunuyor. 

Açığa çıkan bazı yazışmalarda Oswald'ın New Orleans 'da yaşadığı dönemde yerel gazetelerde o dönemde AP muhabirinin Castor ile yaptığı bir röportajdan etkilenmiş olabileceği tartışılıyor. Castro röportajda ABD'yi kendisine karşı bir suikast düzenlemesi halinde intikam alınacağını belirtmişti.

Yeni açılan belgelerde göze çarpan bir diğer yazışma FBI raporlarına ait. Bu raporlarda Kennedy suikastiyle ilgili komplo teorilerinde adı geçen Santo Trafficante Jr. ve Sam Giancana gibi mafya liderlerine ilişkin takip ve soruşturmalar yer alıyor.

Belgelerde ayrıca Kennedy suikastinden bağımsız olarak, 1960'da karşı casusluk kapsamında Meksiko City'deki Küba ve Sovyet büyükelçiliklerini takip etmekte kullanılan metot, ekipman ve personele ilişkin sayfalar dolusu bilgi ve ayrıntı bulunuyor.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

ABD'de Müslüman dernek yöneticisinin nefret grubuyla bilgi paylaştığı ortaya çıktı

ABD'de siyahi Floyd'u öldürmekten 22,5 yıl ceza alan Chauvin suçunu itiraf etti

ABD'de konteyner gemisinin çarptığı Francis Scott Key Köprüsü yıkıldı, araçlar suya düştü