Son 40 yılın rekorunu kıran enflasyon oranı Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda bankalarında yeniden uzun kuyrukları oluşmasına neden oluyor. İlk defa gıda bankalarına gidenlerin sayısında da artış var.
Son 40 yılın rekorunu kıran enflasyon oranı Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) gıda bankalarında yeniden uzun kuyrukların oluşmasına neden oluyor. Akaryakıt fiyatlarıyla birlikte artan market alışverişi maliyeti daha önce hiç yardım almamış kişileri de gıda bankalarına yönelmeye zorluyor.
Ülkede enflasyon son 41 yılın en yüksek seviyesine çıkarak yüzde 9'a ulaştı. Akaryakıt fiyatları ise nisan 2020'den bu yana yükselerek haziranda galon başına 5 dolara dayandı. Gıda bankalarına yürüyerek gelenlerin sayısında da artış olduğu belirtiliyor.
Enflasyon ve akaryakıt fiyatlarının yanı sıra kiralar da yükselişte. Covid-19 sırasında verilen federal yardımların kesilmesi de fiyat artışını körükledi.
Gıda fiyatları yükselirken, federal programlara dağıtılmak için verilen gıda miktarı azaldı. Ayrıca yardım derneklerine bağışlanan market ürünleri ve nakit hediyeler de talebi karşılamakta zorlanıyor.
"Şimdi yardımsız geçinmek gerçekten imkansız"
Tomasina John, Arizona eyaletetinin başkenti Phoenix'teki St Mary's Gıda Bankası'ndan faydalananlardan biri. Yüzlerce aile ile birlikte içeri girmek için sıra bekliyor. John, bugüne kadar inşaat işinde çalışan eşinin maaşıyla dört çocuğunu geçindirebildiklerini belirtiyor. Benzin masrafını bölüşebilmek için komşusunun arabasıyla çöl sıcağında bankaya ulaşan John, AP'ye yaptığı açıklamada "Ama şimdi yardımsız geçinmek gerçekten imkansız" diyor.
Jesus Pascual da kuyrukta bekleyenlerden. Kapıcı olarak çalışan Pascual, 11 ila 19 yaşlarındaki beş çocuğu ve eşini geçindirmekte zorlandığını belirtiyor.
Her gün 900'den fazla ailenin bankaya gelerek konserve fasulye, fıstık ezmesi ve pirinç gibi gıdalardan oluşan hükümetin acil gıda kutusunu almak için sıraya giriyor. St Mary's bu kutuya ekmek, havuç ve et gibi yerel süpermarketlerden sağlanan gıda maddelerini de ekleyerek yaklaşık 75 dolar değerinde bir kutu hazırlıyor.
St Mary's gıda bankası sözcüsü Jerry Brown haziranın üçüncü haftasında 4 binden fazla aileye gıda paketleri ulaştırdıklarını söylüyor. Bir yıl önce 2 binlerde olan bu sayı yüzde 78'lik bir artışa işaret ediyor.
Aynı manzara ülkenin her yerinde
Aynı manzara ülkenin birçok eyaletindeki gıda bankalarında göze çarpıyor.
Teksas eyaletinin en büyük kenti Houston Gıda Bankası, aynı zamanda ülkenin en büyük gıda bankası. Bugünlerde ortalama çeyrek milyon kilo gıda dağıtıyor. Banka sözcüsü Paula Murphy nakit bağışların azalmadığını ancak enflasyon nedeniyle eski alım gücünün kalmadığını ve talepteki ani artışına da hazırlıksız yakalandıklarını belirtiyor.
Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles Bölgesel Gıda Bankası İcra Direktörü Michael Flood "Geçen yıl ekonomi iyiye gittiği için 2022'de talebin azalacağını beklemiştik" diyor ve enflasyon sorununun çabuk geliştiği tespitinde bulunuyor.
Flood "Buradaki insanların büyük çoğunluğu çalışıyor ve pandemide de idare ettiler ve belki de maaşlarının arttığını gördüler. Ama gıda fiyatlarındaki artış bütçelerinin ötesine geçti" diyor.
"İlk defa gıda bankasından yardım alanların sayısı yüzde 10 arttı"
Kaliforniya'nın kuzeyindeki Alameda bölgesindeki gıda bankasında da bu yıl başında pandeminin hafiflemesiyle birlikte en düşük seviyeye gerileyen dağıtımlar yeniden arttı. Gıda bankasının pazarlama müdürü Michale Alfest ocak ayının üçüncü cumasında 890 hane halkına destek olurlarken, bu sayı haziranın üçüncü cumasında bin 410'u bulduğunu söylüyor.
Bu kişilerin yüzde 10'unun ik defa gıda bankasından yardım aldığına dikkat çeken Alfest, benzin tasarrufu yapabilmek için her gün yürüyerek gelenlerin sayısının arttığını belirtiyor.
Alfest "Bizden aldıkları gıdalar zaten kısıtlı bütçelerinden benzin, kira, çocuk bezi ya da bebek maması gibi başka harcamalara para ayırmalarına imkan veriyor" diye anlatıyor.
Gıda bankaları pandemi sonrası artan talebe hazırlıksız yakalandı
Pandemiyle getirilen kısıtlamaların kaldırılmasından sonra rahatlamaya başlayan gıda bankaları talep artışına hazırlıksız yakalandı. Ulusal gıda bankası ağı Feeding America Başkanı ve İcra Direktörü Katie Fitzgerald durumun bir gecede çözlemeyeceğini belirtiyor ve talebin tedarik zorluklarını daha da karmaşık hale getirdiğinden yakınıyor.
Alameda'dan Michael Alfest gıda bankalarının talebi karşılamak amacıyla daha fazla ürün satın aldıklarını belirtiyor. Alfest'in verdiği bilgiye göre pandemi öncesinde ayda ortalama 250 bin dolar harcarken, şimdi gıda fiyatlarındaki artışla bu rakamın 1 buçuk milyon dolara fırlamış. Ayrıca artan benzin fiyatları da bankaların akaryakıt bütçesini yüzde 66 arttırmaya zorlamış.
Redarik zincirindeki zsorunlar da bunun üzerine ekleniyor ve gıda bankalarını tedarikte daha agresif olmaya zorluyor. Alfest bu durumu şu sözlerle anlatıyor: "Eskiden envanterimizde üç haftalık ürün kalınca yeniden sipariş verirdik. Şimdi bu süreyi altı haftaya çıkardık".
Louisiana eyaletindeki Gretare Baton Rouge gıda bankası müdürü ve icra direktörü Michael Maning şimdilik yeterince gıda olduğunu ama gelecekte olmayabileceğine dair kaygısını dile getiriyor. Manning yüksek akaryakıt fiyatlarının da gıdaların topknaması ve dağıtımında maliyetleri arttırdığının altını çiziyor.
ABD'de son açıklanan enflasyon rakamlarına göre enerji fiyatları haziranda aylık yüzde 7,5 ve yıllık yüzde 41,6 arttı. Enerji fiyatlarındaki yıllık artış, Nisan 1980'den bu yana kaydedilen en büyük yükseliş oldu. Enerji fiyatlarındaki yükselişte etkili olan benzin fiyatları, haziranda aylık yüzde 11,2 ve yıllık yüzde 59,9'luk artış gösterdi.