Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Hint-Pasifik temasları çerçevesinde Tayvan'ı da ziyareti bölgedeki gerilimi artırdı. Son gelişmeleri canlı blog sayfamızdan takip edebilirsiniz.
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Hint-Pasifik temasları çerçevesinde Tayvan'ı da ziyareti bölgedeki gerilimi artırdı. Ziyaret, Çin ve Amerikan donanmalarını da hareketlendirdi.
REKLAMPelosi Tayvan ziyaretini tamamladı
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin, Pasifik turu kapsamında yaptığı sürpriz Tayvan ziyareti sona erdi.
Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik kongre heyetini taşıyan uçak, Taipei'deki Songşan Havaalanı'ndan ayrılarak Güney Kore'ye hareket etti.
Temsilciler Meclisi Başkanı, Ada'dan ayrılırken Twitter'da paylaştığı mesajında, "Kimsenin kuşkusu olmasın: ABD'nin Tayvan halkına bağlılığı sarsılmaz şekilde sürüyor ve gelecek on yıllarda da sürecek." ifadelerini kullandı.
Pelosi, iki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin arasında gerilime sebep olan ziyaretinde Tayvan lideri Tsai Ing-wen, Meclis Başkan Yardımcısı Tsai Chi-chang ve diğer üst düzey yetkililerle, iş dünyası temsilcileri ve insan hakları aktivistleri ile görüşmeler yaptı.
"Çin, Tayvan'a ziyareti engelleyemez"
Görüşmelerinin ardından basın toplantısı düzenleyen Pelosi, Pekin yönetiminin ziyaretine verdiği sert tepkilere ilişkin soruya, "Umarım şu açıkça anlaşılmıştır ki Çin Tayvan'ın bazı toplantılara gitmesini, katılmasını önlemeye çalışıyorsa da insanların Tayvan'a gelmesini engelleyemeyeceğini anladı." sözleriyle yanıt verdi.
Tayvan'ın demokrasiyi ve insana saygıyı geliştirmeye yönelik çabalarının bölge için örnek teşkil ettiğini vurgulayan Pelosi, "Çin ana karasındakinin aksine burada demokrasi, irade ve iyi niyet sayesinde, bir kez daha rüştünü ispat ediyor. Tek ülke, iki sistem anlayışı içinde Hong Kong'da yaşananlar daha fazla kanıta ihtiyaç bırakmıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Mikroçip üreticileriyle öğle yemeğinde bir araya geldi
Pelosi'nin Tsai'nin onuruna verdiği öğle yemeğinde, dünyanın en büyük mikroçip üreticisi olan, Tayvan şirketi TSMC'nin (Tayvan Yarı İletken İmalat Şirketi) kurucusu Morris Chang ve Yönetim Kurulu Başkanı Mark Liu da davetliler arasında yer aldı.
Sektör temsilcilerine, ABD Temsilciler Meclisi'nin 28 Temmuz'da onayladığı, mikroçip sektörüne 280 milyar dolarlık teşvik verilmesini öngören yasa tasarısı hakkında bilgi veren Pelosi, Tayvan şirketlerine ABD'de yatırım yapma çağrısında bulundu.
Bilgisayarlardan akıllı telefonlara, uçaklardan elektrikli araçlara kadar birçok aygıt ve teknoloji temelini oluşturan mikroçiplerin 3'te 2'sinden fazlasını üreten Tayvan, sektörün lokomotifi konumunda bulunuyor.
İnsan hakları aktivistleriyle buluştu
Pelosi, öğleden sonraki programında ise Taipei'deki Jing-Mei İnsan Hakları Anıtı ve Kültür Parkı'nda Çin ve Hong Kong'dan insan hakları aktivistleri ile bir araya geldi.
ABD'nin adadaki gayrıresmi diplomatik misyonu niteliğinde Tayvan Amerikan Enstitüsü'nün düzenlediği etkinlikte Pelosi, 2019'da Tayvan'a iltica eden Hong Konglu kitabevi sahibi Lam Wing-kee ve Pekin'de 1989'da Tiananmın Meydanı'ndaki protestolardaki öğrenci liderlerinden Wuer Kaixi ile konuştu. Ayrıca 2017'de Çin'de tutuklanan Tayvanlı sivil toplum örgütü çalışanı Lee Ming-che ile baş başa görüştü.
Pelosi ve heyetini taşıyan uçak dün gece Tayvan'a ulaşmıştı. İki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin arasında gerilime sebep olan ziyaret, Pekin'in tepkisini çekmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Pelosi'nin uçağının Tayvan'a inmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmiş, Savunma Bakanlığı da ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurmuştu.
Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Ziyarette Pelosi'ye, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Gregory Meeks, Gazi İşleri Komitesi Başkanı Mark Takano, Yollar ve Araçlar Komitesi Başkan Yardımcısı Suzan DelBene, İstihbarat Daimi Özel Komitesi üyesi Raja Krishnamoorthi ve Silahlı Kuvvetler Komitesi ile Dış İlişkiler Komitesi üyesi Andy Kim eşlik ediyor.
Pelosi ve beraberindeki Pasifik turunun sonraki duraklarında Güney Kore ve Japonya'yı ziyaret edecek.
Çin'in Tayvan İlişkileri Dairesi'nden Ada'daki hükümete sert uyarı
Çin'de kabine işlevini yerine getiren Devlet Konseyi'nin Tayvan İlişkileri Dairesi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin ardından, hükümete, "dış güçlerle ittifakla bağımsızlık arayışının felaketle sonuçlanacağı" uyarısında bulundu.
Dairenin Sözcüsü Ma Şiaoguang, yaptığı açıklamada, "(Tayvan lideri) Tsai Ing-wen ve Demokratik İlerici Parti (DPP) otoritelerini uyarıyoruz; provokatif eylemlerle ve dış güçlerle bir olarak 'bağımsızlık' arayışına girmek mahvınıza ve Tayvan'ın felakete sürüklenmesine yol açar." ifadelerini kullandı.
Açıklama, Pelosi ve heyetinin sabah saatlerinde Tayvan lideri Tsai ile yaptığı görüşmenin ardından geldi.
Tayvan liderinin Pelosi'ye şeref madalyası armağan ettiği görüşmede "demokrasinin savunulması" mesajı öne çıkmıştı.
Tayvan'ın Çin'in artan askeri tehditlerine boyun eğmeyeceğini vurgulayan Tsai, "Ülkemizin egemenliğini kararlılıkla koruyacak, aynı zamanda demokrasi adına hattı müdafaayı sürdüreceğiz." ifadesini kullanmıştı.
Öte yandan Komünist Parti yayın organı Global Times'ın haberine göre, Komünist Parti Merkez Komitesi'nin Tayvan Çalışma Ofisi de Pelosi'nin ziyaretinin ardından "ayrılıkçı faaliyetleri" nedeniyle merkezi Tayvan'da bulunan iki vakıf ile bazı şirketlere yaptırım uygulanacağını bildirdi.
Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak dün gece Tayvan'a ulaşmıştı. İki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin arasında gerilime sebep olan ziyaret, Pekin'in tepkisini çekmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Pelosi'nin uçağının Tayvan'a inmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmiş, Savunma Bakanlığı da Ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurmuştu.
Çin, ABD'nin Pekin Büyükelçisini bakanlığa çağırdı
Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaret etmesinin ardından ABD'nin Pekin Büyükelçisi Nicholas Burns'u bakanlığa çağırarak ziyareti protesto etti.
Çin ajansı Xinhua'nın haberine göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Şie Fıng, dün gece Büyükelçi Burns'ü acilen bakanlığa çağırarak ziyaretin "tek Çin" ilkesini ve ABD-Çin ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'deki taahhütleri ihlal ettiğini belirtti.
Ziyaretin Çin-ABD ilişkilerinin siyasi yapısına büyük zarar verdiği, Çin'in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü zedelediğini, Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarın zeminini aşındırdığını ve Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere yanlış mesaj verdiğini ifade eden Şie, "Bu davranış, son derece kötü niyetlidir ve sonuçları çok ciddi olacaktır. ABD hükümeti bundan sorumlu tutulmalıdır." dedi.
Bakan Yardımcısı, ABD hükümetinin Pelosi'nin bilinçli eylemini kısıtlamak yerine müsamaha gösterdiğini belirterek, Washington'dan, yanlışıyla yüzleşmesini, ziyaretin yol açtığı olumsuz sonuçları giderecek pratik tedbirleri almasını talep etti.
ABD'ye, "Tayvan kartını oynamaktan", Tayvan'ı Çin'i çevrelemek için kullanmaktan ve Çin'in iç işlerine karışmaktan vazgeçme çağrısı yapan Şie, "Tayvan, Çin'in Tayvan'ıdır ve sonunda ana karanın kucağına dönecektir. Çin halkı hayaletlerden, baskıdan ve kötülükten korkmaz." ifadelerini kullandı.
Pelosi'ye Tayvan'da Şeref Madalyası
Pelosi, ziyareti kapsamında, bu sabah beraberindeki 5 kişilik kongre heyetiyle Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile bir araya geldi.
Tsai, görüşmede, Pelosi'ye, Tayvan'daki hükümetin devamı olduğunu öne sürdüğü Çin Cumhuriyeti'nin "Uğurlu Bulutlar Düzeni" adı verilen şeref madalyası ve özel şeridini takdim etti.
Tayvan lideri, Pelosi ve heyetine kritik bir dönemde Tayvan'ın yayında olduklarını somut olarak gösterdikleri ve ABD'nin Tayvan'ın kendini savunmasına desteğini ifade ettikleri için teşekkür etti.
Tayvan'ın Çin'in artan askeri tehditlerine boyun eğmeyeceğini vurgulayan Tsai, "Ülkemizin egemenliğini kararlılıkla koruyacak, aynı zamanda demokrasi adına hattı müdafaayı sürdüreceğiz." dedi.
Pelosi de Kongre adına kendisine tevdi edilen onur için Tsai'ye teşekkür ederken, "ABD'nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Tayvan'da ve dünyanın geri kalanında demokrasiyi koruma kararlılığımız değişmemiştir. Ziyaretimiz, ABD'nin Tayvan'a destek sözünü terk etmediğini açıkça göstermiştir." dedi.
Pelosi'nin uçağı Tayvan'a indi, Çin savaş uçakları Tayvan boğazında
Nancy Pelosi'nin uçağı Tayvan'a indi. Pelosi'nin indiği Songshan Havaalanı'nda iniş sırasında tüm ışıklar söndürüldü. Bu önlemin olası bir saldırıya karşı alındığı belirtiliyor.
Bu arada Tayvan medyası Çin savaş uçaklarının Tayvan boğazı üzerinde havalandığını aktardı.
Pelosi'nin Grand Hyatt Hotel'de kalacağı belirtildi ve Tayvan hükümet ile sivil toplum kuruluşu yetkilileriyle bir araya gelmesi bekleniyor. Pelosi, çarşamba günü öğleden sonra Tayvan'dan ayrılacak.
Pelosi'nin uçağının inmesinden kısa süre sonra Pekin'den yapılan açıklamada ABD'nin "çok tehlikeli bir yaklaşım" içinde olduğu belirtildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, inişten kısa süre sonra yaptığı yazılı açıklamada ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Çin ziyaretini kınayarak bunun Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrara ciddi zarar verdiğini bildirdi.
Pelosi ise, ziyaretinin ABD'nin Tayvan'a 'koşulsuz bir desteğin göstergesi' olduğu mesajını verdi.
Pelosi inişten kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada "Kongre heyetimizin Tayvan ziyareti, Amerika'nın Tayvan'ın canlı demokrasisini destekleme konusundaki sarsılmaz kararlılığını takdir etmektedir" dedi.
Pelosi ayrıca, "Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) artan saldırganlığı karşısında, kongre delegasyonumuzun ziyareti Amerika'nın Tayvan'ın yanında yer aldığının açık bir ifadesi olarak görülmelidir." ifadelerini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise Pelosi'nin ziyaretinin 'provokatif bir adım' olacağı belirtildi.
Çin: Ordumuz askeri eylemler gerçekleştirecek
Tayvan'da ABD protestosu
Tayvan'ın başkenti Taipei'de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin ziyaretine karşı çıkan göstericiler, ellerinde "Amerikalı, defol" yazılı pankartlar taşıdı.
Çin Dışişleri Bakanlığı: ABD, büyük bir bedel öder
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chingying, "Burada provokatif adımlar atanın ABD olduğu aşikar. ABD, yükselen bu gerilimin sorumluluğunu üstlenmeli. ABD, Çin'in egemenliğiyle ilgili güvenliğini baltaladığı için büyük bir bedel öder" dedi.
Çin hükümetinden benzer yönde sert tepkiler son günlerde gelmeye devam ediyor. Kimi Amerikalı uzmanlar, ABD'nin Ukrayna savaşına karşı Rusya'yı köşeye sıkıştırmaya çalıştığı bir dönemde Pelosi'nin Çin'i kızdıran bu hamlesini 'gereksiz' ve 'düşüncesiz' olarak niteledi.