Finlandiya'nın yerli halkı Laponlar, Sanna Marin'den ne talep ediyor?

Finlandiya Başbakanı Sanna Marin'in Laponya ziyareti / 17 Haziran 2022
Finlandiya Başbakanı Sanna Marin'in Laponya ziyareti / 17 Haziran 2022 © Copyright Kevin J. Francett / Sámediggi
By David Mac Dougall
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Avrupa Birliği'nin tanıdığı tek yerli hak olarak kabul edilen Laponlar uzun zamandır Finlandiya hükümetinin taahhüt ettiği Lapon Parlamentosu Yasası'nı çıkarmasını bekliyor. Ancak Başbakan Sanna Marin'in vaadini tutmaması ağır eleştirileri beraberinde getiriyor.

REKLAM

Avrupa Birliği'nin tanıdığı tek yerli hak olarak kabul edilen Laponlar, uzun zamandır Finlandiya hükümetinin taahhüt ettiği Lapon Parlamentosu Yasası'nı çıkarmasını bekliyor. Ancak Başbakan Sanna Marin'in vaadini tutmaması ağır eleştirileri beraberinde getiriyor.

Lapon Parlamentosu Yasası, Finlandiya hükümetinin Lapon halkını ilgilendiren konularda yetkiyi bu parlamentoya devretmesine imkan vermeyi amaçlıyor. Buna kendi kaderini kendi tayin etme hakkı da dahil.

Birleşmiş Milletler son yıllarda Finlandiya'nın Lapon halkına olan tutumunu eleştirerek hükümetin Lapon halkının haklarını yasalaştırması çağrısında bulunuyor. Bir BM komitesi en son haziran ayında Helsinki yönetiminin Lapon halkının siyasi haklarını tanımayarak ırkçı ayrımcılık yaptığını ve uluslararası insan hakları sözleşmesini ihlal ettiğini bildirdi.

Lapon Parlamentosu Yasası teorik olarak bütün bu eleştirilere neden olan sorunu çözmeye ve Finlandiya'nın zarar gören uluslararası imajını düzeltmeye yetebilir.

Yasayla ilgili adım atılmadı

İktidardaki beş partili koalisyonun bu yasayla ilgili harekete geçmesi için son tarih 14 Kasım ve bunun öncesinde yasanın Inari'deki Lapon Parlamentosu'nda incelenmesi ve onaylanması gerekiyor. 

Hükümet içindeki dört parti yasayı destekliyor, ancak koalisyonun beşinci üyesi Merkez Partisi'nin çekincesi yüzünden yasa sürüncemede kalmış durumda.

Haziran ayında ülkenin kuzeyindeki Inari'ye giderek parlamento binasındaki bir kulama etkinliğine katılan Başbakan Sanna Marin Lapon Parlamento Yasası'na öncelik verme sözü verdi. Marin "Bence gelecekteki halk ihlallerini önlemek ve Lapon halkının kendi kaderini tayin hakkına saygı göstermek çok önemli" diye konuştu. 

Ancak 21 kişiden oluşan Lapon Parlamentosu Başkanı Tuomas Aslak Juuso'ya göre bu ifadeler Marin'den kendileri hakkında duydukları son sözler oldu. Hükümetin aslında bu yasa için bütün partilerin oy birliğine ihtiyaç duymadığını belirten Juuso, Marin'in bu yönde adım atmayı tercih etmediğine dikkat çekti.

"Sanna Marin için Laponların insan hakları anlam ifade etmiyor"

"Yasayı ortak destek olmadan ilerletmesi çok rastlanan birşey değil, ancak bu kadar istekli görünmemesi biraz şaşırtıcı, çünkü yasayı parlamentoya sunmak için birçok vaatte bulunmuştu" diyen Juuso bu konuda başbakana öfkeli. 

Euronews'e konuşan Juuso "Finlandiya hükümeti için Laponların insan haklarının bir anlam ifade etmediğini görmek moral bozucu" sözleriyle duygularını dile getirdi.

AP/Copyright 2019 The AP. All rights reserved.
Geleneksel yerli Lapon kıyafetleri içinde bir ren geyiği çobanıAP/Copyright 2019 The AP. All rights reserved.

Juuso bu görüşünde yalnız değil. Inari Laponlarından çevre danışmanı Inka Musta da Marin'in siyasetini iki yüzlü bulduğunu belirtti.

Euronews'e görüşlerini dile getiren Musta "Sanna Marin Ukrayna'da, Rusya'da ya da Çin'deki Uygurlar için insan haklarından fazlasıyla söz ediyor. Onur yürüyüşlerine katılıyor, cinsiyet ve seksüel azınlıkları destekliyor. Ama iş Laponlara gelince hiç umurunda değil" dedi.

Musta da, Marin'in Lapon parlamentosundaki güzel konuşmasını ve vaatlerini hatırlatarak bunların gerçekleşmediğini belirtti ve "Elinde güç var ama kullanmıyor" diye konuştu.

Sanna Marin neden harekete geçmiyor?

Sanna Marin'i Laponların haklarıyla ilgili harekete geçmekten alıkoyan, Merkez Partisi'ni ise yasayı engellemeye teşvik eden sebep gelecek ilkbaharda kurulacak olan sandıklar.

Tabanı tarım kökenli seçmene dayanan Merkez Partisi kırsal kesimde oy oranını genişletme peşinde. Bunun için geleneksel Lapon bölgelerinde yerli halkla birlikte Fin halkının da söz sahibi olması gerektiğini savunuyor.

Öte yandan, önümüzdeki nisan ayında genel seçimlere gidecek olan Finlandiya'da iktidarın büyük ortağı Sosyal Demokratlar çoğunluğu, Başbakan Sanna Marin de koltuğunu kaybedecek gibi görünüyor. 

Partisinin seçimleri ikinci sırada tamamlaması halinde Sanna Marin'in Maliye Bakanlığı görevini üstlenmesi olası. Ancak Marin'in fazla sol eğilimli olduğu ve ekonomik konularda henüz yeterince güçlü bir saygınlık kazanmadığı dile getiriliyor.

Böyle bu dönemde siyasi çalkantı yaratmaktan kaçınan Marin'in, özellikle hükümet devirmesiyle tanınan Merkez Parti'yi karşısına almak istemediği ifade ediliyor.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Finlandiya 20 bin yabancı sağlık ve sosyal hizmet görevlisine ihtiyaç duyuyor

Apple, AB'ye uyum için iPhone'ların girişini USB-C ile değiştirecek

Faşizmin yükselişinin 100. yıl dönümünde İtalyanların geçmişle imtihanı