Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere, İran'da Mahsa Amini'nin ölümü ve sonrasında başlayan gösterilere yapılan müdahaleler nedeniyle İranlı kişi ve kuruluşlara yeni yaptırımlar uygulama kararı aldı.
REKLAMAvrupa Birliği (AB) ve İngiltere, İran'da Mahsa Amini'nin ölümü ve sonrasında başlayan gösterilere yapılan müdahaleler nedeniyle İranlı kişi ve kuruluşlara yeni yaptırımlar uygulama kararı aldı.
AB ülkelerinin dışişleri bakanlarının toplantısında İran'a yönelik yaptırım listesinin genişletilmesi kararı alındı. Listede 29 kişi ve 3 kuruluş yer aldı.
İnsan hakları ihlalleri gerekçesiyle alınan karar kapsamında İran İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, Amini'yi gözaltına alan ekibin 4 üyesi, İran Devrim Muhafızları Ordusunun bazı komutanları, Kara Kuvvetleri Komutanı Kiyumars Heydari yaptırım listesine eklendi.
Ayrıca İran yayın kuruluşu Press TV, bir bilişim şirketi ve Besic milis güçleriyle bağlantılı bir vakıf da listeye dahil edildi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, yaptırımlarla ilgili açıklamasında, İranlı göstericilere yapılan şiddet içeren müdahaleleri şiddetle kınadıklarını bildirdi. İran halkının yanında olduklarını ifade eden Borrell, barışçıl gösteri hakkını desteklediklerini, İranlıların taleplerini ve görüşlerini özgürce ifade edebilmeleri gerektiğini vurguladı.
AB'nin yaptırımları seyahat kısıtlamaları, varlıkların dondurulmasının yanı sıra İranlı kişi ve kuruluşlara fon yasağını kapsıyor. Ayrıca ülke içinde baskı aracı olarak kullanılabilecek ekipman ve izleme cihazlarının İran'a satışı da yaptırımlar dahilinde bulunuyor.
Son kararla birlikte insan hakları ihlalleri gerekçesiyle AB'nin İran'a yönelik yaptırım listesindeki kişi sayısı 126, kuruluş sayısı 11 oldu.
İngiltere'den 24 kişiye yaptırım
İngiltere, insan hakları ihlallerinden sorumlu olduğu gerekçesiyle aralarında İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı İsa Zarepur'un da bulunduğu 24 İranlı yetkiliye yaptırım kararı aldı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İngiltere ile uluslararası ortakların, İran'da 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine başlayan protestoların şiddetle bastırılmasına öncülük eden İranlı yetkililere koordineli yaptırım kararı aldıkları belirtildi.
Açıklamada, İran polisinin gözetimi altındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'nin ölümünün ardından İranlı yetkililerin, protestolara şiddetle karşılık vererek yüzlerce kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden olduğu kaydedildi.
İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Zarepur ile İran Siber Güvenlik Polisi Müdürü Vahid Mecid'in yanı sıra 22 siyasi ve güvenlik yetkilisine yaptırım uygulanacağı duyurulan açıklamada, bu kişilere, İngiltere'ye seyahat yasağı getirileceği ve ülkedeki mal varlıklarının dondurulmasının sağlanacağı belirtildi.
"Ortaklarımızla İran rejimine açık bir mesaj gönderdik"
Açıklamada, İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly'nin şu değerlendirmelerine de yer verildi:
"Bu yaptırımlar, ağır insan hakları ihlallerinden sorumlu olan İran rejimi içindeki yetkilileri hedef alıyor. Ortaklarımızla İran rejimine açık bir mesaj gönderdik: Protestolara yönelik şiddetli baskı durdurulmalı ve ifade özgürlüğüne saygı gösterilmeli. İran halkı daha net olamazdı. Rejimin dış aktörleri suçlamayı bırakıp halklarının sesini dinlemeye başlamasının zamanı geldi."
İran'daki gösteriler
Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestolara yol açmıştı.
Resmi makamlar, herhangi bir sayı belirtmezken Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu, gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 304 göstericinin hayatını kaybettiğini, yüzlerce kişinin yaralandığını duyurmuştu.
Ülke genelinde devam eden gösterilerde 10 binden fazla kişinin gözaltına alındığı öne sürülüyor.
Gözaltına alınan göstericiler hakkında iddianame hazırlıkları devam ederken bazı göstericilerin idamla yargılandığı haberleri de medyada yer aldı.
Bugün, Tahran Devrim Mahkemesi 1 göstericiye idam cezası, 5 göstericiye de 5 ila 10 yıl arasında değişen ceza verdi.