İspanya'da hükümet ve oyuncak sanayi, ülkede çocuklara sunulan oyuncaklarda cinsiyet kalıplarını kırmak için kolları sıvadı.
REKLAMİspanya'da hükümet ve oyuncak sanayi, ülkede çocuklara sunulan oyuncaklarda cinsiyet kalıplarını kırmak için kolları sıvadı.
Cinsiyete dayalı şiddetle mücadele etmenin yanı sıra eşitlik ve kadın haklarını ilerletmek için çeşitli planlar uygulamaya koyan Başbakan Pedro Sanchez hükümeti, son olarak oyuncak piyasasına el attı.
Tüketici İşleri Bakanlığı ile İspanya'daki oyuncak endüstrinin yüzde 90'ını temsil eden İspanyol Oyuncak Üreticileri Birliği (AEFJ) tarafından yaklaşık bir yıl süren görüşmeler sonucunda "arabalar erkek, bebekler kız çocukları için" gibi yerleşmiş önyargıları yıkma konusunda anlaştı.
1 Aralık'ta yürürlüğe giren yeni kurallara göre oyuncak dükkanları ve üreticileri pazarlamada cinsiyetle ilgili önyargılardan kaçınma konusunda teşvik edilecek.
"Değişim kolay olmadı"
Oyuncak zinciri Toy Planet yeni kuralları benimseyen mağazalardan biri. Ürün kataloglarında elinde silah tutan polis yeleği giymiş bir kız çocuğunun, bebek arabasını iten bir erkek çocuğunun ya da kum torbası yumruklayan bir kız çocuğunun fotoğraflarını bulmak mümkün.
"Oyuncaklar ne tür bir yetişkin olacağımız konusunda çok önemli bir rol oynuyor. O nedenle böylesine erken yaşlarda önyargı yaratan olmayalım" diyen Valencia'daki bir Toy Planet mağazasının müdürü Ignacio Gaspar "Gelecekte bir erkek çocuğunun ebe, kız çocuğunun da tamirci olduğunu görmek istiyorsak bu önemli" diye görüş bildirdi.
Firmada değişim, 2012 yılında firmanın pazarlama kampanyalarında hayal gücünün sınırlı olduğuna dair sosyal medyada oluşan farkındalık ile başladı. Firma eleştiriler üzerine erkek çocukların bebeklerle oynadığını, kız çocuklarının tamircilik yaptığını gösteren fotoğraflar ile pazarlama taktiğini değiştirdi.
Ancak Gaspar'a göre değişim kolay olmadı. AFP'ye konuşan mağaza müdürü "İnsanlar bu fotoğraflardan sonra erkekler 'efemine olacak', kızlar da 'erkek fatmaya' dönüşecek" diye eleştirdiklerini aktardı.
Yeni kurallar ne getiriyor, eksik yönleri neler?
Yeni kurallar uyarınca, reklamlarda artık bir oyuncağın belirli bir cinsiyet için olduğu söylenemeyecek ya da modası geçmiş cinsiyet rollerini pekiştirdiği düşünülen kızlar için pembe, erkekler için mavi renk kullanılamayacak.
Tüketici İşleri Bakanlığı yetkililerine göre yeni kuralları uygulamaya koyan yönetmeliğin çeşitli eksik yönleri bulunuyor. Örneğin yönetmelik ambalaj, sokak reklamları ya da oyuncakçı kataloglarını etkilemediğinden kapsamı sınırlı kalıyor.
Ayrıca yasaya uymayanlar için herhangi bir yaptırım söz konusu değil. Bu kişiler sadece "itibarını kaybetme riskiyle" karşı karşıya ve büyük uluslararası markalar bu durumdan etkilenmeyecek. Yine de hükümet yeterli olmasa da, bu kurallarını ilerleme için önemli olduğu görüşünde.
Halk ne düşünüyor?
Başkent Madrid'in ana alışveriş caddelerinden birinde Noel alışverişine çıkan 62 yaşındaki Julio Cesar Araujo kız torunları için oyuncak bebekler ve bunun gibi hediyeler alacağını belirtiyor ve ekliyor:
"Ama arabalarla oynamak isteyen bir kızınız varsa, ona bir araba alırsınız. Eğer erkek oyuncaklarıyla oynamak istiyorsa, oynayabilir."
Ülkenin kuzeyindeki Pamplona kentinden 41 yaşındaki anne ve öğretmen Tania San Jose ise, hükümetin bazı kurallarla devreye girmesinin zamanının geldiğini düşünüyor.
"Ne yazık ki hala erkekler için oyuncaklar ve kızlar için oyuncaklar var. Ama bizim neslimizde bunu değiştirmeye çalışıyoruz." diyor.
47 yaşındaki Angela Munoz ise toplumun çoktan evrim geçirdiğine inanıyor. "Oğluma bir oyuncak bebek alabilirim, böylece o da kızlar gibi oynama şansına sahip olabilir." diyor.
Bazı oyuncakçılar eğitici sorumlulukları bulunduğuna inanıyor. "Eğitici, cinsiyetçi olmayan, çevre dostu ve şiddet içermeyen oyuncaklar" satan Kamchatka'nın sahibi 48 yaşındaki Nathalie Rodriguez bu görüşü benimseyenlerden.
Rodriguez, "Oyuncakların kendileri cinsiyetçi değildir, ancak onları tasarlayan, yapan, satan ve pazarlayan yetişkinler tarafından algılanma biçimleridir." diye açıklıyor.
REKLAMMüşterilerin algısını değiştirmenin önemli olduğunu da sözlerine ekleyen Rodriguez "Bir büyükbaba erkek çocuk için oyuncak mutfak almak istemediğini söylediğinde, ona uluslararası alanda en çok tanınan şeflerin olduğu bir ülkede bunun anlamsız olduğunu söylüyorsunuz." diyerek bazı müşterilerin "önyargılı fikirlerini nazikçe yıkmaya çalıştığını da ifade ediyor.