Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, fosil yakıt devlerini "iklim bilimlerini görmezden geldikleri" gerekçesiyle sert ifadelerle eleştirdi.
REKLAMBirleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, fosil yakıt devlerini "iklim bilimlerini görmezden geldikleri" gerekçesiyle sert ifadelerle eleştirdi.
İklim değişikliğine ilişkin bilimin on yıllardır net olduğunu belirten Guterres, petrol ve gaz endüstrisini, iş modellerinin insanoğlunun hayatta kalmasıyla bağdaşmadığını gayet iyi bilmelerine rağmen yine de üretimi arttırmaya çalışmakla suçladı.
Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda konuşan Guterres, iklim değişikliğini "varoluşsal sorun" olarak nitelendirdi.
Dünya'nın sıcaklık artışını 1,5 santigrat derece ile sınırlandırmaya yönelik küresel taahhüdün de "neredeyse buhar olup uçacağı" değerlendirmesinde bulundu.
Sera gazı emisyonlarının rekor seviyelerde olduğuna işaret eden BM Genel Sekreteri, "Küresel sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlandırma taahhüdü heba oluyor. Daha fazla önlem alınmazsa 2,8 derecelik bir artışa doğru gidiyoruz. Bunun sonuçları yıkıcı olacak, gezegenimizin bazı bölgeleri yaşanmaz hale gelecek. Bu birçok kişi için ölüm cezası. Ancak bir sürpriz değil, bilim bunu yıllardır açıklıyor." dedi.
Exxon Mobil'de çalışan bilim insanlarının şirketin, ısınmanın gerçekliğinden şüphe duymasına rağmen, 1970'lerde iklim değişikliğinin etkileriyle ilgili "şok edici beceri ve doğrulukla" tahmin ettiklerini ortaya koyan yakın tarihli bir araştırmaya atıfta bulunan Guterres, "Geçen hafta öğrendik ki bazı fosil yakıt üreticileri, 1970'lerde ürünlerinin gezegenimizi kavurduğunun tamamen farkındaymış. Büyük Petrol'den (dünyanın enerji devi şirketleri) bazıları büyük yalanı yaydı." dedi.
Exxon, kendi bünyesinde çalışan bilim insanlarınca o yıllarda yapılan araştırmayı "iç yazışmalar" diye nitelendirmiş ve yöneltilen eleştirileri de reddetmişti.
Keza araştırma, Exxon'un 1970'lerin sonlarından beri küresel ısınma tehlikesinin farkında olduğunu, diğer petrol endüstrisi firmalarının ise 1950'lerden beri fosil yakıtların kullanımının risklerini bildiğini ortaya çıkarmıştı.
Guterres, fosil yakıtların küresel ısınmaya yönelik etkilerine ilişkin "Bu sürpriz değil. Bilim on yıllardır bunu açıkça ortaya koyuyor. Sadece Birleşmiş Milletler'deki bilim insanlarından değil, fosil yakıt bilimcilerinden de bahsediyorum." dedi.
Her hafta iklimle ilgili yeni bir korku hikayesinin ortaya çıktığını belirterek "Tıpkı tütün endüstrisi gibi..." diyen Guterres, bazı enerji devlerinin "kendi bilimlerini hoyratça kullandıklarını" söyledi ve sorumlulardan hesap sorulması gerektiğinin altını çizdi.
Ekonomik kriz uyarısı
Guterres, dünyanın birçok krizle karşı karşıya olduğuna ve son dönemde yaşanan ekonomik krize dikkati çekti.
BM Genel Sekreteri, "Dünyanın birçok bölgesi resesyonla karşı karşıya. Tüm dünya yavaşlama ile yüzleşiyor. En çok kadınları ve kız çocuklarını etkileyen, giderek derinleşen eşitsizlikler ile hızla artan yaşam maliyeti krizini görüyoruz." diye konuştu.
Guterres, tedarik zinciri ve enerji alanında sıkıntılar yaşandığını, enflasyonla birlikte faiz oranlarının arttığını ve borç seviyelerinin savunmasız ülkeleri olumsuz etkilediğini aktardı.
"Covid-19 hala ekonomileri zorlamaya devam ediyor." şeklinde konuşan Guterres, dünyanın gelecekteki muhtemel salgınlara yeterince hazırlanmadığını dile getirdi.
Guterres, "Katlandığımız onca şeye rağmen, salgının küresel halk sağlığına yönelik etkilerini öğrenemedik. Yeni salgınların gelmesine karşın hazır değiliz." ifadelerini kullandı.
"Rusya'nın Ukrayna işgalinin derin küresel sonuçları oluyor"
Dünyada çatışma, şiddet ve savaşların da yaşandığına vurgu yapan Guterres, "Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, sadece Ukrayna halkının tarifsiz acısına neden olmuyor. Aynı zamanda küresel yiyecek ve enerji, ticaret ve tedarik zinciri, nükleer güvenlik ile uluslararası hukuk alanlarında da derin küresel sonuçları oluyor." diye konuştu.
Guterres, özellikle Ukrayna ve Rusya'dan gıda ve gübre ihracatını kolaylaştırma konusunda ellerinden geleni yaptıklarını ancak Rusya-Ukrayna Savaşı'nda uluslararası hukukla ve BM Sözleşmesi ile uyumlu barıştan çok uzakta olunduğunu ifade etti.
Küresel sorunların çözümünde birlikte hareket etmekten de çok uzak olunduğunu dile getiren Guterres, sistemle ilgili eşitsizliklerin toplumsal eşitsizlikleri artırdığını ve ahlaki açıdan iflas etmiş küresel finansal sistemin var olduğunu belirtti.
REKLAMMevcut sistemin, ihtiyaç sahibi ve savunmasız orta gelirli ülkelere borç yardımı ve ayrıcalıklı finansmanı sürekli olarak reddettiğine de işaret eden Guterres, tüm bu ayrılıkları aşmaları ve yeniden güveni tesis etmeleri gerektiğine dikkati çekti.
Guterres, yapılacak reformlarla adaletli bir küresel sistem inşa etmenin gerekliliğine vurgu yaparken, "Gelişmekte olan ülkelerin yoksulluğu ve açlığı azaltmaları, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini ilerletmeleri için finansmana erişmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.