Küresel bir araştırmaya göre, hava kirliliği insan sağlığını tehdit eden antibiyotik direncinin artmasına yardımcı oluyor.
REKLAMYeni bir araştırma, hava kirliliği ile antibiyotik direnci arasında bağlantı olduğunu öne sürdü.
Yaklaşık yirmi yıl boyunca 100'den fazla ülkeden elde edilen veriler kullanılarak yapılan analize göre, hava kirliliğindeki artış antibiyotik direncinin artmasına yardımcı oluyor.
Araştırma ayrıca, ikisi arasındaki bağlantının zaman içinde güçlendiğini ve hava kirliliği seviyelerindeki artışın antibiyotik direncindeki daha büyük artışlarla aynı zamana denk geldiğini ortaya koydu.
Lancet Planetary Health dergisinde yayımlanan çalışmanın yazarları, "Analizimiz, artan hava kirliliği seviyelerinin artan antibiyotik direnci riskiyle ilişkili olduğuna dair güçlü kanıtlar sunuyor. Bu, hava kirliliğinin antibiyotik direncini küresel olarak nasıl etkilediğini gösteren ilk analiz." ifadelerini kullandı.
Antibiyotik direncinin küresel sağlığa yönelik en hızlı büyüyen tehditlerden birisi olduğu düşünülüyor. Herhangi bir ülkedeki her yaştan insanı etkileyebilen bu durum, tahminlere göre şimdiden yılda 1 milyondan fazla insanın ölümüne neden oluyor.
Dirence neden olan başlıca etken, enfeksiyonları tedavi etmek için reçete edilen antibiyotiklerin yanlış ve aşırı kullanımı. Ancak çalışma, artan hava kirliliği seviyeleri nedeniyle sorunun daha da kötüleştiğini öne sürüyor.
Hava kirliliğini azaltmak çözüm olabilir
Çalışmada, hava kirliliği ve antibiyotik direncinin neden bağlantılı olabileceğine dair bilimsel bir inceleme yapılmadı.
Araştırmacılar, PM2.5 partikül maddesinin antibiyotiğe dirençli bakterilerle direnç genleri içerebileceğini, bunların ortamlar arasında aktarılabileceğini ve doğrudan insanlar tarafından solunabileceğini öne sürüyor.
Bu küresel araştırmada, hava kirliliğinin azaltılmasının antibiyotik direncinin azaltılmasına yardımcı olabileceği belirtildi.
Ayrıca hava kirliliğinin kontrol altına alınmasının antibiyotik dirençli enfeksiyonlardan kaynaklanan ölümleri ve ekonomik maliyetleri büyük ölçüde azaltabileceği ifade edildi.
Çin'deki Zhejiang Üniversitesi'nden araştırmanın baş yazarı Profesör Hong Chen, "Antibiyotik direnci ve hava kirliliğinin her biri kendi başına küresel sağlığa yönelik en büyük tehditler arasında yer alıyor. Şimdiye kadar bu ikisi arasındaki olası bağlantılara dair net bir resme sahip değildik ancak bu çalışma hava kirliliğini kontrol altına almanın iki yönlü faydası olabileceğini ortaya koyuyor." değerlendirmesinde bulundu.
Antibiyotik direnci nedir?
Antimikrobiyal direnç, bakteri, virüs, parazit ve mantarlardan kaynaklanan enfeksiyonları yok etmek için kullanılan ilaç tedavilerinin enfeksiyona sebep olan mikroorganizmayı ortadan kaldıramaması anlamına geliyor.
Bu sorun genellikle antibiyotiklere karşı direnç olarak biliniyor. Yani antibiyotiklerin enfeksiyona neden olan bakterileri öldürememesi ve hastalığın tedavi edilememesi anlamına geliyor. Ancak aynı sorun antiviral, antimalaryal ve antifungal ilaçlar içinde geçerli.
Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) genel olarak antibiyotiklere dirençli bakteri sayısının çok az olduğunu belirtiyor. Ancak antibiyotikler kullanıldığında hastalığa neden olan bakterilerin yanı sıra vücudu enfeksiyonlardan koruyan iyi bakterileri de öldürüyor. Bu durum ilaca dirençli bakterilerin hayatta kalmasına ve çoğalmasına neden oluyor ve sonuç olarak dirençli bakteriler egemen ve yaygın hale geliyor.
Antibiyotiklerin, yalnızca hekimin reçete ettiği durumlarda, eczacının danışmanlığında uygun dozda ve sürede kullanılması gerekiyor.
Özellikle grip ya da nezle gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde yeri olmayan antibiyotiklerin hekim tarafından reçete edilmedikçe kesinlikle kullanılmaması öneriliyor.