Ev sahibi Güney Afrika'nın İsrail'i soykırımla suçladığı zirvede liderler ateşkes ve kalıcı barış için uzun vadeli diplomatik çözüm istedi
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS grubu ülkelerinin liderleri ve temsilcileri, İsrail-Hamas çatışmasına ortak bir yanıt oluşturmayı amacıyla düzenlenen olağanüstü toplantıda derhal ateşkes çağrısında bulundu.
Güney Afrika'nın başkenti Pretoria'da yapılan sanal zirvede BRICS ülkeleri barışın sağlanması için Filistin-İsrail çatışmasına uzun vadeli diplomatik bir çözüm bulunması gerektiğinin altını çizdi.
Toplantıya Ocak 2024'te BRICS'e katılacak olan Suudi Arabistan, Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden temsilciler de davet edildi.
Zirve, Filistin Yönetimi, Endonezya, Mısır, Suudi Arabistan ve Ürdün dışişleri bakanlarından oluşan bir heyetin bu hafta Pekin'de çatışmanın "yatıştırılmasını" amaçlayan görüşmelerde bulunacağı sırada gerçekleşti.
Güney Afrika'dan "soykırım" vurgusu
Dönem Başkanı Güney Afrika İsrail'i Filistin topraklarında savaş suçu işlemek ve "soykırım" yapmakla suçladı.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa konuşmasında "İsrail'in hukuka aykırı güç kullanımı yoluyla Filistinli sivilleri toplu olarak cezalandırması bir savaş suçudur. Gazze sakinlerinin ilaç, yakıt, gıda ve sudan kasten mahrum bırakılması soykırımla eşdeğerdir." dedi.
Filistin davasını "apartheid" mücadelesiyle ilişkilendiren Güney Afrika bu ayın başlarında İsrail'deki tüm diplomatlarını geri çağırmış ve geçen hafta çatışmayla ilgili Uluslararası Ceza Mahkemesi soruşturması çağrısında bulunan diğer dört ülkeye katılmıştı. İsrail de buna karşılık Pretoria'daki büyükelçisini geri çağırmıştı.
Çin, Rusya, Brezilya, Hindistan liderleri ne dedi?
Zirvede konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Jinping "Çatışmalardaki tüm taraflar derhal ateşi ve çatışmaları, sivilleri hedef alan tüm şiddet ve saldırıları durdurmalı ve daha fazla can kaybı ve acı yaşanmasını önlemek için sivil tutukluları serbest bırakmalıdır." diye konuştu.
Şi, Filistin sorununa adil bir çözüm bulunmadan Orta Doğu'da sürdürülebilir barış ve güvenliğin olamayacağını vurguladı ve bu amaca ulaşmak için bir "uluslararası barış konferansı" düzenlenmesi çağrısında bulundu.
Hamas'ın saldırılarını ve rehin alma eylemlerini "barbarca eylemler" olarak niteleyen Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, bunların "sivillere karşı ayrım gözetmeyen ve orantısız güç kullanımını haklı çıkarmadığını" söyledi.
Batı'yı Orta Doğu'da gerilimi tırmandırmakla suçlayan ve İsrail'i çatışmadaki tutumu nedeniyle eleştiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "diğer devletlerin savaş içine çekilmesini önlemek" için "uzun vadeli ve sürdürülebilir bir ateşkesin" kilit önem taşıdığını belirtti.
Toplantıda Hindistan'ı temsil eden Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ise iki devletli çözüme vurgu yaparak "Filistin halkının endişeleri ciddi ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır, bu da ancak barış içinde bir arada yaşamaya dayalı iki devletli çözümle gerçekleşebilir." diye konuştu